Ολοκληρώθηκαν με μεγάλη συμμετοχή οι εργασίες και της δεύτερης
ημέρας από το Διαδικτυακό Διήμερο της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης, με θέμα: «Ακούοντας
τον λόγον της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας σήμερον», με αφορμή τη
συμπλήρωση πέντε ετών από τη διεξαγωγή της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, η οποία πραγματοποιήθηκε
τον Ιούνιο του 2016 στις εγκαταστάσεις της ΟΑΚ και αποτέλεσε σημαντικό ιστορικό
γεγονός, όχι μόνο για την Ορθόδοξη Εκκλησία και τους πιστούς της, αλλά και σε
παγκόσμιο θρησκευτικό και κοινωνικό επίπεδο.
Το Διήμερο πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα και ευλογία της
Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου Α΄ και με τη συμμετοχή του
Εργαστηρίου «Εκκλησία και Πολιτισμός» του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής
Σχολής του ΕΚΠΑ, με στόχο την περαιτέρω διαφώτιση των συνειδήσεων και την ενημέρωση
για το ιερό έργο, το οποίο ενσωματώνεται πλήρως ως απάντηση και στα μεγάλα
κοινωνικά προβλήματα των καιρών.
Κατά τη δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου και κατά την έναρξη της
Β΄ Συνεδρίας, ο Κοσμήτορας Θεολογικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου
Θεσσαλονίκης, κ. Θεόδωρος Γιάγκου, μίλησε με θέμα: «“Η Σύνοδος μετά τή Σύνοδο”:
Κρίσεις και Προοπτική», ανατρέχοντας στο πρόσφατο ιστορικό παρελθόν που οδήγησε
στη σύγκληση της Συνόδου και κάνοντας παράλληλα μία κριτική αποτίμηση των στάσεων
των άλλων Ορθοδόξων Εκκλησιών απέναντι στη Σύνοδο. Ο κ. Γιάγκου τόνισε πως η
αληθινή πρόκληση είναι η συνέχεια της διδασκαλίας της Συνόδου ως ζωντανής
μαρτυρίας του Χριστού στον κόσμο, προτείνοντας εκτενέστερη μελέτη των κειμένων
αυτής, καθώς το Πνεύμα του Θεού ευαρεστείται την ενότητα, όπως υπογράμμισε
χαρακτηριστικά.
Στη συνέχεια, τον
λόγο έλαβε η κ. Νίκη Παπαγεωργίου, Καθηγήτρια της Κοινωνιολογίας της Θρησκείας
και της Ηθικής στο Τμήμα Θεολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
μιλώντας με θέμα: «Αποτυπώσεις της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου στο εκκλησιαστικό
σώμα». Η κ. Παπαγεωργίου πρότεινε την αξιοποίηση του Μηνύματος, αλλά και γενικότερα
των αποφάσεων της Συνόδου από την Εκκλησία της Ελλάδος, τονίζοντας με κριτικό
τρόπο την ελλιπή ενημέρωση και κατήχηση, με αποτέλεσμα τη ‘δαιμονοποίηση’
πραγμάτων και καταστάσεων, αλλά και την περιορισμένη απήχηση στα λαϊκά στρώματα
της διδασκαλίας της Συνόδου.
Κατά τη Γ΄
Συνεδρία ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νιγηρίας κ. Αλέξανδρος, ανέλυσε το θέμα: «Αναζητώντας
στα κείμενα της Συνόδου, απαντήσεις στις ποιμαντικές προκλήσεις της αφρικανικής
συνάφειας», τονίζοντας πως, «η Σύνοδος απαξιώνεται όταν παραμένει αντικείμενο
ακαδημαϊκών συζητήσεων και δεν καθίσταται πνοή ζωής, ανάσα ελευθερίας και χαράς
για τα μέλη της Εκκλησίας». Ο κ. Αλέξανδρος πρότεινε: «να ταχθούμε στο πλευρό
των αδυνάτων, να δεχθούμε να εισέλθουμε στον δημόσιο διάλογο, να κάνουμε ένα βήμα
μπροστά, προκαλώντας μία αναπόφευκτη και δημιουργική ρήξη από εκείνες που το
Άγιο Πνεύμα μας καλεί συνεχώς». Ο Σεβασμιώτατος υπογράμμισε πως το Κείμενο της
Συνόδου για την Αποστολή της Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο αποτελεί μία δυναμική
Επιτομή της κοινωνικής διδασκαλίας της Εκκλησίας μας, καθώς μας ενθαρρύνει πως
αν πραγματικά θέλουμε, τότε μπορούμε να αλλάξουμε τα κακώς κείμενα.
