Γράφει ο Αρχιμανδρίτης Ρωμανός Αναστασιάδης,
κληρικός της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου
Επιτέλους! Μετά από μια σειρά άρθρων, μελετών και αναρτήσεων, η Εκκλησία της Μόσχας, μέσα σε ένα ανακοινωθέν-απάντηση, εκτός του αναμενόμενου εκβιασμού προς τον Μακαριώτατο Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας, κατόρθωσε να αποτυπώσει -έστω και με αρνητισμό- συμπυκνωμένη όλη την γύρω από τον Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως-Νέας Ρώμης και Οικουμενικό Πατριάρχη Εκκλησιολογία σχετικά με την ιδιαίτερη θέση του μέσα στην Εκκλησία του Χριστού!
«Οι προσπάθειες καθιερώσεως του πρώτου στα δίπτυχα Προκαθημένου ως «πρώτου άνευ ίσων» στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ο οποίος δήθεν κατέχει το αποκλειστικό δικαίωμα κατά την κρίση του να χορηγεί και να αίρει τα αυτοκέφαλα, να αποσπά τμήματα των κατά τόπους Εκκλησιών, να ανακαλεί μονομερώς έγγραφα με ιστορία πλέον των τριακοσίων ετών, να ακυρώνει αυταρχικώς δικαστικές αποφάσεις των Ιερών Συνόδων Ιεραρχίας των άλλων αυτοκεφάλων Εκκλησιών, να «αποκαθιστά» αυθαιρέτως στην ιεροσύνη πρόσωπα, τα οποία ουδέποτε δεν την διέθεταν, συνιστούν προφανή αποστασία από την περί Εκκλησίας διδασκαλία των Αγίων Πατέρων και την μακραίωνη ορθόδοξη παράδοση.»
1. Πράγματι ο Κωνσταντινουπόλεως είναι Πρώτος! Το «μεταξύ ίσων» είναι μια προσθήκη που ευγενικά δηλώνει την θεολογική και όχι την ιεροκανονική διάσταση των πραγμάτων. Δηλαδή σε όλη τη σειρά των εχόντων το πλήρωμα της ιερωσύνης -και άρα ως προς αυτό είναι ίσοι- ο Κωνσταντινουπόλεως είναι Πρώτος. Όταν όμως οι Πατριάρχες της Ανατολής επικύρωσαν την Πατριαρχική τιμή του Μόσχας -επ’ αναφορά ασφαλώς προς μέλλουσα Οικουμενική Σύνοδο- τί είπαν; Να έχει ως κεφαλή τον Κωνσταντινουπόλεως όπως και οι υπόλοιποι Πατριάρχες!
«Και αύθις η μετριότης ημών μετ’ αυτών των Πατριαρχών και μεθ’ όλης της Οικουμενικής Συνόδου ομογνωμόνως και ενούμενοι εν αγίω Πνεύματι γράφομεν και διαδηλούμεν διά του παρόντος Συνοδικού Γράμματος, ότι, πρώτον, ομολογούμεν και τελούμεν εν τη βασιλευούση πόλει Μόσχα την εγκαθίδρυσιν και τον διορισμόν του κυρίου Ιώβ Πατριάρχου, ίνα και εις το μέλλον τιμάται και ονομάζηται μεθ’ ημών των Πατριαρχών και έχει την τάξιν εις τας ευχάς μετά τον των Ιεροσολύμων, και ίνα ως κεφαλήν και αρχήν έχει αυτός τον Αποστολικόν Θρόνον της του Κωνσταντίνου πόλεως ως και οι άλλοι Πατριάρχαι…»
