Επιστολή της Εξοχ. κ. Ingrida Šimonyté, Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, προς την Α.Θ. Παναγιότητα τον Οικουμενικό Πατριάρχη (ελληνική μετάφραση)
Ακολουθεί μετάφραση στην ελληνική γλώσσα της επιστολής της Εξοχ. κ. Ingrida Šimonyté, Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, προς την Α.Θ. Παναγιότητα τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, η οποία απεστάλη στις 26 Φεβρουαρίου 2024:
Ἡ Πρωθυπουργός τῆς Δημοκρατίας τῆς Λιθουανίας
Βίλνιους, 26 Φεβρουαρίου 2024
Τῷ Παναγιωτάτῳ,
Ἀρχιεπισκόπῳ Κωνσταντινουπόλεως – Νέας Ρώμης,
Οἰκουμενικῷ Πατριάρχῃ κ.κ. Βαρθολομαίῳ,
Εἰς Κωνσταντινούπολιν.
Παναγιωτάτε Οἰκουμενικέ Πατριάρχα κ. κ. Βαρθολομαῖε,
Εἰς τάς ἀρχάς Ἰανουαρίου ἐ.ἔ., κατά τήν ἐν Λιθουανίᾳ τελευταίαν ἐπίσκεψιν τοῦ Σεβαμιωτάτου Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος κ. Ἐμμανουήλ, μοι παρεδόθη γράμμα τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος, δι’ οὕ ἐνημερώνετε περί τῆς ὑπό τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Σύνοδου- ἐγκρίσεως τοῦ Καταστατικοῦ τῆς ἐν Λιθουανίᾳ Ἐξαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀπονέμοντες ἐν ταὐτῷ τήν πατρικήν Σας εὐλογίαν εἰς τήν Λιθουανίαν καί τόν λαόν αὐτῆς.
Δέν δύναμαι νά περιγράψω λεκτικῶς τά συναισθήματα τά ὁποῖα ξεχειλίζουν ἐκ τῆς ἀναγνώσεως τοῦ Ὑμετέρου γράμματος καί παραλλήλως νά κατανοήσω πλήρως τό μέγεθος τοῦ μηνύματος πού μεταφέρουν τά λόγια Ὑμῶν καί τόν ἀντίκτυπον τῶν ἐξελίξεων εἰς τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν, τάς ὁποίας ἔχομεν τήν εὐλογίαν νά βιώνωμεν εἰς τήν χώραν μας.
Ἔχουν περάσει ὀλιγότερα τῶν δύο ἐτῶν ἀπό τήν ἄδικον καί ἀβάσιμον τιμωρίαν, τήν ὁποίαν ἀντιμετώπισαν πέντε ὀρθόδοξοι ἱερεῖς τῆς Λιθουανίας, ὑπερασπιζόμενοι τάς πεποιθήσεις καί τάς χριστιανικές των ἀξίας. Ἀκολουθοῦντες τήν συνείδησίν των, αὐτοί οἱ ἀξιοπρεπεῖς ἄνθρωποι ἐπεχείρησαν ἅλμα εἰς τό κενόν, ὑποτασσόμενοι εἰς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, μή ἔχοντες οὐδεμίαν διαβεβαίωσιν περί τοῦ ἄν οἱ ἐπιλεγέντες πρός ἐκτέλεσιν τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ θά ἔτειναν χεῖρα βοηθείας καί θά τούς ἐναγκάλιζον – διά νά μή προχωρήσωμεν εἰς τό εάν θά ἐγίνοντο δεκτοί μετ’ ἀγάπης καί φροντίδος τόσο βαθείας καί ἀληθοῦς, ὅσον τά αἰσθήματα, τά ὁποῖα ἐπέδειξαν ἡ Ὑμετέρα Παναγιότης, ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος, καί ὅλοι ὅσοι διεδραμάτισαν καί ἐξακολουθοῦν νά διαδραματίζουν ρόλον εἰς τήν ἐπιστροφήν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας εἰς τήν Λιθουανίαν πρός αὐτούς καί τούς Ὀρθόδοξους ἀδελφούς καί ἀδελφάς των ἐν Λιθουανίᾳ.
