Αντιφώνησις της Α. Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά την άφιξιν Αυτού εις Άγιον Όρος (27 Μαΐου 2022)
Ὁσιώτατοι ἅγιοι Καθηγούμενοι καὶ ἀντιπρόσωποι,
Ἐξοχώτατε Πολιτικὲ Διοικητὰ τοῦ Ἁγίου Ὄρους κ. Ἀθανάσιε Μαρτῖνε, Ἄρχων Ἔξαρχε τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας,
Εὐχαριστοῦντες ὁλοκαρδίως διὰ τὰς φιλόφρονας προσρήσεις καὶ τὴν ὑποδοχὴν τῆς τε ἡμετέρας Μετριότητος καὶ τῆς τιμίας ἡμῶν Συνοδείας, ἀνταποδίδομεν προφρόνως τὸν χαιρετισμὸν καὶ κομίζομεν εἰς ὅλους τὴν εὐλογίαν, τὴν στοργὴν καὶ τὸ ἐνδιαφέρον τῆς Μεγάλης καὶ Ἀποστολικῆς Καθέδρας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ ταπεινοῦ ἀλλ’ ἀείποτε φαεσφόρου Φαναρίου.
Καὶ εἴμεθα εὐτυχεῖς διότι ἤλθομεν σήμερον, μετὰ παρέλευσιν ἱκανοῦ χρόνου ἐκ τοῦ ἀναβληθέντος προσκυνήματος ἡμῶν, εἰς τὸν ἱερὸν περίβολον τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ἐξ αἰτίας τῆς λοιμικῆς ἐπιφορᾶς τοῦ λεγομένου κορωνοϊοῦ τὸν παρελθόντα Νοέμβριον. Καὶ εἴμεθα εὐτυχεῖς, λέγομεν, καὶ πλήρεις αἰσθημάτων ἀγαλλιάσεως καὶ χαρᾶς, ὄχι μόνον διότι ἐρχόμεθα νὰ εὐχαριστήσωμεν τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον δι’ ὅσα ἐχαρίσατο εἰς ἡμᾶς τὰ τριάκοντα ἔτη τῆς ταπεινῆς διακονίας μας εἰς τὸν περίβλεπτον θρόνον τῆς Βασιλίδος, τῆς ὑπερκαλλίστης Πόλεως τοῦ Κωνσταντίνου, τῆς θαυμαστῆς καὶ ἠγαπημένης Μητρὸς καὶ τροφοῦ παντὸς γένους τῶν Ὀρθοδόξων, καὶ νὰ μεταλάβωμεν ἐκ τῆς ἁγιότητος τοῦ τόπου καὶ τῆς χάριτος τοῦ τρόπου, ἀλλὰ καὶ διότι συναντώμεθα μετὰ προσώπων φιλτάτων καὶ μεταλαμβάνομεν ἐκ τῆς ἀγάπης των καὶ τῆς ἐκτιμήσεώς των καὶ τοῦ σεβασμοῦ των. Καὶ ἐν τῷ προσώπῳ ὑμῶν ἐκφράζομεν εὐγνώμονας εὐχαριστίας πρὸς τὴν πολιτικὴν καὶ πολιτειακὴν ἡγεσίαν τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, ἥτις μετὰ ἀπαραμίλλου σεβασμοῦ καὶ ὑποδειγματικῆς ἀφοσιώσεως ἐπιστατεῖ καὶ ἐποπτεύει, κατὰ τὸ πολιτικὸν διοικητικόν μέρος, το Άγιον Ὄρος, τὸ ὁποῖον ἀποτελεῖ ἀναπόσπαστον καὶ ἀναφαίρετον τμῆμα τῆς ἐδαφικῆς ἐπικρατείας τῆς Ἑλλάδος.
Τὴν ἀγαστὴν ταύτην σχέσιν ἀμοιβαίου σεβασμοῦ καὶ συνεργασίας, ὑπηρετεῖτε καὶ ὑμεῖς κ. Διοικητά, καθ’ ὃν χρόνον κατέχετε τὸν θῶκον τοῦ Πολιτικοῦ Διοικητοῦ τοῦ Ἁγίου Ὄρους, μὲ παροιμιώδη συνέπειαν τόσον πρὸς τὰ ἐπιτάγματα τῆς ἑλληνικῆς καὶ διεθνοῦς ἐννόμου τάξεως, καὶ τὰ κελεύσματα τῶν ἐνταῦθα μοναχικῶν θεσμίων, ὅσον καὶ ἰδίως πρὸς τὰς ἱεροκανονικὰς ἀπαραγράπτους καὶ θυσιαστικὰς εὐθύνας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου ἐπὶ τοῦ ἱεροῦ Ἄθωνος, αἱ ὁποῖαι εὐκαίρως-ἀκαίρως τίθενται ἐν ἀμφιβόλῳ ὑπὸ ἐνίων ἐκ «τῶν γηγενῶν καὶ τῶν υἱῶν τῶν ἀνθρώπων» (πρβλ. Ψλμ. μη´, 3), διὸ καὶ ἀπονέμομεν ὑμῖν προσωπικῶς ὁλοθύμως τὸν ἔπαινον καὶ τὴν εὐαρέσκειαν τὴς Μεγάλης Ἐκκλησίας διὰ τὰς πολυτίμους ὑπηρεσίας σας καὶ τὸ ἐπιτελεσθὲν ἔργον.
