Ἀντιφώνησις τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά τόν ἐπίσημον ἑορτασμόν τῆς ἑκατονταετηρίδος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων (Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Ἁγίου Δημητρίου Πριγκήπου, 14 Ἰουλίου 2024, Κυριακή τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Δ’ ἐν Χαλκηδόνι Οἰκουμενικῆς Συνόδου)
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Πριγκηποννήσων κύριε Δημήτριε, Ποιμενάρχα τῆς θεοσώστου ταύτης Ἐπαρχίας,
Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς,
Ἐξοχώτατε κύριε Πρέσβυ, Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος ἐν τῇ Πόλει,
Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν τοπικῶν Ἀρχῶν, Değerli misafirler,
Εὐλαβέστατοι κληρικοί καί ὁσιώτατοι μονασταί,
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες Ὀφφικιάλιοι,
Ἐντιμότατοι καί ἀγαπητοί προσκυνηταί,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,
Δοξάζομεν τόν Θεόν τῶν πατέρων ἡμῶν, τόν ἀξιώσαντα πάντας ἡμᾶς νά συναχθῶμεν ἐπί τό αὐτό εἰς τόν πανίερον καί καλλιμάρμαρον Μητροπολιτικόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τοῦ Μυροβλύτου Πριγκήπου, διά νά τιμήσωμεν καί νά συνεορτάσωμεν σκιρτῶντες τῷ πνεύματι τήν συμπλήρωσιν ἑκατονταετίας ὅλης ἀπό τῆς ἱδρύσεως τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων ὑπό τοῦ Ἁγιωτάτου Ἀποστολικοῦ καί Πατριαρχικοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου τῆς Κωνσταντινουπόλεως, κατά τό «κανονικόν ἔθος» καί συμφώνως πρός «τάς ἀνάγκας τῶν καιρῶν καί τήν κοινήν τοῦ ὅλου τῆς Ἐκκλησίας συγκροτήματος ὠφέλειαν».
Ὄντως, θεοκίνητος ἡ ἀπόφασις αὕτη τοῦ ἀοιδίμου Προκατόχου τῆς ἡμῶν Μετριότητος Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου Ζ’ καί τῆς περί αὐτόν Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου, προσθέσασα εἰς τάς ἐν Τουρκίᾳ Ἐπαρχίας τοῦ Θρόνου, μετά τήν ἐπελθοῦσαν συρρίκνωσιν τοῦ πληρώματος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας διά τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάννης, μίαν νέαν εὔπλουν ὁλκάδα. Ἔκτοτε, ἡ Ἱερά Μητρόπολις Πριγκηποννήσων, ὑπό τήν σοφήν διακυβέρνησιν τῶν ἐννέα οἰακοστρόφων της, ἐπορεύθη ἄχρι τῆς σήμερον ἐν καιροῖς εὐδίας καί ἐν καιροῖς ὀδυνῶν καί ὠδίνων, μαρτυροῦσα θεαρέστως περί τῆς ἐλθούσης ἐν Χριστῷ χάριτος καί τῆς ἐρχομένης αἰωνίου Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, διακονοῦσα τόν ἐπίγειον καί τόν αἰώνιον προορισμόν τῶν πνευματικῶν τέκνων αὐτῆς.
Καί οἱ ἐννέα Μητροπολῖται Πριγκηποννήσων ἐφοίτησαν εἰς τήν Τροφόν Ἱεράν Θεολογικήν Σχολήν Χάλκης, φορεῖς ἅπαντες τοῦ πνεύματός της, τοῦ πνεύματος τοῦ Φαναρίου, τῆς ἀκλονήτου πιστότητος δηλονότι εἰς τά πατρῷα δόγματα καί τάς θεοτερπεῖς παραδόσεις τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας καί τῆς ἀγαπητικῆς μερίμνης διά τόν ἄνθρωπον, δι᾿ ὅν Χριστός ἀπέθανεν. Εἰς τήν Θεολογικήν μας Σχολήν ἴσχυε τό Πατερικόν, ὅτι ἡ «πρᾶξις» εἶναι «ἐπίβασις» τῆς «θεωρίας».Ἐκ τῆς μετοχῆς εἰς τήν λειτουργικήν, κοινοβιακήν καί ἀσκητικήν ζωήν, ἐδιδάχθημεν νά ἀνιχνεύωμεν ὁλόκληρον τήν πίστιν καί τήν θεολογίαν μας εἰς τό ράσον, τό πετραχήλι, τήν κανδήλαν, τό κερί, τό θυμίαμα, εἰς τούς ἐκκλησιαστικούς ὕμνους καί τήν ψαλμῳδίαν, εἰς τήν γλυκύτητα τῶν ἱερῶν προσώπων εἰς τάς εἰκόνας. Ἡ καθημερινή λατρευτική ἐμπειρία ἦτο ὁ ἀσφαλέστερος καί πληρέστερος τρόπος οἰκειώσεως τῶν ἀληθειῶν τῆς πίστεώς μας. Αὐταί συνδέουν, ἑνώνουν καί χαρακτηρίζουν ὅλους τούς Χαλκίτας.
