Το Σάββατο 4 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στον ανακαινισμένο ιερό νεκροταφειακό ναό του Κοιμητηρίου Σισλί μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των αειμνήστων, Δημητρίου Φραγκοπούλου, Άρχοντος Διδασκάλου του Γένους (τεσσαρακονθήμερο) και της συζύγου του, Βάιας (Βέτας) Φραγκοπούλου (ετήσιο).
Μαθητές του «Δάσκαλου», φίλοι και συγγενείς από την πόλη μας και το εξωτερικό, ομογενείς αλλά και τουρκόφωνοι που έτυχε να γνωρίσουν το ζεύγος, κατέκλυσαν τον ναό.
Μετά την θεία λειτουργία στην οποία προεξήρχε ο σεβ. μητροπολίτης Γέρων Δέρκων κ. Απόστολος και συμπροσευχήθηκε ο σεβ. μητροπολίτης Τρανουπόλεως κ. Γερμανός, ψάλθηκε η επιμνημόσυνη δέηση και τρισάγιο επί του μνήματος στον οποίο αναπαύεται δίπλα – δίπλα τα ζεύγος.
Μετά την θεία λειτουργία στην οποία προεξήρχε ο σεβ. μητροπολίτης Γέρων Δέρκων κ. Απόστολος και συμπροσευχήθηκε ο σεβ. μητροπολίτης Τρανουπόλεως κ. Γερμανός, ψάλθηκε η επιμνημόσυνη δέηση και τρισάγιο επί του μνήματος στον οποίο αναπαύεται δίπλα – δίπλα τα ζεύγος.
Ακολούθησε σύναξη στην αίθουσα του κοιμητηρίου, κατά την οποία ο δημοσιογράφος Αριστείδης Βικέτος, ο οποίος έφθασε ειδικά από την Λευκωσία για να παρευρεθεί, απευθύνθηκε στους παρευρισκομένους με σύντομη και περιεκτική ομιλία και αναφέρθηκε στις προσωπικές του αναμνήσεις, υπενθυμίζοντας κυρίως και τα όσα ο ίδιος ο Δάσκαλος πρέσβευε.
Ο κ. Βικέτος είπε μεταξύ άλλων ότι γνώρισε τον μακαριστό στις 2 Νοεμβρίου 1991 στο Φανάρι μετά την ενθρόνιση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Το βράδυ εκείνο, όπως είπε, ο Δημήτριος Φραγκόπουλος τον κάλεσε στο σπίτι του όπου εκεί έγινε κοινωνός της εγκάρδιας φιλοξενίας της μακαριστής Βέτας.
Ο κ. Βικέτος είπε μεταξύ άλλων ότι γνώρισε τον μακαριστό στις 2 Νοεμβρίου 1991 στο Φανάρι μετά την ενθρόνιση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Το βράδυ εκείνο, όπως είπε, ο Δημήτριος Φραγκόπουλος τον κάλεσε στο σπίτι του όπου εκεί έγινε κοινωνός της εγκάρδιας φιλοξενίας της μακαριστής Βέτας.
Ο Α. Βικέτος, του οποίου ο πατέρας πήγε στην Αθήνα το 1922 σε ηλικία 12 χρονών από τη Σμύρνη, έκανε το πρώτο ταξίδι του στη Σμύρνη το 2008 και μαζί του ήταν ο Δημητρός Φραγκόπουλος. Από το 1994, όταν έχασε τον πατέρα του, ένιωθε τον Δημητρό Φραγκόπουλο ως δεύτερο πατέρα του. Το 2011 είχε αρχίσει να καταγράφει σε μαγνητόφωνο να καταγράφει, συνομιλώντας με τον μακαριστό Φραγκόπουλο, τη ζωή του. Δυστυχώς όμως, λόγω έλλειψης χρόνου εξ’ αιτίας της εργασίας του, καθώς επίσης και της δυνατότητας να ταξιδεύει στην Πόλη για να συνεχίσει τις συνεντεύξεις, η εργασία έμεινε ανολοκλήρωτη.
Επίσης ανέφερε ότι, κάτι άλλο που τον συνέδεσε με τον Δ. Φραγκόπουλο είναι ότι, όταν ήταν φοιτητής στην Αθήνα έμενε στον Βύρωνα, όπου «είναι το πατρικό μου σπίτι». Τελευταία συνάντηση με τον Δημητρό Φραγκόπουλο έγινε στις 14 Αυγούστου του 2017 στην Πρίγκηπο, όπου μαζί με τη σύζυγό του, αφού τον επισκέφθηκαν στο σπίτι του, τον πήραν στον Εσπερινό στον Ναό της Παναγίας στο νησί.
Επίσης ανέφερε ότι, κάτι άλλο που τον συνέδεσε με τον Δ. Φραγκόπουλο είναι ότι, όταν ήταν φοιτητής στην Αθήνα έμενε στον Βύρωνα, όπου «είναι το πατρικό μου σπίτι». Τελευταία συνάντηση με τον Δημητρό Φραγκόπουλο έγινε στις 14 Αυγούστου του 2017 στην Πρίγκηπο, όπου μαζί με τη σύζυγό του, αφού τον επισκέφθηκαν στο σπίτι του, τον πήραν στον Εσπερινό στον Ναό της Παναγίας στο νησί.
