Χαιρετισμός
τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου
κ. κ. Βαρθολομαίου
κατά τήν παρουσίασιν τοῦ βιβλίου τοῦ Ἐλλογιμ. κ. Tudor Dinu
«Οἱ Φαναριῶτες στή Βλαχία καί τή Μολδαβία. Μία ἱστορία μέσῳ τῶν ἐκκλησιαστικῶν προσωπογραφιῶν».
(07 Φεβρουαρίου 2018)
Ἱερώτατοι ἅγιοι αδελφοί,
Ἐξοχώτατε Πρέσβυ κύριε Σέκερη, Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος ἐνταῦθα,
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες,
Ἐλλογιμώτατοι,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ἀσμένως συμμετέχομεν εἰς τήν ἀποψινήν παρουσίασιν τῆς μελέτης τοῦ Ἐλλογιμωτάτου καθηγητοῦ κυρίου Tudor Dinu «Οἱ Φαναριῶτες στή Βλαχία καί τή Μολδαβία. Μία ἱστορία μέσῳ τῶν ἐκκλησιαστικῶν προσωπογραφιῶν», τό ὁποῖον ἀποτελεῖ καρπόν πολυετοῦς ἐρευνητικῆς ἐργασίας. Τίποτε δέν ἐπιτυγχάνεται χωρίς προσπάθειαν καί μόχθον, χωρίς ἀφιέρωσιν καί αὐτοθυσίαν. Μέσα εἰς ἕν σπουδαῖον βιβλίον κρύπτονται οἱ κόποι ὁλοκλήρου ζωῆς, ἡ μοναδική ὀπτική τῆς προσεγγίσεως καί ἑρμηνείας τῆς θεματικῆς ἐκ μέρους τοῦ συγγραφέως καί ἡ προσωπικότης αὐτοῦ.
Χαιρετίζομεν πᾶσαν προσπάθειαν διά τήν ἔρευναν τῆς ἱστορίας τοῦ Γένους τῶν Ὀρθοδόξων, τήν προβολήν τοῦ πολιτισμοῦ μας καί τῆς ἀρρήκτου συνδέσεως τῆς ταυτότητός μας μέ τήν ὀρθόδοξον πίστιν καί τήν ἐκκλησιαστικήν ζωήν. Ὡς ὑπογραμμίζεται καί εἰς τήν Ἐγκύκλιον τῆς ἐν Κρήτῃ συνελθούσης κατά Ἰούνιον 2016 Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, «ἡ συνείδησις τῆς ταυτότητος τῶν χριστιανικῶν λαῶν φέρει ἀνεξίτηλον τήν σφραγῖδα τῆς διαχρονικῆς συμβολῆς τῆς Ἐκκλησίας, ὄχι μόνον εἰς τήν πολιτιστικήν κληρονομίαν αὐτῶν, ἀλλά καί εἰς τήν ὑγιᾶ ἀνάπτυξιν τοῦ θύραθεν πολιτισμοῦ, γενικώτερον» (§ 10). Ἡ γνῶσις τῆς ἱστορικῆς ἡμῶν πορείας εἶναι οὐσιαστική διά τήν κατανόησιν τῆς ἰδιοπροσωπίας μας, διά τήν ὀργάνωσιν τοῦ παρόντος καί διά τήν μελλοντικήν προοπτικήν μας.
Χαιρετίζομεν πᾶσαν προσπάθειαν διά τήν ἔρευναν τῆς ἱστορίας τοῦ Γένους τῶν Ὀρθοδόξων, τήν προβολήν τοῦ πολιτισμοῦ μας καί τῆς ἀρρήκτου συνδέσεως τῆς ταυτότητός μας μέ τήν ὀρθόδοξον πίστιν καί τήν ἐκκλησιαστικήν ζωήν. Ὡς ὑπογραμμίζεται καί εἰς τήν Ἐγκύκλιον τῆς ἐν Κρήτῃ συνελθούσης κατά Ἰούνιον 2016 Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, «ἡ συνείδησις τῆς ταυτότητος τῶν χριστιανικῶν λαῶν φέρει ἀνεξίτηλον τήν σφραγῖδα τῆς διαχρονικῆς συμβολῆς τῆς Ἐκκλησίας, ὄχι μόνον εἰς τήν πολιτιστικήν κληρονομίαν αὐτῶν, ἀλλά καί εἰς τήν ὑγιᾶ ἀνάπτυξιν τοῦ θύραθεν πολιτισμοῦ, γενικώτερον» (§ 10). Ἡ γνῶσις τῆς ἱστορικῆς ἡμῶν πορείας εἶναι οὐσιαστική διά τήν κατανόησιν τῆς ἰδιοπροσωπίας μας, διά τήν ὀργάνωσιν τοῦ παρόντος καί διά τήν μελλοντικήν προοπτικήν μας.
Τήν ἀλήθειαν αὐτήν ἐπιβεβαιώνει τό παρουσιαζόμενον σήμερον πολύ ἐνδιαφέρον πόνημα τοῦ Ἐλλογιμωτάτου Καθηγητοῦ τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Βουκουρεστίου κ. Tudor Dinu. Ὁ συγγραφεύς εἶναι ἐρευνητής μέ διεθνῆ παρουσίαν καί ἀναγνώρισιν, μέ πολλά περισπούδαστα συγγράμματα, τά ὁποῖα κυκλοφοροῦνται εἰς διαφό-ρους γλώσσας, καί ἔχει νά ἐπιδείξῃ ἀξιόλογον μεταφραστικόν ἔργον. Εἶναι ἐπίσης ὁ ἀρχισυντάκτης τοῦ πρώτου ρουμανικοῦ περιοδικοῦ νεοελληνικῶν σπουδῶν Neograeca Bucurestiensia.
