Ο π. ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΛΛΙΑΝΟΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΑ ΤΟΝ ΠΕΡΓΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟ

Ἄτεχνο καὶ ταπεινὸ ἐπιτάφιο ἐγκώμιο στὴ σεπτὴ Μνήμη τοῦ Μητροπολίτου Πέργης κυροῦ Εὐαγγέλου Γαλάνη, τοῦ ποιητοῦ τῆς Κωνσταντίνου Πόλεως
(22 Μαΐου 2018) 

Ἀντιγράφω: «Ἀπὸ τὸ κελλί μου, στὴν Αὐλὴ τοῦ Κυρίου, συνωμίλησα μὲ χίλια πράγματα τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὅλ᾿ αὐτὰ ἀπετέλεσαν τὸ πανόραμα τῆς ψυχῆς μου, τὴ μυστικὴ θεωρία της. Αὐτὲς οἱ δύο ἐκφράσεις, εἶναι ἡ ἀτμόσφαιρα καὶ ὁ χῶρος ποὺ πλανήθηκα. Τὰ θέματά μου εἶναι. Τὰ βλέπω σὰν μιὰ λιτανεία λευκοφορεμένων Λειτουργῶν, ποὺ πηγαινοέρχονται, αἰῶνες ὁλόκληρους, μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς. 

Στὴν εὐτυχῆ αὐτὴ ἐγρήγορσι τοῦ εἶναι μου, ἔσπρωξα τὴν καρδία μου στὸ Χριστό, νὰ γευθῆ πληρέστερα τὴν παρουσία Του. Ἄνοιξα τὸ παράθυρό μου στὴ φύσι καὶ στὸν κόσμο, νὰ χτυπηθοῦν μὲ τὴ φαντασία μου. Περπάτησα στοχαστικὰ μὲ τὸν Πατριάρχη, μίλησα μὲ τοὺς ἀδελφούς μου, ἀκροάσθηκα τὴ Ρωμηοσύνη. Προσκύνησα τοὺς τόπους, ποὺ κρύβουν τὸ θησαυρὸ τοῦ περάσματος τῶν αἰώνων. Εἶδα τὴν Πόλι νὰ μιλάη συνεχῶς, μέσα ἀπὸ τὴν ἱστορία καὶ τὸ μυστήριό της. 

Πάνω σ᾿ αὐτὸ τὸ ἱερὸ σχῆμα, ποὺ ἔπλεξε ἡ σκέψι μου, ηὗρα τὸν πολύμορφο συνομιλητή μου. Τὸν παραδίδω σὲ Σένα». (Μ. Ἀρχιδιακόνου (μετεπειτα Μητροπολίτου Πέργης) Εὐαγγέλου Γαλάνη, «Ἐκ Φαναρίου… Α΄» Ἀθῆναι 1968, σελ. 9 (σ.σ. Διατηρήθηκε ἡ ὀρθογραφία τοῦ βιβλίου). 

Τώρα ποὺ παρέδωσε κι ὁ ἴδιος τὸν ἑαυτό του στὸν Κύριο, ποὺ ἐντίμως, εὐμόλπως καὶ θεοσεβῶς διακόνησε, τώρα πιὰ τὸ νοιώθουμε! Ναί! μὲ τὴν Κοίμηση τοῦ «λογίου, μεμουσωμένου, ἀριστοκράτου τοῦ πνεύματος καὶ εὐπατρίδου» (Οἰκουμενικός. Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος) Ἱεράρχου, τοῦ, ἀπὸ Μεγάλων Ἀρχιδιακόνων, Μητροπολίτου Πέργης τῆς Παμφυλίας κυροῦ Εὐαγγέλου, τὸ Φανάρι, ἡ Ρωμηοσύνη, ἡ Ὀρθοδοξία ὁλόκληρη, ἀλλὰ καὶ ἡ λογιοσύνη, φτωχαίνουν… Γιατὶ ὁ φιλόμουσος καὶ εὐαίσθητος αὐτὸς Ἱεράρχης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου γνώριζε πολὺ καλὰ μὲ τὸν ποιητικώτατο καὶ φωτεινό Του λόγο νὰ «μετατρέπη τὴν καθημερινὴν εἰς Κυριακήν» (Μητροπολίτης Αὐστραλίας κ. Στυλιανός). 

Μὲ τρυφερότητα, ἱεροπρέπεια καὶ εὐγένεια στάθηκε μέσα στὴν Πατριαρχικὴ Αὐλή, τὴν ὁποία καὶ ὑπηρέτησε ἀπὸ ὅλες τὶς ἐπιτελικὲς θέσεις. Γι᾿ αὐτό, ὅταν ὁ Πατριάρχης μας ἀποφαίνεται ὅτι ὁ Πέργης ἦταν «πάντοτε σώφρων, συνετός, τίμιος, συνεπής καὶ συνεργάσιμος», τὴν ἀλήθεια λέγει. Διότι ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης Πέργης γνώριζε πολὺ καλὰ ὅτι διακονῶντας τὴν Πατριαρχικὴ Αὐλή διακονεῖ τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τὴ Ρωμηοσύνη. Αὐτὲς τὶς πηγές, δηλαδή, ποὺ τοῦ ἐνέπνεαν τόσα καὶ τόσα, τὰ ὁποῖα μᾶς παρέδωσε στὴ συνέχεια σὲ μιὰ γλώσσα ὑπέροχη, θεοφώτιστη, λαμπερή καὶ μουσικότροπη. Εὔστοχα ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ἀπεφάνθη καὶ πάλι ὅτι: «Τὸ Φανάρι καὶ ἡ Πόλις εἶναι διὰ τὸν ποιητὴν Εὐάγγελον Γαλάνην ὅ, τι διὰ τὸν Παπαδιαμάντην ἡ Σκίαθος, διὰ τὸν Κόντογλου τὸ Ἀϊβαλί…». 