Ὀλιγότερον τοῦ ἑνός καί ἡμίσεος ἔτους ἔχει παρέλθει ἀπό τῆς ἀναλήψεως πρωτοβουλίας διά τήν ἐγκαθίδρυσιν σχέσεων μεταξύ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Κυβερνήσεως τῆς Λιθουανίας. Ἠρχίσαμεν τήν πορείαν αὐτήν, αὐτό τό ταξίδι, ἄνευ ἐμπειρίας, μέ περιορισμένην γνῶσιν, ἀλλά μέ τήν βασικήν πεποίθησιν ὅτι τό καλόν ὄχι μόνον πρέπει ἀλλά καί δύναται νά ὑπερισχύσῃ τοῦ κακοῦ, καί ὅτι πρέπει νά καταβληθῇ κάθε προσπάθεια πρός ἀποκατάστασιν τῆς δικαιοσύνης, τόσον τῆς προσωπικῆς ὅσον καί τῆς ἱστορικῆς, ὄχι μόνον εἰς τήν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἀλλά καί ἐπί τῆς γῆς. Ἐξ ἀρχῆς, ἠσθάνθημεν ταυτισμένοι μετά τῆς Ὑμετέρας Παναγιότητος, τοῦ Μητροπολίτου Ἐμμανουήλ καί τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀλλά, παρά τά ἐνθαρρυντικά μηνύματα τῶν ἀρχικῶν συναντήσεών μας, δέν ἠδυνάμεθα νά διανοηθώμεν ὅτι θά ἐσημειώναμεν τοιαύτην πρόοδον εἰς τόσον σύντομον χρονικόν διάστημα.
Πλέον τοῦ ἑνός ἔτους, οἱ ἐκ τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας ἀδίκως ἐκδιωχθέντες Ὀρθόδοξοι Λιθουανοί ἱερεῖς δύνανται πλέον νά ἀσκοῦν τήν πίστιν των καί νά ἐκπληρώνουν τά ποιμαντικά των καθήκοντα χάρις εἰς τήν ἀποκατάστασιν τῆς δικαιοσύνης παρά τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Σύνοδου καί τήν ἀποδοχήν των εἰς τούς κόλπους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἡ Μήτηρ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐπανῆλθεν εἰς τήν Λιθουανίαν μετά ἀπό τήν πλέον τῶν τριῶν αἰώνων ἄδικον ἀποβολήν αὐτῆς. Ἡ κοινότης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς τήν Λιθουανίαν συνεχίζει νά αὐξάνεται, ἀποτελουμένη ἀπό δέκα κληρικούς καί δέκα ἐνορίες. Εἰς ὁλόκληρον τήν Λιθουανίαν, αἱ κοινότητες καλωσορίζουν ἕνα διαρκῶς αὐξανόμενον ἀριθμόν Λιθουανῶν, Ἑλλήνων, Οὐκρανῶν, Λευκορώσσων, Ρώσσων πιστῶν, καθώς καί Ὀρθόδοξων ἀδελφῶν τους ἄλλων ἐθνικοτήτων, οἱ ὀποῖοι δύνανται πλέον νά προσεύχωνται ἐλευθέρως καί νά λαμβάνουν δύναμιν καί πνευματικήν καθοδήγησιν ἐντός τῆς κοινότητος, ἡνωμένοι μέ τάς ἀρχάς τῆς χριστιανικῆς ἠθικῆς καί ἀγάπης, ὅπως ἀκριβῶς μία Ἐκκλησία πρέπει νά εἶναι. Ἡ Ἐξαρχία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐν Λιθουανίᾳ ἔχει ἤδη ἐγκαθιδρυθῆ, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Πανοσιολογιώτατον ἱερομόναχον κ. Ἰουστῖνον ἐδῶ εἰς τήν Λιθουανίαν, διά νά καθοδηγῇ τούς πιστούς μέ τήν ἐμπειρίαν, τήν φροντίδα καί τήν σοφίαν του.