(Απόσπασμα από το «ΣΥΝΟΔΙΚΟΝ ΧΡΥΣΟΒΟΥΛΛΟΝ ή Τόμος, του μηνός Μαΐου του έτους 1590, φέρων τας υπογραφάς του Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίου, του Αντιοχείας Ιωακείμ, του Ιεροσολύμων Σωφρονίου και ογδοήκοντα ενός Μητροπολιτών, Αρχιεπισκόπων και Επισκόπων». Βλ. εις Αρχιμ. Καλλινίκου Δελικάνη, Αρχειοφύλακος του Οικουμενικού Θρόνου, ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΤΟΜΟΣ ΤΡΙΤΟΣ, ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ 1905, σελ. 25)
Δεν ήξεραν, δηλαδή, εκείνοι, από τους οποίους έκαναν τα πάντα για να λάβουν ό,τι ζητούσαν, και ξέρουν οι σημερινοί; Ποιος άλλαξε λοιπόν την Εκκλησιολογία;
2. Ποιο αυτοκέφαλο που δεν έδωσε η Κωνσταντινούπολη επιχείρησε να το πάρει πίσω; Μόνον η Κωνσταντινούπολη έκοβε θυσιαστικά όλους αυτούς τους αιώνες από το κορμί της, για να δημιουργεί τοπικές Εκκλησίες με δυνατότητα εσωτερικής διαχείρισης των επιμέρους υποθέσεών τους, αυτό που αργότερα ονομάστηκε -καλώς ή κακώς- Αυτοκέφαλη Εκκλησία! Όλες οι νεώτερες Εκκλησίες, ακόμη κι εκείνες που έχουν τιμητικά τον τίτλο του Πατριαρχείου -επ’ αναφορά προς μέλλουσα Οικουμενική Σύνοδο, όπως είπαμε- έλαβαν ό,τι είναι από την Κωνσταντινούπολη, ανά τους αιώνες. Ο Τόμος, ο εκάστοτε τέτοιος Τόμος, δεν είναι συμφωνητικό δύο μερών, αλλά μονομερής πράξη του Κωνσταντινουπόλεως που δόθηκε όχι τόσο για πνευματικούς λόγους, διότι πνευματικά ως τότε δεν υπήρχε πρόβλημα που τόσοι λαοί υπάγονταν στη Μεγάλη Εκκλησία, αλλά για λόγους αποκλειστικά κοσμικούς. Επειδή, δηλαδή, κάθε φορά δημιουργούνταν ένα νέο κράτος -και με διάθεση προσφοράς και θυσίας- η Μεγάλη Εκκλησία υπέκυπτε, ως γνήσια Μητέρα, στα αιτήματα των κρατικών διοικήσεων και των λαών, ώστε να τους δώσει μια δυνατότητα να κανονίζουν μόνοι τους την εσωτερική τους εκκλησιαστική ζωή και καθημερινότητα. Ασφαλώς Αυτοκέφαλο δεν σημαίνει διάσπαση αλλά ενότητα και επίσης ασφαλώς σε όλο τον κόσμο αυτός που μονομερώς δίνει κάτι εκείνος και το αφαιρεί-αναιρεί, όταν διαπιστώσει ότι δεν ανταποκρίνεται στην ιερή υπόθεση της ενότητας. Δόθηκαν Τόμοι με συγκεκριμένα γεωγραφικά όρια, πού βλέπετε να τηρούνται; Δόθηκαν Τόμοι με προϋποθέσεις! Ποιος τις τηρεί; Αντίθετα, ζητούν… και τα ρέστα! Πήραν τον Τόμο και θεώρησαν ότι όλη η οικουμένη τους ανήκει ανάλογα με την κοσμική διασπορά τους! Δηλαδή εδώ δεν μιλάμε απλά για απλό πρόβλημα Εκκλησιολογίας, αλλά για παραβίαση βασικών αρχών της Εκκλησίας: Εκκλησία με όρια/σύνορα και ένας επίσκοπος σε κάθε πόλη, όχι τόσοι επίσκοποι όσα Ορθόδοξα έθνη υπάρχουν σε κάθε πόλη! Άρα, όλα αυτά περί αυτοκεφαλιών και τριακοσίων χρόνων κ.ο.κ. είναι δικοί τους «ευσεβείς» πόθοι και άσχετοι με την πραγματικότητα.