Ακολούθως, ο π.
Χρήστος Φιλιώτης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής
Θεολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μίλησε με θέμα: «Το κείμενο
της Συνόδου για το Μυστήριο του Γάμου και η ποιμαντική πρόκληση των μεικτών
γάμων», κάνοντας λόγο για τα ασκημένα εκείνα αισθητήρια που είναι αναγκαία για
την κατανόηση και πρόσληψη των λόγων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Ο π.
Φιλιώτης έκανε λόγο, επίσης, για το θέμα των μεικτών γάμων εν σχέσει με τα
δεδομένα της σύγχρονης πραγματικότητας και της κοινωνίας της παγκοσμιοποίησης.
Κατά τον π. Φιλιώτη, παρά την ύπαρξη των απαγορευτικών κανόνων που αφορούσαν
τους μεικτούς γάμους, δεν πραγματοποιήθηκε η εφαρμογή αυτών, καθώς στην Ορθόδοξη
παράδοση κυριαρχεί –μέσα από την αρχή της οικονομίας– η άρνηση εισχώρησης του δικανικού
πνεύματος, ενώ επικρατεί η αρχή της διάκρισης και του σεβασμού στη
διαφορετικότητα, καθώς η ελευθερία είναι ο καλύτερος τρόπος ιεραποστολής.
Επιπλέον, το
εσπέρας πραγματοποιήθηκε Στρογγυλή Τράπεζα με θέμα: «Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος
της Ορθοδόξου Εκκλησίας και το Μάθημα των Θρησκευτικών», την οποία συντόνιζε ο
κ. Γεώργιος Στριλιγκάς, Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου Θεολόγων στο
Περιφερειακό Κέντρο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Κρήτης, με συμμετέχοντες θεολόγους
εκπαιδευτικούς. Ο κ. Στριλιγκάς ευχαρίστησε την Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης για
την πρόσκληση και έδωσε τον λόγο στους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς, λέγοντας
πως η Σύνοδος «άνοιξε τον δρόμο» για ένα ουσιαστικό προβληματισμό στη σχολική
κοινότητα.
Πιο συγκεκριμένα,
ο κ. Αρσένιος Αρσενάκης, ΜΔΕ Θεολογίας, Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης,
στο Πειραματικό Γυμνάσιο Ρεθύμνου Πανεπιστημίου Κρήτης, μίλησε με θέμα: «Αγία
και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδοξίας και Εκπαίδευση. Τα κείμενα και οι αποφάσεις
στα Προγράμματα Σπουδών του Μαθήματος των Θρησκευτικών Γυμνασίου», κάνοντας λόγο
για τις ρητές αναφορές στα Προγράμματα Σπουδών και ιδιαίτερα στην περίπτωση του
Μαθήματος των Θρησκευτικών και την ανάγκη αξιοποίησης αυτών. Κατά τον κ.
Αρσενάκη: «Η Σύνοδος και οι Πατέρες της, προσπάθησαν να δώσουν κατευθυντήριες
γραμμές για να νοηματοδοτήσουμε τη ζωή μας, αλλά και να απαντήσουμε στο ερώτημα
τι σημαίνει σήμερα να είσαι χριστιανός στον 21ο αιώνα».
