Η Θεολογική Σχολή του Αποστόλου Ανδρέου στο Σύδνεϋ, με την ευλογία του Σεβ. Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας κ.κ. Μακαρίου, Προέδρου και Κοσμήτορος αυτής, πραγματοποίησε το 4ο Συμπόσιο Θεολογίας στις 18 και 19 Αυγούστου 2023. Το θέμα του εφετινού Συμποσίου ήταν: «For the Life of the World: The Church’s Missional Identity and Witness Today», ενώ κύριοι ομιλητές ήταν ο Θεοφ. Επίσκοπος Νικοπόλεως κ. Θεμιστοκλής (Προϊστάμενος του Ορθοδόξου Ιεραποστολικού Κέντρου στη Σιέρα Λεόνε) και ο π. Chad Hatfield (Πρόεδρος του Ορθόδοξου Θεολογικού Σεμιναρίου του Αγίου Βλαντιμίρ στη Νέα Υόρκη), οι οποίοι, αμφότεροι, διακρίνονται στον θεολογικό κλάδο της Ιεραποστολής.
Όσον αφορά στο θέμα του Συμποσίου, επισημάνθηκε ότι η Ιεραποστολή είναι απαραίτητη για τη ζωή της Εκκλησίας, όπως υποδεικνύεται από τα χωρία της Αγίας Γραφής (Μεγάλη Αποστολή), στα οποία ο Χριστός λέγει προς τους Μαθητές: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος.» (Ματθ. 28:19-20). Άλλες σημαντικές ενδείξεις που υποδηλώνουν ξεκάθαρα τη σημασία της Ιεραποστολής είναι η προσταγή που εντοπίζεται στο τέλος της Θείας Λειτουργίας του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου: «Ἐν εἰρήνη, προέλθωμεν», η οποία προτρέπει τους πιστούς να πάνε και να δώσουν μαρτυρία για όλα τα ουράνια χαρίσματα της Βασιλείας του Κυρίου, τα οποία βίωσαν κατά τη Θεία Λειτουργία. Τρίτον, σημειώθηκε ότι το Σύμβολο της Πίστεως αναφέρεται συγκεκριμένα στην αποστολική φύση της Εκκλησίας, περιλαμβάνοντας ρητή αναφορά στον καθοριστικό ρόλο των αποστόλων οι οποίοι στάλθηκαν στον κόσμο με συγκεκριμένη αποστολή να ευαγγελίσουν τα έθνη.
Μεταξύ των εκατό συμμετεχόντων που είχαν δυναμική παρουσία στην Αίθουσα της Θεολογικής Σχολής, μαζί με μερικούς ακόμη συμμετέχοντες που παρακολουθούσαν τις εργασίες του Συμποσίου μέσω του ZOOM, ήταν παρόντες και οι εξής επίσημοι: Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Βασίλειος από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αντιοχείας, οι Θεοφιλέστατοι Επίσκοποι Μιλητουπόλεως κ. Ιάκωβος και Χαριουπόλεως κ. Βαρθολομαίος, Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης του Οικουμενικού Θρόνου, κ. Χριστοφόρος Κρικέλης, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας, ο κ. Peter King, Πρόεδρος του Συνδέσμου Θεολογικών Σχολών του Σύδνεϋ (Sydney College of Divinity), ο κ. Jim Harrison, διακεκριμένος Ερευνητής – Καθηγητής του Συνδέσμου Θεολογικών Σχολών του Σύδνεϋ και συνδιοργανωτής μαζί με τον Καθηγητή και Αναπληρωτή Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του Αποστόλου Ανδρέου κ. Φίλιππο Καριατλή, και η κ. Diane Speed, Ομότιμη Καθηγήτρια και πρώην Κοσμήτορας του Συνδέσμου Θεολογικών Σχολών του Σύδνεϋ. Τελετάρχες κατά τη διάρκεια των δύο ημερών ήταν ο π. Αναστάσιος Μποζίκης, Λέκτορας Εκκλησιαστικής Ιστορίας της Θεολογικής Σχολής του Αποστόλου Ανδρέου, και ο Δρ Ανδρέας Μελλάς, οι οποίος διδάσκει στους κλάδους της Εκκλησιαστικής Ιστορίας και της Λειτουργικής στην ίδια Σχολή.
