H Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, με την ευκαιρία της εορτής των Εισοδίων της Υπεραγίας Θεοτόκου, την Δευτέρα, 21 Νοεμβρίου, προεξήρχε της Θείας Λειτουργίας στον πανηγυρίζοντα Ι. Καθεδρικό Ναό της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως, στη μεγαλώνυμο Κοινότητα Σταυροδρομίου. Με τον Παναγιώτατο συλλειτούργησαν οι Σεβ. Μητροπολίτες Γέρων Δέρκων κ. Απόστολος, Μυριοφύτου και Περιστάσεως κ. Ειρηναίος, Ικονίου κ. Θεόληπτος, Καλλιουπόλεως και Μαδύτου κ. Στέφανος, Σμύρνης κ. Βαρθολομαίος και Σαράντα Εκκλησιών κ. Ανδρέας.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Σεβ. Μητροπολίτης Πολυανής και Κιλκισίου κ. Βαρθολομαίος.
Παρέστησαν συμπροσευχόμενοι οι Σεβ. Μητροπολίτες Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ, Φιλαδελφείας κ. Μελίτων, Μύρων κ. Χρυσόστομος, Κολωνείας κ. Αθανάσιος, Σηλυβρίας κ. Μάξιμος, οι Θεοφιλ. Επίσκοποι Τράλλεων κ. Βενιαμίν και Ξανθουπόλεως κ. Παΐσιος, κληρικοί, Άρχοντες Οφφικιάλιοι του Οικουμενικού Θρόνου, η κ. Γεωργία Σουλτανοπούλου, Γενική Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, Καθηγητές και μαθητές του Ζωγραφείου Λυκείου υπό τον Διευθυντή του κ. Ιωάννη Δεμιρτζόγλου, καθώς και όμιλος παλαιών αποφοίτων του ιστορικού αυτού εκπαιδευτικού Ιδρύματος της Ομογενείας, και πλήθος πιστών από την Πόλη και προσκυνητών από το εξωτερικό.
Κατά τη διάρκειά της Θ. Λειτουργίας, ο Παναγιώτατος χειροτόνησε στον βαθμό του Διακόνου τον υποδιάκονο κ. Κωνσταντίνο Μαυρομμάτη, για την Κοινότητα Σταυροδρομίου.
Στην ομιλία του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε στη θεομητορική εορτή των Εισοδίων, και ιδιαιτέρως στο πρόσωπο της Παναγίας.
“Αναμφιβόλως, η Παναγία, ως πλησιέστερα ευρισκομένη προς την ανθρώπινη αδυναμία μας, είναι η μόνη η οποία ομιλεί στην καρδιά του ανθρώπου, η οποία συγκλονίζει το συναίσθημά μας, και η οποία είναι των «θλιβομένων η χαρά», ημών «των χριστιανών η προστάτις». Τα βέλη οδυνηρά. «Τα νέφη των λυπηρών χειμάζουν την ψυχήν» των πιστών. Όμως, ο πραγματικά δυνατός δεν δειλιάζει μπροστά στους κινδύνους και ουδέποτε απογοητεύεται. Υπομένει και επιμένει, διότι γνωρίζει τι θέλει και για ποιόν σκοπό αγωνίζεται. Οι επιτυχίες και οι αποτυχίες της ζωής καμμία σημασία δεν έχουν για τον αληθινά δυνατό, παρά μόνον ο αγών ο καλός. Και ταύτα πάντα, διότι ο πιστεύων δυνατός γνωρίζει ότι υπεράνω αυτού και των ασθενών και πεπερασμένων ανθρωπίνων δυνάμεών του υπάρχει η θεία χάρις, η πάντοτε τα ασθενή θεραπεύουσα, υπάρχει η εν ασθενεία τελειουμένη δύναμις του Χριστού, υπάρχει η πρεσβεία της Θεοτόκου.
Ας εναποθέσουμε, λοιπόν, την πάσαν ελπίδα μας σε Εκείνην, την «μόνην προστασίαν των πιστών», τον «αδαπάνητον θησαυρόν των ιαμάτων», και ας την παρακαλέσουμε να είναι πάντοτε η Υπέρμαχος Στρατηγός της Πόλεώς μας και της Μεγάλης Εκκλησίας, της αείποτε ως Μητρός πολιτευομένης και τας χαλεπότητας των καιρών αντιμετωπιζούσης. Και εμείς συνεχιστές της πολιάς αυτής παραδόσεως του Οικουμενικού Θρόνου, ας δώσουμε την υπόσχεσι ότι θα συνεχίσουμε αγωνιζόμενοι τον «αγώνα τον καλόν». Και ο Θεός, να είσθε βέβαιοι, αδελφοί και τέκνα, θα είναι βοηθός μας πάσας τας ημέρας της ζωής μας, έως της συντελείας του αιώνος!”.
Στη συνέχεια, ο Πατριάρχης αναφέρθηκε στην πανηγυρίζουσα Μεγαλώνυμο Κοινότητα Σταυροδρομίου, η οποία είναι η πρώτη μεταξύ των Ρωμαίηκων Κοινοτήτων.