Ακολούθως, ο κ. Δημήτριος
Χοϊλούς, Δρ Θεολογίας – Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στο 2ο
Γυμνάσιο Ιεράπετρας, παρουσίασε το θέμα: «Τα κείμενα της Αγίας και Μεγάλης
Συνόδου ως ευκαιρίες προβληματισμού στο Μάθημα των Θρησκευτικών», τονίζοντας
την οικουμενική διάσταση του μαθήματος των Θρησκευτικών και του ρόλου του, «ως
ενοποιητικού παράγοντα μέσα στη μαθητική κοινότητα». Κατά τον κ. Χοϊλού:
«Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, η οποία ανέδειξε τη
διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο αληθινός χριστιανός θυσιάζεται και δεν
θυσιάζει, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά με τον τρόπο αυτόν κάθε υποψία
φονταμενταλισμού».
Τέλος, ο κ. Γεώργιος
Μέμος, Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στο 2ο Γυμνάσιο Ελευθερίου
Βενιζέλου Χανίων παρουσίασε το θέμα: «Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος στο σύγχρονο
σχολικό περιβάλλον», μιλώντας για την ανάγκη πρόσληψης του λόγου της Συνόδου
στη σχολική τάξη μέσα από τον εκσυγχρονισμό, καθώς και την απλοποίηση του
εκκλησιαστικού λόγου. Κατά τον κ. Μέμο: «Έχουμε υποχώρηση του κύρους του
εκκλησιαστικού λόγου σε σχέση με την πληροφορία, καθώς η εναλλαγή της
πληροφορίας και των εικόνων είναι ταχύτατη και θα πρέπει να υπάρξει προσαρμογή
αυτού στα ενδιαφέροντα και τις ανησυχίες των μαθητών (π.χ. ανθρώπινα
δικαιώματα, δικαιώματα ζώων, ενδοοικογενειακή βία κ.ά.)». Για τούτο και ο
εκάστοτε καθηγητής καλείται να γεφυρώσει τον λόγο της Εκκλησίας με τη σύγχρονη
κοινωνική πραγματικότητα και τα πανανθρώπινα ζητούμενα, ιδιαίτερα εντός της
σχολικής τάξης».
Παρέμβαση έγινε και
από τον Αρχιμανδρίτη Αρίσταρχο Γκρέκα, Καθηγητή στο Τμήμα Θεολογίας του ΕΚΠΑ
και Διευθυντή του Εργαστηρίου «Εκκλησία και Πολιτισμός» του ιδίου Τμήματος.
Στην παρέμβαση τονίστηκε πως, «τα Κείμενα της Συνόδου αποτελούν έναν θησαυρό,
καθώς επικαιροποιούν την παράδοση της Εκκλησίας στη σύγχρονη εποχή, βοηθώντας
δυναμικά την εκπαιδευτική κοινότητα και δίδοντας απαντήσεις στους
προβληματισμούς του σύγχρονου ανθρώπου».
Ακολούθησε
εποικοδομητική συζήτηση, ενώ το κοινό που παρακολουθούσε μέσω διαδικτύου είχε
την ευκαιρία να θέσει τα ερωτήματα και τους προβληματισμούς του, εμπλουτίζοντας
με τον τρόπο αυτόν, τον διάλογο.
Κλείνοντας τις εργασίες ο Δρ Κωνσταντίνος Ζορμπάς, Γενικός
Διευθυντής της ΟΑΚ, ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές που συνέβαλαν με κάθε τρόπο
στην επιτυχία του επετειακού αυτού διημέρου τονίζοντας ότι μετά από πέντε
χρόνια συζητούμε σήμερα χωρίς φοβίες και με περισσότερη τόλμη για το μέλλον των
κειμένων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου προς όφελος της Εκκλησίας. Εάν τα
αξιοποιήσουμε, συνέχισε, μπορούμε να δώσουμε με θάρρος και τόλμη θεολογικές
προεκτάσεις σε δύσκολα θέματα του σημερινού ανθρώπου, όπως αυτό έγινε και με το
σχετικό κείμενο «Υπέρ της του κόσμου Ζωής; Προς ένα κοινωνικό ήθος της
Ορθοδόξου Εκκλησίας». Ευχαρίστησε δε, εκ βάθους καρδίας, τον Παναγιώτατο
Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο Α’ για την αγάπη Του και τη στήριξή Του
προς το Ίδρυμα, υποσχόμενος ότι θα συνεχισθεί ο προβληματισμός γύρω από το
μεγάλο αυτό γεγονός της Εκκλησίας μας.