Αὐτό τό Σαββατοκύριακον ἐτιμήσαμεν τήν συμπλήρωσιν δέκα ἐτῶν ἀπό τῆς ἐνάρξεως τοῦ πολέμου τῆς Ρωσσίας ἐναντίον τῆς Οὐκρανίας καί τήν δευτέραν ὀδυνηράν ἐπέτειον ἀπό τῆς ἐνάρξεως τῆς πλέον αἱματηροῦ καί βαναύσου φάσεως του – τῆς εὐρείας κλίμακος εἰσβολῆς τῆς Ρωσσίας εἰς τήν Οὐκρανίαν. Διά πρώτην φοράν, οἱ Ὀρθόδοξοι Οὐκρανοί ἀδελφοί καί ἀδελφαί μας εἶχον τήν εὐκαιρίαν νά συμμετέχουν εἰς τήν Θείαν Λειτουργίαν καί νά προσευχηθοῦν ἐλευθέρως ὑπέρ τῆς νίκης τῆς Οὐκρανίας ἐνάντια εἰς τήν ἐπιθετικότητα τῆς Ρωσσίας καί ὑπέρ τῆς δικαίας εἰρήνης δι’ ὅλους τούς ὑπερασπιστάς τῆς Οὐκρανίας, οἱ ὁποῖοι ἐθυσίασαν τήν ζωήν των και δι’ ὅσους συνεχίζουν νά ἀγωνίζωνται ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας τῆς Οὐκρανίας καί τῆς δικῆς μας. Εἰς αὐτούς προσετέθησαν ὀρθόδοξοι ἄλλων ἐθνικοτήτων καί Χριστιανοί ἄλλων ὁμολογιῶν – ἀκριβῶς ὅπως οἱ κληρικοί τῆς Ἐξαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς τήν Λιθουανίαν ἦσαν ἐκεῖ, ἐντός τοῦ πλήθους, ὁμοῦ μεθ’ ὅλων τῶν ἄλλων πολιτῶν τῆ Λιθουανίας, εἰς τάς συγκεντρώσεις ὑπέρ τῆς Οὐκρανίας καί κατά τούς ἑορτασμούς ἐπί τῇ ἐπετείῳ τῆς ἀνεξαρτησίας τῆς Λιθουανίας.
Δέν θά δυνηθῶ ποτέ νά ἐκφράσω πλήρως τήν εὐγνωμοσύνην μου, τόσον προσωπικῶς ὅσον καί ὡς Πρωθυπουργός τῆς Λιθουανίας, διά τήν ἀφοσίωσιν τῆς Ὑμετέρας Παναγιότητος καί τῆς περί Αὐτήν Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου καί ὅλων εἰς τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, οἱ ὁποῖοι κατεστήσατε ὅλα αὐτά δυνατά ἐντός τόσου συντόμου χρονικοῦ διαστήματος.
