 |
| Παναγία Κουμαριώτισσα Νεοχωρίου – φωτό: Ηλίας Κουλουρίδης |
Του Αρχιμ. Γεράσιμου Φραγκουλάκη
Αννόβερο Γερμανίας
Αξιωνόμαστε και φέτος να μπούμε στο στάδιο του Δεκαπεναυγούστου, το οποίο αγιάζεται από τις Παρακλήσεις προς την Παναγία μας .
“Παράκληση” σημαίνει ικεσία, Παράκληση στην Παναγία μας σημαίνει την παρηγοριά που απλόχερα σε όλους χωρίς να κάνει διακρίσεις προσφέρει με τη μεσιτεία της προς τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό.
Οι Παρακλήσεις της Παναγίας μας, η Μικρή και η Μεγάλη όπως ονομάζονται ψάλλονται συχνά στους ναούς, αλλά και μεμονωμένα από τους πιστούς. Αυτή την περίοδο όμως του Δεκαπενταυγούστου, που γιορτάζεται η Κοίμηση της Παναγίας μας, το Πάσχα του Καλοκαιριού όπως έχει επικρατήσει να λέγεται, κάθε βράδυ στη Χάρη της ψάλλονται εναλλάξ πότε η Μικρή και πότε η Μεγάλη Παράκληση.
Το Σάββατο το βράδυ όπως και την παραμονή της Μεταμορφώσεως δεν ψάλλεται Παράκληση επειδή όπως αναφέραμε, το περιεχόμενο της Παρακλήσεως είναι ικετευτικό και δεν ταιριάζει με το αναστάσιμο ύφος του Σαββατόβραδου και με εκείνο το πανηγυρικό της Μεταμορφώσεως.Οι Παρακλήσεις της Παναγίας μας ξεκινούν με την Μικρή η οποία εναλλάσσεται με τη Μεγάλη, ενώ την Κυριακή ανεξαρτήτως σειράς ψάλλεται πάντα η Μεγάλη.
Η διάκριση των Παρακλήσεων σε Μικρή και Μεγάλη έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με την έκταση των τροπαρίων. Στη Μικρή Παράκληση τα τροπάρια είναι πιο σύντομα απ’ ότι στη Μεγάλη. Η Μεγάλη Παράκληση είναι έργο του Θεοδώρου του Β΄ του Δούκα, βασιλιά της Νίκαιας, γνωστού και ως Λασκάρεως, που έζησε στα μέσα του 13ου αιώνα. Ο υμνογράφος της Μικρής Παράκλησης είναι άγνωστος. Ορισμένοι θεωρούν ότι πρόκειται για κάποιον Θεοστήρικτο ή Θεοφάνη και φαίνεται να είναι το ίδιο πρόσωπο που μετονομάστηκε από Θεοφάνης σε Θεοστήρικτο, όταν έγινε μοναχός.
Όπως προαναφέρθηκε εκτός από την περίοδο αυτή του Δεκαπενταυγούστου, πολλές είναι οι φορές που μεμονωμένα διαβάζουν κάποιοι την Παράκληση. Όλοι κάποια στιγμή καταφεύγουμε σ’ Εκείνην είτε με βαθειά πίστη είτε με δυσπιστία και ζητούμε την μητρική της πρεσβεία για κάποιο προσωπικό μας αίτημα. Την θεωρούμε μάνα μας, όπως και είναι μάνα μας. Πολλές φορές ως γένος έχουμε γευτεί την λυτρωτική ικεσία της. Γι’ αυτό και η καρδιά μας, η ψυχή μας, το είναι μας ολάκερο ξεσπά σε ευχαριστία. Δεν είναι τυχαίο οι χιλιάδες ναοί που είναι αφιερωμένοι στη Χάρη της και τα χιλιάδες προσωνύμια που της έχουν αποδοθεί, αντιστοιχώντας το καθένα από αυτά και σε ένα συγκεκριμένο θαύμα.
Η περίοδος αυτή είναι συνδεδεμένη με νηστεία από την 1η μέχρι και την 14η Αυγούστου. Κατά τη νηστεία μάλιστα αυτή δεν καταλύεται λάδι, εκτός από τα Σαββατοκύριακα και την εορτή της Μεταμορφώσεως που καταλύεται ψάρι. Η νηστεία αυτών των ημερών είναι η πιο φιλάνθρωπη νηστεία όλου του χρόνου, με την αφθονία και ποικιλία των φρούτων και των λαχανικών αυτής της εποχής.
Η Παναγία είναι μητέρα του Θεού και ταυτόχρονα Μητέρα όλων των ανθρώπων, με τους οποίους συνδέεται με φυσική σαρκική συγγένεια. Ως Μητέρα των πιστών δέχεται τις πρεσβείες και ως Μητέρα του Θεού μεσιτεύει προς τον Υιό της. Η Παναγία μας αυτή η Βασίλισσα της Εκκλησίας αποτελεί την ελπίδα των θλιμμένων, την ελεημοσύνη των πτωχών, το νερό των διψασμένων, την γιατρειά των ασθενούντων, την παραμυθία των πενθούντων, την στοργή των ορφανών και των εγκαταλελειμμένων, την βοήθεια των αδυνάτων, την καταφυγή των κατατρεγμένων, την παρηγοριά των αδικημένων, την χαρά των Αγγέλων, την ελπίδα των ανθρώπων, και πάνω απ’ όλα είναι μάνα μας. Έτσι την αναγνωρίζει και έτσι την φωνάζει η καρδιά των Ορθοδόξων.