Τιμῶμεν σήμερον, κατά τήν εὔσημον ἡμέραν τοῦ ἐπισήμου ἑορτασμοῦ τῆς ἐπετείου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων, τούς 630 Πατέρας τῆς Δ’ ἐν Χαλκηδόνι Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι διετύπωσαν τόν θεοδίδακτον Ὅρον τῆς Θεανδρικότητος, τῆς ἀσυγχύτου, ἀτρέπτου, ἀδιαιρέτου καί ἀχωρίστου ἑνότητος τῆς θείας καί τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἐν τῶ ἑνί προσώπῳ τοῦ προαιωνίου Λόγου τοῦ Θεοῦ. Ὅπως ἔχει γραφῆ, «τό δόγμα τῆς Χαλκηδόνος εἶναι ὁ μίτος τῆς Ἀριάδνης, πού σώζει τόν ἄνθρωπο ἀπό τούς λαβυρίνθους τοῦ ὑλισμοῦ καί τοῦ ἰδεαλισμοῦ. Οὔτε ὁ μονοφυσιτισμός οὔτε ὁ νεστοριανισμός γεφυρώνουν τό χάσμα μεταξύ οὐρανοῦ καί γῆς. ῾Τό γάρ ἀπρόσληπτον ἀθεράπευτον· ὅ γάρ ἥνωται τῷ Θεῷ, τοῦτο καί σώζεται᾽. Ὁλόκληρη ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας ἐκφράζει αὐτή τήν ἀλήθεια, ἀποτελεῖ πραγμάτωση τοῦ μυστηρίου τῆς Θεανθρωπινότητος». Ἡ ἀλήθεια αὐτή βιοῦται κατ᾿ ἐξοχήν εἰς τό μυστήριον τῆς Θείας Εὐχαριστίας, τό ὁποῖον εὐστόχως ἀπεκλήθη «τό DNA τῆς Ἐκκλησίας». Συμφώνως δέ πρός τήν Εὐχαριστιακήν Ἐκκλησιολογίαν, διακονεῖ ὁ ἐπίσκοπος, ὡς ὁ προεστώς τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ex officio τήν θεανδρικήν ὑπόστασιν τῆς Ἐκκλησίας. Ἀπό αὐτήν τήν ἰδιότητα τοῦ ἐπισκόπου τρέφονται ὅλαι αἱ λοιπαί εὐθύναι του, εἰς τάς ὁποίας ἀποκαλύπτεται πάντοτε ἡ ἐσχατολογική ἀναφορά συνόλου τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς.
Ὑμεῖς, Ἱερώτατε καί ἀγαπητέ Μητροπολῖτα Πριγκηποννήσων κ. Δημήτριε, ἑορτάζετε κατά τό τρέχον ἔτος τήν συμπλήρωσιν πεντηκονταετίας ἱερωσύνης, ἐξ ἧς τά τριάκοντα τέσσαρα ἔτη ὡς ἀρχιερεύς. Σᾶς συγχαίρομεν διά τήν ἐπέτειον, σᾶς ἐπαινοῦμεν ὁλοκαρδίως διά τήν προσφοράν σας εἰς τήν Ἐκκλησίαν ἐκ τῶν πολλῶν θέσεων εὐθύνης τάς ὁποίας κατείχετε ἐπαξίως καί κατέχετε ἐν αὐτῇ. Ἐξαίρομεν τήν καλλίκαρπον διακονίαν σας εἰς τήν Ἱεράν Μητρόπολιν Πριγκηποννήσων, τήν ποιμαντικήν σας εὐαισθησίαν, τήν θαρρύνου-σαν παρουσίαν καί συμπαράστασιν πρός τά πνευματικά σας τέκνα, τά ὁποῖα ἀγαπᾶτε καί σᾶς ἀγαποῦν, ἐξαίρομεν τήν ὡριμότητά σας, τήν φιλόξενον διάθεσιν καί τήν ἀρίστην ὀργάνωσιν τῶν ἐκκλησια-στικῶν πραγμάτων, τάς ὡραίας πρωτοβουλίας σας, καί τήν διαδικτυ-ακήν προβολήν τῶν δράσεων τῆς Μητροπόλεώς σας, συμφώνως καί πρός τό Κυριακόν «οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη» (Ματθ. ε’, 14).