3. Αυτό που ονομάζουν ως δήθεν «αυταρχική ακύρωση δικαστικών αποφάσεων των Ιερών Συνόδων Ιεραρχίας των άλλων αυτοκεφάλων Εκκλησιών», η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος της Χαλκηδόνος το ονόμασε Έκκλητο στους Θ΄ και ΙΖ΄ Κανόνες της. Όμως μη μείνουμε εκεί. Όλη η πράξη της Εκκλησίας ανά τους αιώνες αποδεικνύει ότι ο Κωνσταντινουπόλεως είχε, συν ταις άλλαις, και αυτή την ευθύνη! Δεν τους καλύπτει φαίνεται η μελέτη του συμπατριώτη τους Καθηγητή Καρτάσωφ (βλ. εδώ), ο οποίος περιγράφει τα πάντα με σαφήνεια! Εδώ, σύμφωνα με την καθηγιασμένη πράξη αιώνων, το Οικουμενικό Πατριαρχείο επιλύει ζητήματα των πρεσβυγενών Θρόνων, δεν θα έχει λόγο στα ανεπίλυτα των νεωτέρων τοπικών Εκκλησιών που υφίστανται χάρη στις μονομερείς ευεργετικές πράξεις του Κωνσταντινουπόλεως και της περί Αυτόν Αγίας και Ιεράς Συνόδου; «Παντί τω αδικουμένω η έκκλητος εδόθη βοήθεια», λέει ο Μεγάλος Πατριάρχης Ιεροσολύμων Δοσίθεος. Αυτά τα έχουμε γράψει τόσες φορές! Αυτή είναι η παραδοσιακή Εκκλησιολογία! Όλες οι υποθέσεις βρίσκουν πέρας στον Οικουμενικό Θρόνο αμετάκλητα, αφού τελεσιδικήσουν εντός των τοπικών Εκκλησιών.
4. Επαναλαμβάνουν διαρκώς -κατά το προσφιλές τους γκαιμπελικό αξίωμα· «λέγε, λέγε, στο τέλος κάτι θα μείνει…»- τους ίδιους και ξανά τους ίδιους ψευδείς ισχυρισμούς, όπως ότι τάχα το Οικουμενικό Πατριαρχείο χορήγησε την Αυτοκεφαλία σε «αχειροτονήτους» ή «σχισματικούς». Έχουν καταρριφθεί προ πολλού αυτοί οι προπαγανδιστικοί βερμπαλισμοί με τόσα παραδείγματα της ιστορίας και της θεολογικής γραμματείας. Ενδεικτικά και χαρακτηριστικά παρατίθενται:
α. Πραγματεία περί του κύρους της χειροτονίας κληρικών υπό Επισκόπου καθηρημένου και σχισματικού χειροτονηθέντων, συνταχθείσα υπό Βασιλείου Αρχιεπισκόπου Αγχιάλου, νυν δε Σμύρνης. Εν Σμύρνη, 1887.
β. Περί ενώσεως των Αρμενίων μετά της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, υπό Γρηγορίου Μητροπολίτου Χίου του Βυζαντίου. Εν Κωνσταντινουπόλει, 1871.
Ας εντρυφήσουν, επιτέλους, σε αυτά. Θα ωφεληθούν.