Καθώς ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος κ.κ. Μακάριος δεν κατάφερε να παραστεί αυτοπροσώπως, λόγω υποχρεώσεών του στο εξωτερικό, εκπροσωπήθηκε από τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Μιλητουπόλεως κ. Ιάκωβο, ο οποίος ανέγνωσε την προσφώνηση του Κοσμήτορος της Σχολής. Στην προσφώνησή του, ο Σεβασμιώτατος συνόψισε γλαφυρά όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να επιτελείται η Ιεραποστολή, αλλά και τον τελικό σκοπό της. Μεταξύ άλλων, ο Σεβασμιώτατος σημείωσε: «Τα ετήσια Συμπόσια της Θεολογικής Σχολής του Αποστόλου Ανδρέου αποτελούν κορυφαίες στιγμές κάθε ακαδημαϊκής μας χρονιάς… Πολύ σωστά, το 4ο Συμπόσιο Θεολογίας φέτος είναι αφιερωμένο στη χριστιανική επιταγή της ιεραποστολής… Θα ήθελα να θέσω δύο ερωτήματα ως αφετηρία της συζήτησης και της ανταλλαγής απόψεων που θα ακολουθήσει κατά το διήμερο των εργασιών. Αυτά περιλαμβάνουν: πρώτον, με ποιον τρόπο πρέπει να επιτελούμε τις ιεραποστολικές μας δραστηριότητες και, δεύτερον, προς ποιον σκοπό;».
Εστιάζοντας την προσοχή του στο να απαντήσει συνοπτικά σε αυτές τις δύο ερωτήσεις, ο Σεβασμιώτατος επισήμανε: «Σε σχέση με την πρώτη ερώτηση, αμέσως έρχονται στο νου μας τα λόγια του Αποστόλου Παύλου στην προς Κορινθίους επιστολή του: «Πίστις, ελπίς και αγάπη» (1Κορ 13. :13)… Μια αφοσίωση να υπηρετούμε με αγάπη και με πνεύμα φιλανθρωπίας. Πιο συγκεκριμένα, μια πεποίθηση και ελπίδα ότι η αγάπη, όπως εκδηλώνεται τόσο στο σκάνδαλο της Ενανθρωπήσεως του Υιού του Θεού, όσο και στη δική μας προσωπική αυτοθυσία για χάρη των άλλων, είναι ακριβώς αυτά που πρέπει να μας οδηγήσουν στην κατανόηση της αποστολής». Όσον αφορά στη δεύτερη ερώτηση, ο Αρχιεπίσκοπος σημείωσε: «Η δεύτερη ερώτηση εσχατολογικού χαρακτήρα απαιτεί να εμπεδώσουμε ότι ο απώτερος σκοπός κάθε ιεραποστολικής δραστηριότητας είναι εντελώς ασυμβίβαστος με τον προσηλυτισμό οποιουδήποτε τύπου. Αντίθετα, όπως υποδεικνύεται από τη βασική διδασκαλία του Κυρίου μας, η ιεραποστολική εντολή της Εκκλησίας σχετίζεται με την ίδρυση και τη φανέρωση της βασιλείας του Θεού εδώ στη γη, και με την πρόσκλησή Του σε αυτή την αιώνια πραγματικότητα».
Ο Σεβασμιώτατος είχε συναντηθεί με τον π. Chad λίγες ημέρες νωρίτερα στο γραφείο του και συζήτησαν τρόπους με τους οποίους οι Θεολογικές Σχολές Αγίου Βλαντιμίρ και Αποστόλου Ανδρέου θα μπορούσαν να συνεργαστούν καλύτερα στο μέλλον, επ’ αμοιβαία ωφελεία και των δύο ιδρυμάτων.
Μετά την ομιλία του Κοσμήτορος, ο πρώτος κεντρικός ομιλητής, Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νικοπόλεως κ. Θεμιστοκλής, εκφώνησε την ομιλία του με τίτλο: «Οι προκλήσεις και ο χαρακτήρας της Ορθόδοξης Ιεραποστολής στη Δυτική Αφρική». Μεταξύ των επιμέρους θεματικών που ανέπτυξε κατά την ομιλία, ήταν οι εξής: (α) Η Μεγάλη Αποστολή του Ιησού ως εκκλησιαστική επιταγή και η απάντηση της Σύγχρονης Ορθοδοξίας, (β) η κόπωση των χορηγών και η ανάγκη για οικονομική αυτοδυναμία τόσο της Αφρικανικής Κοινωνίας όσο και της Αφρικανικής Ορθοδοξίας, (γ) Δυτικοαφρικανική θρησκευτική ανθρωπολογία, πολιτισμός και ορθόδοξη βυζαντινή λατρεία σε μια περίοδο μαζικής εξάπλωσης του Πεντηκοστιανισμού, (δ) Μαγεία (Juju), θυσίες παιδιών, εμπορία παιδιών, εργοστάσια βρεφών και η πρόκληση της προστασίας των παιδιών στη Δυτική Αφρική, (ε) Ορθόδοξη Ιεραποστολή στη Δυτική και την Υποσαχάρια Αφρική εν μέσω γεωπολιτικών εντάσεων και αντιδράσεων στη νεοαποικιοκρατία και κατηγορίες για λευκή υπεροχή, (στ) η πρόκληση των πανδημιών (π.χ. Έμπολα και άλλες ασθένειες όπως ο πυρετός Lassa, η ελονοσία, η φυματίωση) κα η Ιεραποστολή στη Δυτική Αφρική, και (ζ) η πορεία προς τα εμπρός. Η ομιλία όχι μόνο ήταν ελκυστική, εμπεριστατωμένη και εκτιμήθηκε ιδιαίτερα, αλλά έδωσε επίσης εντυπωσιακές πληροφορίες για τις εμπειρίες της πραγματικής ζωής ενός ατόμου που βρίσκεται στο πεδίο της Ιεραποστολής για περισσότερες από δύο δεκαετίες.