Διακονεῖτε τούς πιστούς, χωρίς νά τούς ἀποκόπτετε ἀπό τόν σύγχρονον πολιτισμόν, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ χῶρος ὅπου ἐκτυλίσσεται ἡ ζωή των, περιβάλλον μέ πολλάς προκλήσεις καί ἀδιέξοδα, ἀλλά καί μέ πολλάς θετικάς προοπτικάς, τάς ὁποίας εἶναι ἀδιανόητον νά ἀγνοῶμεν. Ἡ ἀληθής πρόοδος ὅμως εἶναι βεβαίως συνυφασμένη μέ τήν καλλιέργειαν τῶν πνευματικῶν ἀξιῶν καί μέ τήν πίστιν εἰς τόν ὑψηλόν προορισμόν τοῦ ἀνθρώπου, πεποίθησις, ἡ ὁποία ζῇ ἀπό τήν αἴσθησιν διά τό μέγα, τό ὑπέρ λόγον καί ἔννοιαν μυστήριον τοῦ Θεοῦ. Ἔχει ὀρθῶς παρατηρηθῆ, ὅτι ἡ λήθη τῆς θρησκευτικῆς διαστάσεως ἐξασθενίζει τό αἰσθητήριον διά τό ἀπαραβίαστον τῆς ἀξιοπρεπείας τοῦ ἀνθρώπου καί ὁδηγεῖ εἰς ποικίλας συρρικνώσεις τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως. Ὑμεῖς, ἅγιε ἀδελφέ, εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν διακονίαν σας μαρτυρεῖτε περί τῆς άληθείας ὅτι «ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι πείραμα, ὅτι εἶναι ἕνα ὄν ξεκάθαρα καθορισμένο ὡς πρός τήν προέλευση καί τόν προορισμό του».
Τιμιώτατοι ἀδελφοί καί προσφιλέστατα τέκνα ἐν Κυρίῳ,
Γενεαί καί αἰῶνες ἔρχονται καί παρέρχονται, καί τά ἀνθρώπινα πράγματα, ἀφ᾿ ἑνός ἀποτελοῦν ἅλυσιν ἐπαναλήψεων, συγχρόνως δέ ἐμπερικλείουν ἀπροβλέπτους ἐξελίξεις. Οἱ πιστοί ὅμως δέν ἔχομεν διλήμματα. Ὁ Λόγος ἐγένετο σάρξ, ἦλθεν ὁ Βασιλεύς, καί ἅπαντες οἱ πιστοί συμμετέχομεν ἤδη, ἐν τῷ μυστηρίῳ καί τοῖς μυστηρίοις τῆς Ἐκκλησίας, εἰς τήν πορείαν πρός τήν Βασιλείαν, πρός τήν πληρότητα τοῦ ἔργου τῆς ἐνσάρκου Θείας Οἰκονομίας. Εἰς τόν Χριστόν ἀνήκει τό παρόν καί τό μέλλον, ἡ δέ Ἐκκλησία Του θά παραμένῃ εἰς τόν αἰῶνα τόπος ἁγιασμοῦ καί ἐνθέου βιοτῆς, θά συνεχίσῃ «νά διανέμῃ εἰς τήν οἰκουμένην», ὅπως διακηρύττει πνευματοκινήτως ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (Κρήτη 2016), «τά δῶρα τοῦ Θεοῦ: τήν ἀγάπην του, τήν εἰρήνην, τήν δικαιοσύνην, τήν καταλλαγήν, τήν δύναμιν τῆς Ἀναστάσεως καί τήν προσδοκίαν τῆς αἰωνιότητος» (Ἐγκύκλιος, Προοίμιον). Ὡς ἀνεφέρομεν καί εἰς ἄλλo κείμενόν μας, τό σύγχρονον ἰδεολόγημα περί «μεταχριστιανικῆς ἐποχῆς» εἶναι ἄτοπον. «Μετά Χριστόν», τά πάντα εἶναι καί θά παραμείνουν εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων «ἐν Χριστῷ».
Μέ αὐτήν τήν ἀκλόνητον βεβαιότητα, ἡμεῖς οἱ ἐνταῦθα κληρονόμοι τῶν ὁσίων καί τῶν ἱερῶν τοῦ Γένους δηλοῦμεν, γεγονυίᾳ τῇ φωνῇ, ὅτι θά συνεχίσωμεν ἀμετακίνητοι τήν παρουσίαν καί τήν καλήν μαρτυρίαν τῆς πίστεως εἰς Χριστόν, τῆς ἀγάπης καί τῆς ἐλπίδος, φυλάσσοντες ἅ παρελάβομεν, τά ἱερά καί τά ὅσια τῶν πατέρων ἡμῶν, τούς ναούς καί τά προσκυνήματά μας, τάς παραδόσεις καί τήν ἀρχοντιά τῆς Ρωμιοσύνης, κοινωνοί τοῦ Σταυροῦ τοῦ Σωτῆρος ἀλλά καί τῆς Ἀναστάσεως Αὐτοῦ, ἐν ἐπιγνώσει ὅτι «τοῖς ἀγαπῶσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν» (Ρωμ. η’, 28).