Εἰς αὐτὴν τὴν σχέσιν ἀμοιβαιότητος, συνεργασίας καὶ ἀλληλοβοηθείας, θὰ ἠδύνατό τις νὰ ἴδῃ, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν καὶ τῶν ἀποστάσεων -ἐν σμικρῷ- τὴν λεγομένην «ἀρχὴν τῆς συναλληλίας», ἤτοι τὴν συμπόρευσιν καὶ συναρμογήν, ἑκατέρας ἐν τοῖς ὁρίοις αὐτῆς, κοσμικῆς-πολιτικῆς καὶ θρησκευτικῆς-ἐκκλησιαστικῆς «ὀντότητος», πρὸς τὸ συμφέρον καὶ τὴν πρόοδον τῶν ὑποκειμένων αὐταῖς, καθὼς οὗτοι τυγχάνουν ἐν ταυτῷ πολῖται τῆς χώρας ἀλλὰ καὶ μέτοχοι τῆς Οὐρανίου πολιτείας. Ὁ σεβασμὸς τῶν ὁρίων ὑφ’ ἑκάστης ἐκ τῶν προλεχθεισῶν ἀρχῶν διέγραψεν ὑγιᾶ καὶ παραγωγικὴν πορείαν ἐπ’ ὠφελείᾳ πάντων. Ἡ παραβίασις ὅμως τῆς ἁρμονίας αὐτῆς διαχρονικῶς ἀποτελεῖ πηγὴν προβλημάτων, τὰ ὁποῖα διακυβεύουν τὴν εὐθυδρομίαν τῆς Ἐκκλησίας. Ἑνίοτε καὶ ἐνταῦθα, ὑπερβάσεις τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας, προερχόμεναι ἐκ τῶν ὑπερβορείων μερῶν, ἠπείλησαν τὸ ἥρεμον καὶ ἡσύχιον τοῦ τόπου, ἀλλὰ μόνον πρὸς καιρόν, καθὼς τὸ ἄγρυπνον ὄμμα τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἥτις ἀποτελεῖ τὴν φυσικὴν μητέρα καὶ προστάτιδα τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἡ σθεναρὰ ἐμμονὴ τῶν ὁσίων μοναστῶν τοῦ Ἄθωνος εἰς τὰ καθηγιασμένα ἐκκλησιαστικὰ ὅρια καὶ ἡ ταχυτάτη ἀντίδρασις τῆς φιλτάτης Ἑλληνικῆς Πολιτείας, ἀπεσόβησαν τὸν κίνδυνον «ἐθνικοποιήσεως» τοῦ Ἄθωνος καὶ τὴν παρείσφρυσιν τῆς λύμης τοῦ ἐθνοφυλετισμοῦ, ἵνα μὴ ἴδωμεν «τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως […] ἑστὸς ἐν τόπῳ ἁγίῳ» (Μτ. κδ´, 15).
Μὲ αὐτὰς τὰς πενιχρὰς ἀλλὰ καρδιακὰς καὶ εἰλικρινεῖς σκέψεις χαιρετίζομεν ἅπαντας τοὺς παρόντας σωματικῶς ἐνταῦθα, ἀλλὰ καὶ σύμπαντα τὸν ἱερὸν χορὸν τῶν Ἁγιορειτῶν πατέρων, ἐκφράζομεν καὶ πάλιν καὶ πολλάκις τὰς εὐχαριστίας μας διὰ τὴν θερμὴν ὑποδοχὴν καὶ ὑπάντησιν, καταθέτομεν καὶ πάλιν τὴν ἀπερίγραπτον καὶ ὁλόψυχον χαρὰν ἡμῶν διὰ τήν, ἔστω καὶ δι’ ὀλίγας ἡμέρας, πρόσωπον πρὸς πρόσωπον κοινωνίαν μας πατρὸς πρὸς τέκνα, καὶ εὐχόμεθα εἰς ὅλους τὴν Χάριν καὶ τὴν προστασίαν τῆς Ἔφόρου καὶ Γεροντίσσης τοῦ Ἄθωνος, τῆς ὑπερευλογημένης Κυρίας Θεοτόκου.
Φωτογραφίες: Νίκος Παπαχρήστου / Οικουμενικό Πατριαρχείο