“Με αυτές τις ελπιδοφόρες σκέψεις ήλθαμε σήμερα για να ζητήσουμε τις πρεσβείες της Θεοτόκου προς τον Υιόν της και Θεόν μας υπέρ των ενοριτών της Μεγαλωνύμου Κοινότητος Σταυροδρομίου και υπέρ ολοκλήρου του ενταύθα ποιμνίου μας. Αλλά ήλθαμε και για να τιμήσουμε, να συγχαρούμε και να ευχαριστήσουμε την προσφιλή μας Κοινότητα Σταυροδρομίου, η οποία, ανέκαθεν, δεν υπήρξεν απλώς και μόνον ιεραρχικώς πρώτη στο κοινοτικό μας σύστημα, αλλά και πρώτη στην άρτια οργάνωσι, εκκλησιαστική, εκπαιδευτική, φιλανθρωπική και εν γένει κοινωνική, δίδουσα πάντοτε το «παρών» σε κάθε περίστασι διά της υποδειγματικής λειτουργίας όλων των εν αυτή ιερών και ευαγών καθιδρυμάτων, διά της συμβολής όλων των από διαφόρων θέσεων διακονούντων εις αυτήν υπευθύνων παραγόντων. Είναι άξια παντός επαίνου και πάσης αναγνωρίσεως η Κοινότητα αυτή, διότι, και υπό τις σημερινές περιστάσεις, συνεχίζει την μακράν παράδοσίν της, αγωνιζομένη κυριολεκτικώς, διά να μη υπολειφθή του λαμπρού παρελθόντος της.
Τρανή απόδειξι του αγώνος αυτού αποτελεί και η θεμελίωσις των παρακειμένων τω Ιερώ Καθεδρικώ Ναώ κελλίων, την οποίαν θα τελέσουμε εντός ολίγου. Δεκατρία ολόκληρα έτη μετά την αποπεράτωσι των εργασιών αναστηλώσεως και εξωραισμού του καλλιμαρμάρου αυτού Ναού, την οποίαν λαμπρώς εορτάσαμε το 2009 με την τελετή των θυρανοιξίων, ο Θεός των πατέρων ημών, μας αξιώνει να βιώσουμε ένα ακόμη χαρμόσυνο γεγονός-ορόσημο στην ιστορία της πολύπαθης Κοινότητος Σταυροδρομίου: την αποκατάστασι των από δεκαετιών αποτεφρωθέντων κελλίων, εις τα οποία διέμενε υποχρεωτικώς ολόκληρο το προσωπικό του Ναού, κατά διάταξιν του αοιδίμου Προκατόχου μας Πατριάρχου Ανθίμου του Γ´, εν έτει 1823. Η θεμελίωσις γίνεται τώρα τη ευγενεί δαπάνη φιλογενούς δωρητού εκ των Η.Π.Α., προς τον οποίον εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη της Μητρός Εκκλησίας και ευχόμεθα εκ μέσης καρδίας η αξιέπαινη γενναιοδωρία του να αποτελέση φωτεινό παράδειγμα προς μίμησιν!”.
Ο Παναγιώτατος συνεχάρη τον Αρχιερατικώς Προϊστάμενο της Κοινότητας, Σεβ. Μητροπολίτη Σαράντα Εκκλησιών, τον Θεοφιλ. Επίσκοπο Τράλλεων, καθώς και την υπό τον Εντιμ. κ. Γεώργιο Παπαλιάρη Εφοροεπιτροπή αυτής, για το επιτελούμενο έργο.
“Παρακολουθούμε και προσευχόμεθα για την ευόδωσι του έργου αυτού της Κοινότητας Σταυροδρομίου, της οποίας ηγείται πνευματικώς ο Ιερώτατος και λίαν αγαπητός αδελφός άγιος Σαράντα Εκκλησιών κύριος Ανδρέας, ο οποίος, μη φειδόμενος κόπων και μη αποφεύγων τας ευθύνας, ίσταται επί της επάλξεως αυτής και μας προσφέρει σημαντική ανακούφισι στην άσκησι των ποιμαντορικών μας καθηκόντων. Σας ευχαριστούμε ολοθέρμως, άγιε Αδελφέ, για την αξιέπαινη διακονία και προσφορά σας και για την εγκάρδια και τιμητική υποδοχή, καθώς και για τους αγαθούς λόγους που μας απευθύνατε. Συγχαίρουμε επίσης τον καλό και σε όλους αγαπητό βοηθό επίσκοπό μας Θεοφιλέστατον άγιον Τράλλεων κ. Βενιαμίν, καθώς και τους ευλαβείς ιερείς της Κοινότητας για το ιερό έργο που επιτελούν υπέρ των καλών Χριστιανών μας και για την αποδοτική συνεργασία τους με τον άγιο Σαράντα Εκκλησιών.
Και, εν συνεχεία, επιθυμούμε να ποιήσωμεν εύφημον μνείαν, ευλογούντες πατρικώς και εκφράζοντες τον δίκαιον έπαινον της Μητρός Εκκλησίας: Προς την υπό την προεδρείαν του δραστηρίου και πάντοτε προθύμου κυρίου Γεωργίου Παπαλιάρη, έντιμον Εφοροεπιτροπήν της Μεγαλωνύμου Κοινότητος Σταυροδρομίου, ευχαριστούντες για την λογοδοσίαν αυτής επί των πεπραγμένων κατά την διαρρεύσασαν ενιαύσιον περίοδον, προς τους Ελλογιμωτάτους εκπαιδευτικούς των σχολείων της Κοινότητος, στους οποίους τόσες στηρίζουμε ελπίδες για την κατ᾽ άμφω μόρφωσιν των παιδιών μας, προς τις φιλογενείς κυρίες για την πρόθυμη και ανιδιοτελή εξυπηρέτησι των οικονομικώς ασθενεστέρων, προς το Διοικητικό Συμβούλιο και τα μέλη του ιστορικού Αθλητικού Συλλόγου Πέραν, καθώς και προς τους επωνύμους και ανωνύμους ευεργέτες και δωρητές της Κοινότητας και των Ιδρυμάτων της. Προς όλους και προς κάθε έναν ιδιαιτέρως απευθύνουμε τα συγχαρητήρια και τις ευχαριστίες μας, διότι, χωρίς εσάς, αγαπητοί, δεν θα είχαμε ως Ομογένεια Κοινοτική οργάνωσι, δεν θα είχαμε οργανωμένη ευποιία και κοινωνική πρόνοια, δεν θα είχαμε παιδεία, δεν θα είχαμε ζωή! Εσείς είσθε οι πολύτιμοι συνεργάτες της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, εσείς είσθε η καύχησί μας εν Κυρίω!”.