Ὁ κ. Dinu ἐμελέτησεν ἐπισταμένως καί ἠξιοποίησεν ἱστορικόν ἀρχειακόν ὑλικόν καί τούς ἀναθηματικούς πίνακας εἰς 230 ναούς τῆς Βλαχίας καί τῆς Μολδαβίας καί ἔφερεν εἰς τό φῶς πολύτιμα καλλιτεχνικά, ἀνθρωπολογικά, κοινωνικά, πολιτικά καί λαογραφικά στοιχεῖα διά τήν ἐποχήν τῶν Φαναριωτῶν ἡγεμόνων (1716-1821) εἰς τήν περιοχήν αὐτήν.
Εἰς τάς σελίδας τοῦ λευκώματος τούτου παρελαύνουν ἐνώπιον ἡμῶν οἱ παράγοντες ἀπό ὅλον τό φάσμα τῆς κοινωνικῆς καί τῆς πνευματικῆς ζωῆς τῆς ἐν λόγῳ περιόδου, ἡγεμόνες καί βογιάροι, ἀρχιερεῖς καί ἄλλοι κληρικοί, ἔμποροι, τεχνῖται, στρατιῶται, ἀρχόντισσες, νέοι καί παιδία, ὁ καθείς ἐξ αὐτῶν μέ τά χαρακτηριστικά τῆς κοινωνικῆς του ὁμάδος καί θέσεως, τοῦ ἀξιώματος, τοῦ ἐπαγγέλματος καί τῆς δραστηριότητός του. Ἀποτυποῦται δέ καί ἡ, ἤδη ἐν ἐξελίξει τότε, ἀλλαγή τῆς κοινωνίας τῆς Βλαχίας καί τῆς Μολδαβίας, λόγῳ τῶν δυτικῶν ἐπιρροῶν κατά τό πνεῦμα τοῦ «αἰῶνος τῶν Φώτων».
Ἐντρυφῶντες εἰς τό βιβλίον τοῦ κ. Dinu, ἀνακαλύπτομεν τήν ἑνότητα τοῦ ὀρθοδόξου πολιτισμικοῦ χώρου τῆς νοτιανατολικῆς Εὐρώπης, ἐνδιαφέρον ὑλικόν διά τήν ἱστορίαν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί διά τήν ἐκπολιτιστικήν δύναμιν καί συμβολήν αὐτῆς. Αὐτά ἀποκαλύπτονται καί μέ τήν δρᾶσιν τῶν Φαναριωτῶν εἰς τήν Βλαχίαν καί τήν Μολδαβίαν, ἡ ὁποία ὑπακούει μέν εἰς τούς ἀτέγκτους κανόνας τῆς πολιτικῆς καί συνδέεται μέ τάς ἱστορικάς συνθήκας καί τάς συγκυρίας, παραπέμπει ὅμως ἄμεσα καί εἰς τάς πνευματικάς ρίζας τῶν ἐν λόγῳ ἡγεμόνων, εἰς τό ἐνδιαφέρον αὐτῶν διά τήν διαφύλαξιν τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί διά τά ἐκκλησιαστικά πράγματα, διά τήν ἵδρυσιν ναῶν καί μονῶν, διά τήν παιδείαν καί διά τήν πολιτιστικήν ἀνάπτυξιν τοῦ λαοῦ. Ἡ περίοδος τῶν Φαναριωτῶν ἀποτελεῖ σταθμόν εἰς τήν ἱστορίαν τῶν ρουμανικῶν χωρῶν, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί, γενικώτερον, τοῦ Γένους τῶν Ὀρθοδόξων. Μέ αὐτήν τήν ἔννοιαν, ἡ ὑποδειγματική μελέτη τοῦ καθηγητοῦ κ. Tudor Dinu ἀποτελεῖ σημαντικήν συμβολήν ὄχι μόνον εἰς τήν ἱστορικήν ἔρευναν, ἀλλά καί εἰς τήν σύγχρονον συζήτησιν διά τήν παρουσίαν καί μαρτυρίαν τῆς Ὀρθοδοξίας ἐν τῷ κόσμῳ καί διά τήν πορείαν αὐτῆς πρός τό μέλλον.
Περαίνοντες τόν λόγον, συγχαίρομεν ἅπαξ ἔτι τόν ἐλλογιμώτατον καί ἀγαπητόν συγγραφέα καί ἐκφράζομεν τήν εὐαρέσκειαν ἡμῶν πρός τούς συντελεστάς τῆς ἐκδόσεως καί πρός τούς ὀργανωτάς τῆς ἐκδηλώσεως παρουσιάσεως τοῦ βιβλίου ἐν τῇ Πόλει ἡμῶν, καί ἰδιαιτέρως πρός τήν φιλόμουσον καί φιλογενῆ κυρίαν Αἰκατερίναν Σοφιανοῦ, ἐπικαλούμενοι ἐπί πάντας τούς παρόντας τήν ζωοπάροχον χάριν καί τό ἀμέτρητον ἔλεος τοῦ μεγαλοδώρου Θεοῦ.