Στη συνέχεια ο Α.Βικέτος διάβασε απόψεις και θέσεις που κατά καιρούς είχε διατυπώσει ο Δημητρός Φραγκόπουλος:
«Η Πόλη έχει μια ιδιαίτερη σημασία, μιλά μέσα στην ψυχή μας. Ακόμη και οι πέτρες της πόλης μιλούν στην ψυχή μας…».
Σε άλλο σημείο διάβασε ένα απόσπασμα από συνέντευξη του μακαριστού, στο οποίο μιλούσε για τις κόρες του, Αιμιλία και Μάγδα, και εξηγούσε τον λόγο που ο ίδιος επέλεξε να μείνει μέχρι το τέλος της ζωής του στην Πόλη:
«Ήταν εποχές δύσκολες. Οι νέοι έφευγαν για την Ελλάδα και δεν γυρνούσαν. Είπα στις κόρες μου, ότι θα χαρώ αν επιστρέψουν στη γενέτειρά τους. Όταν ταξίδευα στην Ελλάδα κάποιοι που είχαν εγκατασταθεί οριστικά εκεί, με ρωτούσαν ‘γιατί ακόμα μένω στην Πόλη και πότε θά ’ρθω στην Ελλάδα’. Με στενοχωρούσαν πολύ οι ερωτήσεις αυτές των συμπατριωτών μου. Είχα όμως έτοιμη την απάντησή μου: ‘Εγώ δεν σας ρώτησα γιατί μένετε στην Ελλάδα. Αντιλαμβάνομαι τον πόνο σας και τον εκτιμώ. Αλλά κι εσείς να σεβαστείτε την επιλογή μου’. Αν εγκατέλειπα την γη των προγόνων μου, οι ρωμιοί συμπολίτες μου θα απογοητεύονταν περισσότερο με την ιδέα ότι ‘έφυγε και ο Διευθυντής του Ζωγραφείου’. Αν εγκατέλειπα την Πόλη δεν θα μπορούσα να αντικρίσω τα μούτρα μου στον καθρέφτη».
«Η Πόλη έχει μια ιδιαίτερη σημασία, μιλά μέσα στην ψυχή μας. Ακόμη και οι πέτρες της πόλης μιλούν στην ψυχή μας…».
Σε άλλο σημείο διάβασε ένα απόσπασμα από συνέντευξη του μακαριστού, στο οποίο μιλούσε για τις κόρες του, Αιμιλία και Μάγδα, και εξηγούσε τον λόγο που ο ίδιος επέλεξε να μείνει μέχρι το τέλος της ζωής του στην Πόλη:
«Ήταν εποχές δύσκολες. Οι νέοι έφευγαν για την Ελλάδα και δεν γυρνούσαν. Είπα στις κόρες μου, ότι θα χαρώ αν επιστρέψουν στη γενέτειρά τους. Όταν ταξίδευα στην Ελλάδα κάποιοι που είχαν εγκατασταθεί οριστικά εκεί, με ρωτούσαν ‘γιατί ακόμα μένω στην Πόλη και πότε θά ’ρθω στην Ελλάδα’. Με στενοχωρούσαν πολύ οι ερωτήσεις αυτές των συμπατριωτών μου. Είχα όμως έτοιμη την απάντησή μου: ‘Εγώ δεν σας ρώτησα γιατί μένετε στην Ελλάδα. Αντιλαμβάνομαι τον πόνο σας και τον εκτιμώ. Αλλά κι εσείς να σεβαστείτε την επιλογή μου’. Αν εγκατέλειπα την γη των προγόνων μου, οι ρωμιοί συμπολίτες μου θα απογοητεύονταν περισσότερο με την ιδέα ότι ‘έφυγε και ο Διευθυντής του Ζωγραφείου’. Αν εγκατέλειπα την Πόλη δεν θα μπορούσα να αντικρίσω τα μούτρα μου στον καθρέφτη».
Επίσης, διάβασε ένα απόσπασμα ομιλίας του Δ. Φραγκόπουλου στο συνέδριο «Συνάντηση στην Πόλη, το Παρόν και το Μέλλον» που πραγματοποιήθηκε το 2006 στην πόλη μας:
«Επικρίνουμε τα διοικητικά συμβούλια που αποφεύγουν τις εκλογές. Υπάρχει, όμως, διαύγεια στα διοικητικά εκείνα συμβούλια που πραγματοποίησαν εκλογές; Πρέπει να δούμε την πραγματικότητα, να συζητήσουμε περί αυτής και να αξιολογήσουμε καταλλήλως. Επίσης πρέπει να γίνει η αναθεώρηση της σημερινής εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Το παράδειγμα του «Γαλατά» πρέπει να το έχουμε υπ’ όψιν μας πάντα. Πρέπει οι νέοι μας να ενθαρρύνονται ώστε να ενεργοποιούνται στον εμπορικό τομέα. Μονάχα το πτυχίο δεν εξασφαλίζει την επιτυχία αυτή και ο στόχος των νέων μας δεν πρέπει να περιορίζεται σε υπαλληλικούς τομείς που προσφέρει η κοινότητά μας και τα ιδρύματά της».