Ο Πατριάρχης αναφέρθηκε και στον αείμνηστο Μητροπολίτη Τρανουπόλεως κυρό Γερμανό, “ο οποίος διηκόνησε θυσιαστικώς την Μεγαλώνυμον Κοινότητα Σταυροδρομίου επί πενήντα συναπτά έτη, κυριολεκτικώς εκδαπανήσας εαυτόν ψυχή τε και σώματι εις την υπηρεσίαν του ευσεβούς λαού του Θεού. Ο μακαριστός πολιός Ιεράρχης ήτο πρότυπον φιλανθρωπίας και ταπεινοφροσύνης, αλλά και απολύτου αφοσιώσεως προς την Μητέρα Εκκλησίαν και τον Προκαθήμενον αυτής. Είθε το παράδειγμά του να μας εμπνέη όλους και είη η μνήμη αυτού αιωνία και άληστος!”.
Ακολούθως, ο Παναγιώτατος απηύθυνε πατρικές συμβολές και παραινέσεις προς το νέο διάκονο Ιερολ. κ. Κωνσταντίνο Μαυρομμάτη.
“Επειδή όμως στην ζωή μας η κατ᾽ άνθρωπον λύπη και η χαρά συμπορεύονται, σήμερα η Αγιωτάτη Αρχιεπισκοπή Κωνσταντινουπόλεως και η Κοινότης Σταυροδρομίου, αγαλλομένη, υποδέχεται εις την χορείαν του ιερού κλήρου της ένα νέον μέλος: τον νεοχειροτονηθέντα διάκονον Κωνσταντίνον, καταγόμενον εκ Θεσσαλονίκης. Είναι μεγάλη ευλογία, αγαπητέ π. Κωνσταντίνε, να είσαι διάκονος του Υψίστου. Και αποτελεί ξεχωριστόν προνόμιον να είσαι κληρικός του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της κατ’ εξοχήν διακονικής Εκκλησίας. Σε προτρέπομεν να παραμείνης διακονικός εις όλην την ζωήν σου, εις οιονδήποτε βαθμόν της ιερωσύνης και αν ευρίσκεσαι. Εις το έργον και την αγίαν αποστολήν σου θα σε στηρίζη ο ελθών ουχί διακονηθήναι αλλά διακονήσαι, πρώτος διάκονος του ανθρώπου και του κόσμου, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Ο Σωτήρ ημών μας καλεί να είμεθα εις το πλευρόν των αδελφών Του «των ελαχίστων», με αγάπην και έμπρακτον βοήθειαν. Η «ου ζητούσα τα εαυτής» αγαπητική διακονία είναι πάντοτε συγκεκριμένη συμπαράστασις προς συγκεκριμένους αδελφούς. Την μαρτυρίαν σου και τα έργα σου στηρίζει η θεία χάρις, η πάντοτε τα ελλείποντα αναπληρούσα.
Κατά την εύσημον ταύτην στιγμήν σε υποδεχόμεθα εγκαρδίως εις την καθ᾽ ημάς Αγιωτάτην Αρχιεπισκοπήν και σε ευχόμεθα καλλίκαρπον διακονίαν, εν απολύτω υπακοή προς τον άγιον Σαράντα Εκκλησιών και τον άγιον Τράλλεων και εν αγαστή συνεργασία μετά του λοιπού ιερού κλήρου και των κοινοτικών, εκπαιδευτικών, κοινωνικών και άλλων παραγόντων εδώ εις το Σταυροδρόμιον. Ας προσευχηθούμε, τιμιώτατοι αδελφοί και προσφιλέστατα τέκνα, ο Δομήτωρ της Εκκλησίας και Δοτήρ παντός αγαθού να ευλογή και να κρατύνη τον ικέτην αυτού Κωνσταντίνον εις την διακονίαν της Αγίας Εκκλησίας Του. Άξιος!”.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του καλωσόρισε επισήμως τον Σεβ. Μητροπολίτη Πολυανής και Κιλκισίου κ. Βαρθολομαίο.
“Άγιε Αδελφέ, σας ευχαριστούμε ολοθέρμως για τους σοφούς σας λόγους. Εν τω προσώπω υμών, χαιρετίζομεν άπαντας τους προσφιλείς και εκλεκτούς Ιεράρχας του πανσέπτου Οικουμενικού Θρόνου εν ταίς «Νέαις Χώραις» και σας διαβεβαιούμεν ότι η Μήτηρ Εκκλησία ουδέποτε θα παύση να ενδιαφέρεται ζωηρώς διά την πνευματικήν πρόοδον και φροντίδα των πεφιλημένων τέκνων της εν Ελλάδι. Εσείς εκεί και εμείς εδώ και όλα τα απανταχού της γης τέκνα του Οικουμενικού Πατριαρχείου έχουμε το μοναδικόν προνόμιον να αποτελούμε μία μεγάλη οικογένεια με ιερόν Κέντρον το Φανάριον. Η Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία θα είναι πάντοτε στο πλευρό σας για να σας στηρίζη, καθοδηγή και αναψύχη στοργικώς στις τυχόν δυσχέρειές σας”.