Καθυστέρησα τήν ἀπάντησίν μου, προκειμένου νά μοιρασθῶ μετά τῆς Ὑμετέρας Παναγιότητος τό γεγονός ὅτι τήν 7ην Φεβρουαρίου 2024 ἡ Ἐξαρχία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς τήν Λιθουανίαν ἀνεγνωρίσθη ἐπισήμως ὡς παραδοσιακός θρησκευτικός ὀργανισμός καί κατεχωρήθηη εἰς τόν κατάλογον Νομικῶν Προσώπων τῆς Λιθουανίας. Καθώς ἡ Ὑμετέρα Παναγιότης γνωρίζει, ἅπασαι αἱ παραδοσιακαί θρησκευτικαί κοινότητες εἰς τήν Λιθουανίαν λαμβάνουν οἰκονομικήν ὑποστήριξιν, ἔστω καί περιορισμένην, ἐκ τοῦ κρατικοῦ προϋπολογισμοῦ. Τό ὑπουργικόν διάταγμα, τό ὁποῖον κατανέμει τήν χρηματοδότησιν κατά τό τρέχον ἔτος εἰς ὅλους τούς παραδοσιακούς θρησκευτικούς ὀργανισμούς καί τάς κοινότητας τῆς Λιθουανίας, συμπεριλαμβανομένης τῆς Ἐξαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς τήν χώραν μας, ὑπεγράφη καί ἐτέθη εἰς ἰσχύν τήν 19ην Φεβρουαρίου 2024. Ἡ νομική καταχώρησις τῆς ἐν Λιθουανίᾳ Ἐξαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου μᾶς δίδει τήν δυνατότητα τῆς ἐκπληρώσεως καί ἄλλων δεσμεύσεων, τάς ὁποίας ἀνέλαβεν ἡ κυβέρνησίς μας ἐντός τοῦ πλαισίου τοῦ Συμφώνου Συνεργασίας πού ὑπεγράφη μεταξύ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τῆς Κυβερνήσεως τῆς Λιθουανίας κατά τήν διάρκειαν τῆς Ὑμετέρας ἐπισκέψεως τόν περασμένον Μάρτιον. Ἐπιτρέψατέ μοι νά ἐπαναλάβω, Παναγιώτατε, τήν ἐγκάρδιον προσωπικήν μου δέσμευσιν, καθώς καί τῆς κυβερνήσεώς μου, νά σεβασθῶμεν καί νά τιμήσωμεν τάς διατάξεις τοῦ Συμφώνου αὐτοῦ καί νά τό ἐφαρμόσωμεν εἰς τό μέγιστον τῶν δυνατοτήτων μας.
Παναγιώτατε, ἐπιτρέψατέ μοι δι’ ἔτι μίαν φοράν νά ἐκφράσω τήν βαθεῖαν εὐγνωμοσύνην μου πρός τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καί τήν Ὑμετέραν Παναγιότητα προσωπικῶς διά τάς παρεχομένας προσευχάς καί εὐλογίας πρός τήν χώραν μου καί τόν λαό της, καθώς καί διά τήν πατρικήν σας μέριμναν, ἰδιαιτέρως πρός τούς Ὀρθοδόξους ἡμῶν ἀδελφούς καί ἀδελφάς. Δράττομαι ἐπίσης τῆς εὐκαιρίας νά εὐχηθῶ εἰς τήν Παναγιότητά σας καλήν ὑγείαν καί ἀνεξάντλητον ἐνέργειαν εἰς τήν ἐκτέλεσιν τῆς ἀποστολῆς της μέ ἀγάπην, φροντίδα καί ἀπαράμιλλον διαύγειαν σκέψεως καί λόγων πού εἶναι τόσο σημαντικά ὄχι μόνον διά τούς Ὀρθοδόξους εἰς ὅλον τόν κόσμον ἀλλά καί διά ὅλους ἡμᾶς πού ἀναζητοῦμεν πνευματικήν καθοδήγησιν καί ἐπιστηριγμόν εἰς αὐτούς τούς ἀπαιτητικούς καιρούς.
Ἐλπίζω εἰλικρινῶς ὅτι ἡ Ὑμετέρα Παναγιότης θά ἐπευλογήσῃ τήν Λιθουανίαν διά μιᾶς νέας ἐπισκέψεως και ὅτι θά ἡγηθῇ τῆς κοινῆς μας προσευχῆς διά δικαίαν εἰρήνην εἰς τήν Οὐκρανίαν καί εἰς ὅλον τόν κόσμον.
Μετά βαθυτάτου σεβασμοῦ καί ἐκτιμήσεως,
(Ὑπογραφή)
Ingrida Šimonyté