Απλά τους ενοχλεί ότι οι Ουκρανοί Ορθόδοξοι δεν υπέκυψαν στους Μοσχοβίτες, οι οποίοι ήταν έτοιμοι -και αυτό μαρτυρείται από όλες τις μεταξύ τους συνομιλίες και συνεννοήσεις επί σειρά ετών- να αναγνωρίσουν με ένα συμβόλαιο όλη την «αντικανονικότητα», όπως άλλωστε έκαναν ήδη με τη λεγόμενη «Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Εκτός Ρωσίας» (ROCOR). Η μόνη προϋπόθεση που έθεταν: Να υποταχθούν οι Ουκρανοί στη μοσχοβίτικη μπότα και να αναγνωρίσουν ως «αφεντικό» τους τον Μόσχας! Αυτό ήταν το μόνο επιδιωκόμενο! Τίποτα άλλο. Ούτε θέματα χειροτονιών, ούτε αποστολικής διαδοχής υπήρχαν στην ατζέντα των πολυετών διαβουλεύσεων ανάμεσα στη Μόσχα και στους αρνούμενους να υποταχθούν σε αυτήν Ορθοδόξους της Ουκρανίας. Και ναι. Όντως, προ της εκδίκασης της εκκλήτου ήταν εκτός Εκκλησίας. Μετά την δικαίωσή τους όμως από τον Κωνσταντινουπόλεως και το συγχωρητικό Γράμμα Του, που επισφραγίστηκε με τον ασπασμό της χειρός του Εξάρχου Του στο Κίεβο και της δικής Του Σεπτής Πατριαρχικής χειρός στην Κωνσταντινούπολη, αναπληρώθηκαν τα ελλείποντα! Η Εκκλησία είναι ταμείο της Χάριτος. Αναπληροί εν Αγίω Πνεύματι ό,τι ελλιπές. Αν δεν πιστεύουν αυτό το βασικό, τότε ποιους επιχειρούν να διδάξουν;
«Αγία Ρωσία»,
Επιτέλους αναγκάζεσαι να παραδεχτείς, έστω και υπό μορφή μομφής, όλες τις μοναδικές και ιδιαίτατες ευθύνες του Κωνσταντινουπόλεως! Επιτέλους, δημόσια παραδέχεσαι ότι αυτές σε ενοχλούν, αυτές είναι η τροχοπέδη των φιλοδοξιών σου! Πότε όμως θα ομολογήσεις ότι αυτό το Φανάρι, αυτή η μικρή σε κοσμική δύναμη και άπειρη στην Χάρη του Θεού Μεγάλη Εκκλησία, είναι επιφορτισμένη στη θυσιαστική και κενωτική διακονία των ιερών υποθέσεων σε πανορθόδοξο επίπεδο; Αυτό λέγεται ευγνωμοσύνη, αξιοπρέπεια, εκκλησιαστικό φρόνημα, ενότητα! Έτσι διακονείται η ενότητα! Με την αναγνώριση όλων αυτών.
Αποδίδετε ό,τι κακό στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Όμως τουλάχιστον δυο αιώνες περίμενε ο Ορθόδοξος κόσμος να έλθει ένας Πατριάρχης του βεληνεκούς του Βαρθολομαίου για να βάλει τα πράγματα στην ορθή τροχιά και διάστασή τους.
Επικαλείστε υποκριτικά μια ψευδώνυμη «ενότητα». Αλλά το ψεύτικο, το κίβδηλο, το ξένο προς την Αλήθεια των Πατέρων έχει κοντά πόδια. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αγωνίστηκε με όλους τους τρόπους για να ενεργοποιήσει το φιλότιμό σας, με αποτέλεσμα… να κατεργάζεστε διαρκώς τη φθορά του Θρόνου Του. Όμως ο Βαρθολομαίος δεν έχει εξάρτηση από μικροσυμφέροντα και ιδιοτέλειες. Έχει συνείδηση ότι είναι «και τρόπων μέτοχος και θρόνων διάδοχος» σειράς όλης Πατριαρχών, που Του κληροδότησαν αυτό το Σταυρικό μεγαλείο του Αναστάσιμου Φαναρίου.
Η υπογραφή του Κωνσταντινουπόλεως, «Αγία Ρωσία», έχει μελάνι από αίματα μαρτυρικά και ιδρώτες ασκητικούς, η κάλαμός Του είναι η κένωση, το δόσιμο για το δέσιμο του Χριστιανού με τη σωτηρία!
Επιτέλους… Πάψτε πια να διαστρέφετε την Αλήθεια!