Προηγουμένως τον Παναγιώτατο προσφώνησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Σαράντα Εκκλησιών κ. Ανδρέας, και ο κ. Γεώργιος Παπαλιάρης, ο οποίος αναφέρθηκε στις δράσεις της Κοινότητας, κάνοντας ένα σύντομο απολογισμό του έργου που επιτελέστηκε κατά το προηγούμενο έτος.
Αμέσως μετά, στον περίβολο του Ναού, ο Πατριάρχης τέλεσε τον Αγιασμό για την έναρξη των εργασιών της εκ βάθρων αναστηλώσεως των παρακείμενων στον Ιερό Καθεδρικό Ναό παλαιών κελλίων που καταστράφηκαν πριν δεκαετίες από πυρκαγιά. Ο Παναγιώτατος και ο εκπρόσωπος του Δήμου Πέραν (Beyoğlu), που συνέβαλε στην ταχεία έκδοση όλων των απαραίτητων αδειών, θεμελίωσαν το νέο κτήριο, τοποθετώντας συμβολικά από έναν λίθο.
Στη συνέχεια, παρετέθη δεξίωση, στην Κοινοτική Αίθουσα, κατά την οποία ο νέος διάκονος Ιερολ. κ. Κωνσταντίνος πραγματοποίησε την ομιλία της χειροτονίας του εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του προς τον Παναγιώτατο για την ένταξή του στον Ιερό Κλήρο της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως.
Φωτογραφίες: Νίκος Παπαχρήστου / Οικουμενικό Πατριαρχείο
Τοῦ Σεβ.Μητροπολίτου Πολυανῆς καί Κιλκισίου κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ
« …Ἄννα ἡ θεία χάρις σαφῶς, χαριτωθεῖσαν τὴν ἁγνὴν Ἀειπάρθενον, προσάγει μετ’ εὐφροσύνης, εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Θεοῦ, προσκαλεσαμένη προπορεύεσθαι, αὐτῆς τὰς νεάνιδας λαμπαδηφόρους καὶ λέγουσα· Ἄπιθι τέκνον, τῷ δοτῆρι γενήθητι, καὶ ἀνάθημα, καὶ εὐῶδες θυμίαμα. Εἴσελθε εἰς τὰ ἄδυτα, καὶ γνῶθι μυστήρια, καὶ ἑτοιμάζου γενέσθαι, τοῦ Ἰησοῦ οἰκητήριον, τερπνὸν καὶ ὡραῖον, τοῦ παρέχοντος τῷ κόσμῳ, τὸ μέγα ἔλεος….»[1]
Παναγιώτατε καί θεοδόξαστε Πάτερ καί Δέσποτα,
Θεόλεκτος χορεία τῶν συγχοροστατούντων ἁγίων Ἀρχιερέων!
Θεοτίμητοι ἱερεῖς καί διάκονοι τῆς Ἁγιωτάτης Ἀρχιεπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας.
Εὐλαβέστατοι ἀδελφοί καί φιλόχριστοι πιστοί τῆς Παναγιοφυλάκτου ταύτης Πόλεως, της Βασιλευούσης
«…Σήμερον ὁ τῆς Ἑορτῆς (τῆς Παρθένου ἡμῖν) ἐπέστη καιρός, καὶ χορὸς ἁγίων ἐκκλησιάζει ἡμῖν, καὶ Ἄγγελοι μετὰ ἀνθρώπων συνεορτάζουσι…»[2] Συνύπαρξις, συνοδοιπορία, συναντίληψις πρός τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ , δύναται νά εἶναι ἡ ἑορτή τῆς ἐν τῷ Ναῷ Εἰσόδου τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Πρός τοῦτο καί ἡ προτροπή τῆς ἁγίας Θεοπρομήτορος Ἄννης πρός τήν τριετῆ θυγατέρα αὐτῆς : Εἴσελθε εἰς τὰ ἄδυτα, καὶ γνῶθι μυστήρια, καὶ ἑτοιμάζου τουτέστιν κλιμακωτή συνάντησις μέ τό Μυστήριον τῆς θείας Ἀγάπης: Εἴσελθε, γνώρισε, ἑτοιμάσου νά γίνῃς ἡ χώρα τοῦ Ἀχωρήτου ! Προτροπή ,ἡ ὁποία διαπερνᾶ τήν ἀνθρωπίνην ἱστορίαν καί ἐξικνεῖται μέχρι τά ἐσώτατα μιᾶς ἑκάστης ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως διαχρονικῶς. Ἔναγχος ἤχησεν εἰς τά ὦτα τῆς ψυχῆς μας ἡ παρότρυνσις αὕτη , ὑπό τούς θόλους μάλιστα τούτου τοῦ μεγαλοπρεποῦς Καθεδρικοῦ Ναοῦ τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως καί παρακελεύεται ἅπαντας πρός συνάντησιν μέ τόν Θεόν τόν ἐν μυστηρίοις Σημαινόμενον. «Σήμερον (πού) τὰ ἄνω τοῖς κάτω συνεορτάζει, καὶ τὰ κάτω τοῖς ἄνω συνομιλεῖ[3] καλούμεθα νά εἰσοδεύσωμεν εἰς τά ἄδυτα τῆς θεότητος, ὅπως τότε ἐκλήθη ἡ θεόπαις Μαριάμ νά πράξῃ, διά νά καταστῶμεν κοινωνοί θείων μυστηρίων καί θείων ἀποκαλύψεων. Μυσταγωγός καί μυστολέκτης τῆς Παρθένου ὁ αὐτός Κύριος καί Θεός, ὁ μετά ταῦτα Υἱός Της, ὁ ἐράσμιος Νυμφίος πάσης χριστιανῆς ψυχῆς, ἑκασταχοῦ καί ἁπανταχοῦ.