Στὴν ἀρχὴ τοῦ κειμένου αὐτοῦ παρουσιάστηκε ὁ Πρόλογος τοῦ τότε Ἀρχιδιακόνου Εὐαγγέλου Γαλάνη, ποὺ κοσμεῖ τὸ πρῶτο του βιβλίο «Ἐκ Φαναρίου… Α΄». Βιβλίο ποὺ ἐξεδόθη πρὶν ἀπὸ πενήντα ἀκριβῶς χρόνια… Βιβλίο σταθμός γιὰ τὴ Φαναριώτικη Λογιοσύνη, γιὰ τὴ Γερόντισσα τὴ Ρωμηοσύνη (Πατριάρχης Ἀθηναγόρας), γιὰ τὴ Μεγάλη Ἐκκλησία, γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία. 

Διαβάζοντάς το κάποιος σήμερα, νομίζει ὅτι μόλις γράφτηκε. Τὸ νοιώθει σὰν μιά διαχρονικὴ ἐξομολόγηση τοῦ συντάκτη του, σὰ νὰ δίνει τὸ στίγμα του στὴ θάλασσα τοῦ λόγου ποὺ διαπλέει, ὥστε νὰ γνωρίζουμε κατὰ ποῦ μᾶς ταξιδεύει. Κι ὁ σιωπηλός σήμερα Ἱεράρχης ἤξερε πολὺ καλὰ νὰ κουμαντάρει τὰ πράγματα. Ὅπως ἤξερε γιατὶ γράφει, πότε τὸ γράφει καὶ πῶς τὸ στολίζει μὲ λέξεις ἀθάνατες, τὸ γραφτό του. Γιατὶ, ὅπως ὁ ἴδιος τὸ ὁμολογεῖ, «πάνω σ᾿ αὐτὸ τὸ ἱερὸ σχῆμα, ποὺ ἔπλεξε ἡ σκέψι μου, ηὗρα τὸν πολύμορφο συνομιλητή μου. Τὸν παραδίδω σὲ Σένα». 

Κι ἦρθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ὥστε νὰ παραδώσει σὲ Ἐκεῖνον καὶ στὴν Ἐκκλησία Του, ποὺ Τοὺς ἀφιερώθηκε «ἐκ νεότητός του» καὶ τὴν ὡραία, τρυφερή καὶ λαμπρυσμένη ἀπὸ τὸ «Φῶς Φαναρίου» ψυχή του. 

Αὐτήν, λοιπόν, τὴν ψυχὴν, τοῦ μεταστάντος Ἀρχιερέως Εὐαγγέλου «μετὰ τῶν Ἁγίων ἀνάπαυσον, Χριστέ» καὶ τάξον αὐτήν σιμὰ στοὺς γονεῖς, στοὺς προκατόχους, στοὺς συλλειτουργούς, στοὺς προσφιλεῖς του κεκοιμημένους, ἐν οἷς καὶ ὁ ἀοίδιμος Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Ἀθηναγόρας. Ὁ Πατριάρχης, ὁ προσκαλέσας αὐτὸν στὸν πρῶτο βαθμὸ τῆς Ἱερωσύνης μέ τοὺς λόγους «Διάκονε, πρόσελθε» καὶ τώρα τὸν ὑποδέχεται καὶ πάλι. Αὐτὴ τὴ φορὰ «ἐν κόλποις Ἀβραάμ» καὶ σιμὰ στὸ Θρόνο τοῦ Ἐσφαγμένου Ἀρνίου. 

Καθὼς ἑτοιμάζεται ἡ πατρῶα γῆ νὰ δεχθεῖ τὸ τίμιο σκήνωμά του, μὲ υἱικὸ σεβασμὸ προσκυνῶ τὴν Ἀρχιερωσύνη του καὶ τὸν εὐγνωμονῶ γιὰ τὰ πρόσφορα τῆς Πατρικῆς του Ἀγάπης, ποὺ τὰ κρατῶ ὡς πολύτιμο θησαυρό, γιατὶ ἔτσι εἶναι… 

Σκόπελος, 22 Μαΐου 2018 

Πρωτοπρεσβ. Κωνσταντῖνος Καλλιανός 

Ἐφημέριος Ἱ. Ναοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος Σκοπέλου
τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Χαλκίδος, Ἱστιαίας καί Βορείων Σποράδων