«Επικρίνουμε τα διοικητικά συμβούλια που αποφεύγουν τις εκλογές. Υπάρχει, όμως, διαύγεια στα διοικητικά εκείνα συμβούλια που πραγματοποίησαν εκλογές; Πρέπει να δούμε την πραγματικότητα, να συζητήσουμε περί αυτής και να αξιολογήσουμε καταλλήλως. Επίσης πρέπει να γίνει η αναθεώρηση της σημερινής εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Το παράδειγμα του «Γαλατά» πρέπει να το έχουμε υπ’ όψιν μας πάντα. Πρέπει οι νέοι μας να ενθαρρύνονται ώστε να ενεργοποιούνται στον εμπορικό τομέα. Μονάχα το πτυχίο δεν εξασφαλίζει την επιτυχία αυτή και ο στόχος των νέων μας δεν πρέπει να περιορίζεται σε υπαλληλικούς τομείς που προσφέρει η κοινότητά μας και τα ιδρύματά της».
Στο σημείο αυτό ο κ. Βικέτος εξέφρασε την άποψη ότι πολλοί από τους οραματισμούς του Δημητρού Φραγκόπουλου και τα συμπεράσματα του συνεδρίου –για οποίο είχε άοκνα εργαστεί– δεν υλοποιήθηκαν.
Τέλος, παρέθεσε ένα απόσπασμα από ομιλία του Δ. Φραγκόπουλου το 2003, στον εορτασμό για τα 100 χρόνια του Ζωγραφείου, στην οποία, ανάμεσα σε άλλα, είχε πει:
«Η Μεγάλη Σχολή με δέχθηκε πρόθυμα, γιο οικονομικά ανήμπορου βιοπαλαιστή, όπως και τόσους άλλους, στους κόλπους της, με γαλούχησε στα νάματα της πατροπαράδοτης κλασικής παιδείας της, έθρεψε τα όνειρα και τους οραματισμούς μου και με κατάρτισε ικανό να αντιμετωπίσω τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες στην παραπέρα ζωή μου.»
«Η Μεγάλη Σχολή με δέχθηκε πρόθυμα, γιο οικονομικά ανήμπορου βιοπαλαιστή, όπως και τόσους άλλους, στους κόλπους της, με γαλούχησε στα νάματα της πατροπαράδοτης κλασικής παιδείας της, έθρεψε τα όνειρα και τους οραματισμούς μου και με κατάρτισε ικανό να αντιμετωπίσω τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες στην παραπέρα ζωή μου.»
Το Ζωγράφειο με δέχθηκε σε μια δύσκολη καμπή της ιστορίας του, με αγκάλιασε και μου έδωσε τη δυνατότητα να το υπηρετήσω και να χαρώ στους κόλπους του, τη συγκίνηση της δημιουργικής προσφοράς.
»Απροσμέτρητη η ικανοποίηση του Δασκάλου όταν στο πρόσωπο των μαθητών του διαπιστώνει το ευεργετικό αποτέλεσμα της όποιας προσφοράς του, στην κατεύθυνση της λάξευσης της ανθρώπινης προσωπικότητας.
»Μοιράστηκα μέσα σ’ αυτόν εδώ τον χώρο, μια ζωή, με τους πολυπληθείς πολύτιμους συνεργάτες και τους εκατοντάδες μαθητές μου, τις χαρές και τις λύπες της διοίκησης της σχολικής ζωής, που εξαντλήθηκε σε καιρούς άκρως χαλεπούς, προσπαθώντας να συνεχίσω το υποδειγματικό έργο των προκατόχων μου και κρατώντας υπερήφανα την πάντα φλογισμένη δάδα του Ζωγραφείου».
»Απροσμέτρητη η ικανοποίηση του Δασκάλου όταν στο πρόσωπο των μαθητών του διαπιστώνει το ευεργετικό αποτέλεσμα της όποιας προσφοράς του, στην κατεύθυνση της λάξευσης της ανθρώπινης προσωπικότητας.
»Μοιράστηκα μέσα σ’ αυτόν εδώ τον χώρο, μια ζωή, με τους πολυπληθείς πολύτιμους συνεργάτες και τους εκατοντάδες μαθητές μου, τις χαρές και τις λύπες της διοίκησης της σχολικής ζωής, που εξαντλήθηκε σε καιρούς άκρως χαλεπούς, προσπαθώντας να συνεχίσω το υποδειγματικό έργο των προκατόχων μου και κρατώντας υπερήφανα την πάντα φλογισμένη δάδα του Ζωγραφείου».
Απογευματινή Κωνσταντινουπόλεως, 6-11-2017
Ο Αριστείδης Βικέτος με τον Δάσκαλο Δημήτριο Φραγκόπουλο |