Εὑρισκόμενοι εἰς τήν Πόλιν τῶν μυστηρίων καί τῶν θείων ἀποκαλύψεων, τήν Πόλιν τῶν μυστικῶν πόθων καί τῶν συνεσκιασμένων ὀνείρων, εἰς τήν ἀείποτε κηδεμονευομένην Παναγιοφύλακτον ταύτην Πόλιν, ταπεινοί προσκυνηταί παρά τόν θρόνον τοῦτον τῆς Πανάγνου Μητρός ἡμῶν, ἐκζητοῦμεν ἱκετικῶς μίαν εἰσέτι συνάντησιν μαζί Της διά νά συναποκομίσωμεν μίαν εἰσέτι μητρικήν εὐλογίαν, ἕν ἄγγιγμα ψυχῆς, μίαν ψηλάφησιν τοῦ μυστηρίου Της, ὀλίγην ἰκμάδα ἀπό τήν χάριν Της.
Παναγιώτατε,
Ἡ καθημέραν πραγματικότης δέν εἶναι μόνον πρακτική ζωή καί πεζότης, ἀλλά πτέρυγες αἱ ὁποῖαι καλύπτουν ἕν βαθύτερον βίωμα, μίαν μετοχήν κατά τό μέτρον τῆς ἡλικίας ἡμῶν ἤ τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ.[4] Κατά τήν δύναμιν, τήν διάθεσιν , τήν ἀγωνιστικότητα καί τήν χωρητικότητα ἑνός ἑκάστου μέλους τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, εἰσχωροῦμεν χειραγωγούμενοι ὑπό τῆς Ἐκκλησίας εἰς τήν ζωήν τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἡ Παναγία εἰσοδευθεῖσα εἰς τά ἅγια τῶν Ἁγίων ἔπραξε πρό ἡμῶν καί δι’ ἡμᾶς. Πλήν ὅμως ἡ συνάντησίς μας μέ τόν Θεόν προσκρούει εἰς τήν ἀνθρωπίνην ἀδυναμίαν νά ἐννοήσωμε καί νά ἐγκολπωθοῦμε τήν θεότητα, ἐπειδή φοβούμεθα τήν αἰωνιότητα καί ὅπως τά νήπια, ἰλιγγιοῦμεν εἰς τά ὑπερμεγέθη ὕψη ἤ βάθη.[5] Διά τοῦ μυστηρίου, ὁ Θεός κρύπτει τόν ἑαυτό Του διά νά μή μᾶς τρομάξῃ , ἀλλά νά σταθῇ πλησίον μας, μέ συγκατάβασιν, μέ κενωτικόν ἦθος, μέ πατρικήν οἰκειότητα. Καί ταπεινοῦται, αἵρων τάς ἁμαρτίας μας ἐπάνω Του, καθιστῶν μέτοχον τοῦ ἑαυτοῦ Του τάς καρδίας καί τάς σκέψεις μας, διά νά μπορῇ, Κρυπτόμενος ὀπίσω αὐτῶν νά μᾶς διευκολύνῃ, νά μᾶς κρατᾷ δεσμίους τῆς ἀγάπης Του, χωρίς νά ἀναιρῇ τήν ἐλευθερίαν μας. Ἡ Παναγία μας ὑπηρέτησεν αὐτό τό «κρύψιμον» τοῦ Θεοῦ, τό μυστήριον τῆς ἐνανθρωπήσεώς Του, γιά νά μπορέσωμε νά Τόν κατέχωμε χωρίς νά ἀντιδροῦμε, χωρίς νά τόν τρέμωμε. Αὐτό τό «κρύψιμον» τοῦ Θεοῦ συναντῶμεν καί στα μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ὅπου ὑπό τόν ἄρτον, τόν οἶνον, τό ὕδωρ, ἤ τό ἔλαιον, δηλ. διά τῶν αἰσθητῶν, λαμβάνομεν πλήρη τόν Θεόν καί γευόμενοι Αὐτόν μετέχομεν τῆς χρηστότητος αὐτοῦ. Τό μυστήριον λοιπόν εἶναι μιά «κρῦψις» τήν ὁποίαν διαδέχεται ἡ «λῆψις» τοῦ Θεοῦ.