Το πρωί του Σαββάτου, ο Καθηγητής π. Chad Hatfield εκφώνησε τη δεύτερη κεντρική ομιλία. Ο τίτλος της εισήγησής του ήταν: «Three Foundations for Building Modern Era Missiology» και επικεντρώθηκε σε τρεις βασικές προσωπικότητες, οι οποίες διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην ανάκτηση των ιεραποστολικών αρχών, και οδήγησαν σε αύξηση του ενδιαφέροντος και την αναβάθμιση του προγράμματος σπουδών στη θεολογική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πιο συγκεκριμένα, κατά την εισήγηση αυτή παρουσίασε τις ιεραποστολικές αρχές του St Herman of Alaska, του Roland Allen, Αγγλικανού Ιεραποστόλου, και, τέλος, του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας κ.κ. Αναστασίου, ενός ζωντανού παραδείγματος αποτελεσματικής Ιεραποστολής που εφαρμόστηκε στις συνθήκες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου. Η παρουσίαση έτυχε θετικής αποδοχής και, το πιο σημαντικό, ανέδειξε πώς όλοι οι Χριστιανοί καλούνται να δώσουν μαρτυρία για τον Χριστό και τη βασιλεία Του.
Μαζί με τους δύο βασικούς ομιλητές, το Συμπόσιο φιλοξένησε άλλες εννέα εισηγήσεις. Τα ονόματα των υπολοίπων εισηγητών, ακολουθούμενα από τον τίτλο των εισηγήσεων που παρουσίασαν, είναι κατά σειρά τα εξής: Δρ Φίλιππος Καριατλής: «Η Αποστολή της Εκκλησίας ως Προσμονή και Εκπλήρωση της Αιώνιας Βασιλείας του Θεού», Δρ Lydia Gore-Jones: «Η Ορθόδοξη Εκκλησία και η Κίνα», Δρ Margaret Beirne: «Η αποστολή των εκκλησιών στον σημερινό κόσμο», π. Αναστάσιος Μποζίκης: «Ίδρυση μιας «Ελλάδας του Χριστού»: το Ευαγγέλιο του Ευσεβισμού και η Επαναστροφή ενός Έθνους», Gerard Kelly: «Συνοδικότητα: Προϋπόθεση για μια Νέα Ιεραποστολική Ενέργεια», Δρ Βασίλης Αδραχτάς: «Ιθαγενής Ορθοδοξία ή Ορθόδοξη Ιθαγένεια: Προοπτικές και προβλήματα της αποστολής μεταξύ των ανθρώπων του Ονειροπόλου», π. Αντώνιος Κάλδας «Τα υπέρ και τα κατά μιας σύγχρονης ορθόδοξης απολογητικής», Ανδρέας Μελλάς: «Η Θρησκευτική Μουσική και η Αποστολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας» και π. Nemanja Mrdjenovic: «Bogomoljci – μια ιεραποστολική κίνηση των Ορθοδόξων λαϊκών ως ευλογία και πρόκληση για την Εκκλησία». Όλες οι εισηγήσεις προσέφεραν ερεθίσματα σε διαφορετικούς μελετητές, όχι μόνο από διαφορετικά ακαδημαϊκά πεδία, αλλά και από διαφορετικά θρησκευτικά υπόβαθρα και διαφορετικούς τομείς εξειδίκευσης, για να αναπτύξουν τους προβληματισμούς τους και να συζητήσουν σχετικά με την ιεραποστολική ταυτότητα και επιταγή της Εκκλησίας.
Κατά την ολοκλήρωση των ομιλιών, όλοι οι συμμετέχοντες στο Συμπόσιο συγκινήθηκαν βαθειά από την ιδιαίτερα γενναιόδωρη χειρονομία του π. Chad να δωρίσει μια χειροποίητη εικόνα του St Herman of Alaska, με ένα μικρό τμήμα του λειψάνου του Αγίου, στη Θεολογική Σχολή του Αποστόλου Ανδρέου. Εντέλει, το Συμπόσιο έφερε στο προσκήνιο τη σημασία της «ακρόασης και μάθησης» κατά την είσοδο σε νέα ιεραποστολικά πλαίσια και τόνισε ότι η αληθινή δύναμη κάθε αποστολής, που γίνεται κατανοητή μέσα από μια θεολογική προοπτική, είναι η διακήρυξη του Χριστού για την κατάργηση του θανάτου, τη νίκη της άφθονης ζωής και την εγκαθίδρυση της διαρκούς και στοργικής βασιλείας του Θεού στη μελλοντική του βασιλεία, βιωμένη ως πρόγευση ήδη στο παρόν, κάτι που σημειώθηκε ως μοναδικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της αποστολής της Εκκλησίας.