Περαίνοντες τόν λόγον, δοξάζομεν τόν πανοικτίρμονα Κύριον, διά τήν μεγάλην χαράν τοῦ πανηγυρικοῦ ἑορτασμοῦ, ἐν εὐχαριστιακῇ συνάξει, τῆς ἑκατονταετηρίδος τῆς θεοτηρήτου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων, μετά τῶν προσελθόντων ἀδελφῶν ἁγίων Ἀρχιερέων, τοῦ εὐαγοῦς ἱεροῦ κλήρου, τῶν μελῶν τῆς ἐνταῦθα Ὁμογενείας, τῶν προσκυνητῶν καί τῶν φίλων ἐξ Ἑλλάδος καί ἀλλαχόθεν, τῶν ἐκπροσώπων θεσμῶν καί φορέων. Ἡ ἐκ τοῦ σύνεγγυς ἐπικοινωνία τῶν προσώπων εἶναι πάντοτε μεγάλη εὐλογία. Ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ τοῦ Χριστοῦ, τά πάντα κοινωνία ζωῆς. Δέν εἶναι ὁ λαός τοῦ Θεοῦ ἀπρόσωπον σύνολον ἀτόμων, ἀλλά «κοινωνία προσώπων», χῶρος «κοινῆς σωτηρίας», «κοινῆς ἐλευθερίας». Ὁ Θεός τῆς πίστεώς μας εἶναι «κοινόν ἀγαθόν». Ἐγκαρδίως καλωσορίζομεν καί εὐχαριστοῦμεν τούς ἁγίους ἀδελφούς Ἱεράρχας ἐξ Ἑλλάδος διά τήν παρουσίαν καί τήν ἀγάπην των. Τινές ἀνήκουν εἰς τήν Μεγάλην τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν, τινές εἰς τήν Ἁγιωτάτην Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος. Ὅμως ἅπαντες ἕν σῶμά ἐσμέν καί ἐσθίομεν τό αὐτό σῶμα τοῦ κοινοῦ Κυρίου ἡμῶν καί μεταλαμβάνομεν ἐκ τοῦ αὐτοῦ Ποτηρίου Ζωῆς τοῦ αἵματος Αὐτοῦ, κατά τό Γραφικόν «πάντες τό αὐτό πνευματικόν βρῶμα ἐφάγομεν καί πάντες τό αὐτό πνευματικόν ἐπίομεν πόμα» (Α´ Κορ. ι´, 3-4).
Εὐχόμεθα, ἐν τῷ προσώπῳ ὑμῶν, Ἱερώτατε καί ἀγαπητέ Ποιμενάρχα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων, πᾶν δώρημα τέλειον πρός τό χριστώνυμον πλήρωμα αὐτῆς διά τόν ἀρξάμενον νέον αἰῶνα πορείας καί μαρτυρίας, δεόμενοι τοῦ πανοικτίρμονος καί ἀγαθοδότου Θεοῦ, ὅπως κρατύνῃ ὑμᾶς, ἅγιε ἀδελφέ, εἰς τήν πνευματικήν ὑμῶν διακονίαν, εὐλογῇ δέ τόν εὐσεβῆ κλῆρον, τά ἐντιμότατα μέλη τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἐπιτροπῶν Πριγκήπου, Χάλκης, Ἀντιγόνης καί Πρώτης, πάντας ὑμᾶς τούς προσελθόντας καί συμπροσευχομένους ἐν τῇ παρούσῃ ἐπετειακῇ ἱερᾷ συνάξει καί τούς δι᾿ εὐλόγους αἰτίας ἀπολειφθέντας.
Εἰς τούς ἀποδήμους ἀδελφούς ἡμῶν τούς ἐκ τῶν ἐρατεινῶν Πριγκηποννήσων καταγομένους, ὅπου καί ἄν εὑρίσκωνται σήμερον, στέλλομεν τόν στοργικόν χαιρετισμόν καί τήν ὁλοκάρδιον εὐχήν τῆς φαιδρῶς πανηγυριζούσης Γενετείρας των, μαζί μέ τήν εὐλογίαν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας.
Ὁ Χριστός ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν, ἀδελφοί καί τέκνα!
Χρόνια πολλά!
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου
`