Αὕτη ἡ ἐν μυστηρίῳ «γεῦσις» τῆς Θεότητος, συντελεῖται ἀφανῶς καί πραγματοῦται ἐν βαθείᾳ σιωπῇ. Εἰς τό πρόσωπον τῆς Θεοτόκου συναντᾶ ὁ καθείς τό μυστήριον τῆς σιγῆς ἐν ἡσυχίᾳ, τήν συνετήν καί τεταπεινωμένην βιωτήν, τήν σωφρονεστάτην καί θεοτερπῆ πολιτείαν. Ἡ μεγαλειώδης καί εὐπρεπεστάτη σιωπή τῆς Θεομήτορος, καθόλην τήν ἐπίγειον ζωήν Της καί δή κατά τούς χρόνους τῆς ἐνσάρκου παρουσίας τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ της, ἀπετέλεσεν τό ἀσφαλές θησαυροφυλάκιον τῶν ἀνεκφράστων βιωμάτων Της, τά ὁποῖα «συνετήρει, συμβάλλουσα εἰς τήν καρδίαν αὑτῆς»[6]. Ἐμπράκτως ἡ Παναγία ἀναστρεφομένη ἐν τῷ Ναῷ , συνομίλει μέ τόν οὐράνιον κόσμον διά τῆς γλώσσης τοῦ μέλλοντος αἰῶνος δηλ. τῆς σιωπῆς, «…μέτρα ὁρίζουσα λόγῳ καί ἀκοῇ, μανθάνειν ἀνεπαισχύντως καί διδάσκειν ἀνεπιφθόνως…»[7] Εἰς τήν ὕπαρξίν της συνετελεῖτο ἐν σιγῇ ἡ τελείωσις τοῦ Λόγου καί ἡ μεταμορφωτική διά τήν ἀνθρωπότητα ἐκπλήρωσις τῶν θείων ἐπαγγελιῶν, καρποφοροῦσα ἐντός Της «ὥσπερ εὔλογον σιωπήν οὕτω καί λόγον ἔνθεον»[8]. Αὕτη ἡ ἐπεγνωσμένη σιωπή τῆς Θεοτόκου κατέστη ὄχι ἀλαλία ἀλλά λόγος νοερός «μήτηρ (τῆς) προσευχῆς (Της), λογισμῶν ἐπίσκοπος ,παρρησίας ἔχθρα, ἡσυχίας σύζυγος, φιλοδιδασκαλίας ἀντίπαλος, ἀφανής προκοπή, λεληθυῖα ἀνάβασις…[9] »,τουτἔστιν ἀναγωγή εἰς τά ἄῤῥητα, ἐπεξήγησις εἰς τά μυστήρια καί μετοχή εἰς «…ἅ οὐκ ἐξόν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι[10]…» Ὅπως σημειοῖ σύγχρονος ἁγιορείτης Γέρων : « ἡ σιωπή εἶναι ἡ μόνη φωνή (τοῦ ἀληθοῦς χριστιανοῦ)… Μιά τελεία σιωπή στό περιβάλλον του, μιά τελεία σιωπή μέσα στήν ψυχή του, μέσα στό πνεῦμα του, μέσα στήν καρδιά του. Μόνον ἕνας σιωπηλός ἄνθρωπος μπορεῖ νά εἰκονίζει ἀληθινά τό Θεό καί … αὐτή ἡ σιωπή … εἶναι ἡ αἰώνια κραυγή του ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ…»[11].
Τά θεῖα ὅμως μυστήρια ἐξερευνῶνται καί ἐπεξηγοῦνται ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν περισπᾶται εἰς βιωτικάς μερίμνας ἀλλ’ ἐλευθέρως παραδίδει τόν ἑαυτόν του εἰς τήν χειραγώγησιν τοῦ Θεοῦ. Ἀπηλλαγμένη τῶν γηῒνων φροντίδων, τρεφομένη ὑπό ἀγγέλου καί διαλεγομένη προσευχητικῶς, ἡ Παρθένος Μαρία ἔζη τά ἅγια ἐν τοῖς Ἁγίοις. Μόνα ἐνδιαιτήματά της ἐπίγεια ὑπῆρξαν ἡ γαστήρ τῆς θεοπρομήτορος Ἄννης, τά ἅγια τῶν Ἁγίων καί ὁ τάφος Της . Αἱ μέριμναι τῆς καθημερινότητος, ὅταν προβαδίζουν τῆς αἰωνιότητος, μερίζουν τόν ἄνθρωπον καί ἀποτελοῦν συχνάκις ἀφορμάς διχασμοῦ τῆς κοινωνίας καί αἰτίας ἁμαρτωλῶν παθῶν. Ἡ ἀμεριμνία τ.ἔ. ἡ ἁπλή διεκπεραίωσις τῶν βιωτικῶν καί ὄχι ἡ πρός αὐτά ἐξάρτησις, ἀποκαθιστᾶ τήν κοινωνίαν μας μέ τόν πνευματικόν κόσμον, μέ τούς ἀγγέλους καί τούς ἁγίους, μέ τήν ἄφθαρτον καί αἰωνίαν ζωήν. Εἶναι ἡ ὑπέρβασις τῆς προσκαιρότητος , τῶν διαχωρισμῶν, τῶν διχονοιῶν, τῶν καχυποψιῶν · εἶναι ἡ πλήρωσις τῆς καθημερινότητός μας μέ αἰωνιότητα , ὁ χορτασμός τῶν ἀναγκαίων μας μέ χάριν Θεοῦ, ἡ πλησμονή τῶν συνηθισμένων μέ τό ἀπρόοπτον, τό ἀπρόβλεπτον, τό θαυμαστόν. Ἡ ἀπερίσπαστος αὕτη συνοίκησίς μας μέ τόν Θεόν μᾶς συγκρατεῖ εἰς σταθερόν προσανατολισμόν ὄχι περιεργαζομένους τῆδε κακεῖσε, μᾶς καθιστᾶ συμπαρέδρους, συγκαθέδρους, συσκήνους, συνόντας μέ τόν Χριστόν, ἐπιγείους ἀγγέλους καί οὐρανίους ἀνθρώπους. Καί μέ τόν τρόπον αὐτόν φυγαδεύομεν ἀπό τήν ζωήν μας τόν φόβον, τήν ἀνασφάλειαν, τήν ἀποτυχίαν, την συντριβήν, διότι ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα.
Παναγιώτατε καί πολυσέβαστε Δέσποτα
Εἰσοδεύομεν καί ἡμεῖς ἅπαντες ,οἱ ἐκ τῶν περάτων τῆς Οἰκουμένης λάτρεις τοῦ Ἰησοῦ καί τεκνία τῆς Παναγίας, εἰσοδεύομεν σήμερον μετά τῆς Θεοτόκου καί πάντων τῶν ἁγίων εἰς τό μυστήριον τῆς πονεμένης Ρωμηοσύνης, εἰς τό μυστήριον τοῦ περιφεγγοῦς Φαναρίου, εἰς τό μυστήριον τοῦ περικλεοῦς καί καθημαγμένου Οἰκουμενικοῦ Θρόνου. Ἀτενίζομεν εἰς τήν ἀνοικτήν πατρικήν σας ἀγκάλην μέ χαράν καί ἐλπίδα ὡς τότε ἡ τριετίζουσα θεόπαις Μαριάμ ἐθεώρει τόν ἀρχιερέα Ζαχαρίαν εἰς τάς θύρας τοῦ Ναοῦ. Σᾶς ἀτενίζομεν εὐθυτενῆ καί προτείνοντα τάς τιμίας καί στιβαράς χεῖρας Ὑμῶν ἀντικρύ τῶν ἀνοικτῶν καρδιῶν μας! Στηριζόμενοι εἰς αὐτάς καί ἐγκολπούμενοι τήν στοργήν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας , σᾶς ἀκολουθοῦμεν ὡς δεξιόν οἰακοστρόφον καί ἀπλανῆ μυσταγωγόν εἰς τά μυστήρια τοῦ Γένους. Θείᾳ χάριτι πεπληρωμένος ,κυβερνᾶτε τήν νοητήν ὁλκάδα εἰς τῦπον τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως καί Ἀρχιποίμενος Χριστοῦ καί μᾶς μυεῖτε εἰς τούς πόνους καί τούς πόθους τῆς Ρωμηοσύνης, τῆς ἀείποτε πολεμουμένης ἀλλά νικώσης, τῆς κλυδωνιζομένης ἀλλ’οὐδέποτε καταποντιζομένης εἰς τήν τρικυμιώδη θάλασσαν τῆς ἱστορίας. Μᾶς μυεῖτε εἰς τούς καημούς της ἀπερισπάστως ἐν σιγῇ καί πλήρῃ βεβαιότητι εἰς τήν πρόνοιαν τοῦ Θεοῦ καί εἰς τήν δύναμιν τοῦ Πνεύματος, στοιχεῖα περικοσμοῦντα τό σεπτόν Πρόσωπόν σας. Μᾶς καθοδηγεῖτε εἰς τό φῶς τό ὁποῖον ἐκπέμπει οἰκουμενικῶς καί διαχρονικῶς τό Φανάριον , ἡ Ἱερά Καθέδρα τῆς Ἀληθείας, τῆς Ζωῆς, τῆς ἐν Χριστῷ Ἐλευθερίας, ἔνθα βιοῦται ἡ καθημερινή Σταύρωσις καί ἡ ἐν ταυτῷ Ἀνάστασις τοῦ μαρτυρικοῦ Γένους τῶν ὀρθοδόξων. Μᾶς εἰσάγετε εἰς τό κενωτικόν ἦθος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου καί ἐμπράκτως μᾶς διδάσκετε τήν αὐταπάρνησιν ὡς μόνην ὁδόν ὑπερβάσεως τῶν ἀδιεξόδων τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου καί τοῦ κόσμου. Μᾶς ἀποκαλύπτετε τά ἄδηλα καί τά κρύφια τῆς Παραδόσεώς μας, περιγράφετε τά ἄρρητα καί ἐμπνέετε τήν ἐμπιστοσύνην εἰς ἅπαντα τά τέκνα Σας, τά πειθόμενα καί ἀκολουθοῦντα τήν λιγυράν φωνήν Σας.
Τετιμημένη καί πληρεστάτη ἡ κατ’ἄνθρωπον ἕως τοῦδε ζωή Σας, οὐρανόδρομος ἡ ὑπερεξηκονταετής πορεία Σας εἰς τήν ἑσταυρωμένην ἱερωσύνην, θεοδόξαστος καί πανευκλεής ἡ ὑπετριακονταετής Πατριαρχεία Σας! Συνδοξάζομεν καί αἰνοῦμεν τόν Θεόν μεθ’Ὑμῶν διά τάς ἕως τοῦδε δωρεάς Του εἰς Ὑμᾶς καί δι΄Ὑμῶν εἰς τήν Ἐκκλησίαν καί τόν Λαόν Του ! Διά τήν πεπλατυσμένην καρδίαν Σας, διά τό ἦθος τῆς καταλλαγῆς καί τοῦ διαλόγου, διά τήν ἀπερικλόνητον ἕως τέλους ἐμπέδωσιν τῶν δικαίων τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ λογικοῦ Ὑμῶν ποιμνίου, διά τάς ἀκαμάτους περιοδείας Σας ἀνά τήν οἰκουμένην πρός στηριγμόν, ἐπανόρθωσιν, ἐπαύξησιν καί καρποφορίαν τοῦ παραπαίοντος συγχρόνου πολιτισμοῦ, πρός ἀνακούφισιν τοῦ πολυμερῶς πάσχοντος ψυχῇ τε καί σώματι συγχρόνου ἀνθρώπου. Εὐγνωμονοῦμεν τόν Θεόν διά τήν ὑφ’Ὑμῶν δοθεῖσαν παλινζωῒαν εἰς τά προσκυνήματα , τήν διαφύλαξιν τῶν ἱερῶν τόπων ἐν τῇ καθ’ἡμᾶς Ἀνατολῇ , εἰς τήν εὐστάθειαν τῶν κατά τόπους ἁγίων τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησιῶν διά τῆς παραχωρήσεως αὐτονομίας, αὐτοκεφαλίας ἤ ἀποκαταστάσεως μετ’αὐτῶν κοινωνίας, σφυρηλατῶν ἀόκνως τήν ἑνότητα τῶν ὀρθοδόξων. Ἐπίστεψις καί καύχημα διά τούς ἀτρύτους ἀγώνας Σας ὑπέρ τῆς ἑνότητος τῶν ὀρθοδόξων ἡ ἑξαετίαν ἤδη διαδραμοῦσα Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν Κρήτῃ, ἧς ὁ ἀπόηχος κινεῖ ζωηράς ἐντυπώσεις καί συζητήσεις εἰς τήν παγκόσμιον κοινωνίαν.
Ἰδοὺ σήμερον, ἐπέλαμψε τοῖς πέρασιν, ἔαρ, εὐφρόσυνον, καταφαιδρῦνον ἡμῶν, ψυχὴν καὶ διάνοιαν, καὶ νοῦν τῇ χάριτι, ἡ πανήγυρις, τῆς Θεοτόκου σήμερον, μυστικῶς εὐωχηθῶμεν.
«Ἐπιλείψει γάρ με διηγούμενον ὁ χρόνος» τά τῆς Θεομητορικῆς ἑορτῆς θαυμάσια καί παράδοξα μυστήρια, ἔχοντα εὐθείας ἀναφοράς εἰς τήν ζωήν ἑνός ἑκάστου ἡμῶν καί δή τῆς προεξαρχούσης τῆς λαμπρᾶς ταύτης πανηγύρεως ,πεπνυμένης ἅπασι, Ὑμετέρας Παναγιότητος. Ἄς στραφῶμεν ἀδελφοί , εὐχαῖς τοῦ προσκυνητοῦ ἡμῶν αὐθέντου καί Δεσπότου, εἰς τό θησαυροφυλάκιον τῆς ψυχῆς ἡμῶν καί ἄς ἐνωτισθῶμεν τά τοῦ ἱεροῦ ὑμνωδοῦ λόγια προσφέροντες αἶνον τῇ Μητρί ἡμῶν :
Τῶν ἀπορρήτων τοῦ Θεοῦ καὶ θείων μυστηρίων, ὁρῶντες ἐν τῇ Παρθένῳ, τὴν χάριν δηλουμένην, καὶ πληρουμένην ἐμφανῶς, χαίρομεν, καὶ τὸν τρόπον ἐννοεῖν ἀμηχανοῦμεν τόν ξένον καὶ ἀπόρρητον, πῶς ἐκλελεγμένη ἡ ἄχραντος, μόνη ἀνεδείχθη ὑπὲρ ἅπασαν τὴν κτίσιν, τὴν ὁρατὴν καὶ τὴν νοουμένην. Διό, ἀνευφημεῖν βουλόμενοι ταύτην, καταπληττόμεθα σφοδρῶς νοῦν τε καὶ λόγον, ὅμως δὲ τολμῶντες, κηρύττομεν καὶ μεγαλύνομεν·
Αὕτη ὑπάρχει σκηνὴ ἐπουράνιος.
_____________
Υποσημειώσεις
1 Β΄ ἀπόστιχον ἑσπερινοῦ ἑορτῆς Εἰσοδίων
2 Πρόλογος Εὐχῆς Μεγάλου Ἁγιασμοῦ Θεοφανίων
3 Αὐτόθι
4 Ἐφεσ.4.13 καί 4.7
5 Ἀρχιμ Αἰμιλιανοῦ, Λόγοι ἑόρτιοι καί Μυσταγωγικοί, ἐκδ.Ἴνδικτος , Ἀθῆναι 2014 σελ 288-290
6 Λουκ. 2.19
7 Μεγάλου Βασιλείου,Ἐπιστολή β΄, Πρός Γρηγόριον ἑταῖρον (περί ἡσυχίας καί ἀπραγμοσύνης), στήν P.G. 32, 224
8 Γρηγορίου Θεολόγου,Ἐπιστολή ριά , Εὐλαλίῳ ( περί σιωπῆς), P.G. 37, 209
9 Ἰωάννου τοῦ Σιναῒτου, Κλῖμαξ, ἔκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου, 1978, σ.174.
10 Β΄Κορ. 12.4
11 Ἀρχιμ. Ἐλισαίου, Καθηγουμένου Ἱ.Μ.Σίμωνος Πέτρας, Ἡ μοναχική κλίμαξ τοῦ Γέροντος Αἰμιλιανοῦ, ἐν «Σύναξις Εὐχαριστίας, Χαριστήρια εἰς τιμήν Γεροντος Αἰμιλιανοῦ,ἐκδ.Ἴνδικτος, Ἀθῆναι 2003, σελ. 20
