Στη Βιβλιοθήκη της Ενορίας Βανάτου, στις 14 και 15 Αυγούστου 2025, το Μορφωτικό Κέντρο Λόγου και Τέχνης Ζακύνθου “Αληθώς” παρουσίασε μια ιδιαίτερη έκθεση-αφιέρωμα στη μνήμη της Άριας Κομιανού, κορυφαίας χαράκτριας του νέου Ελληνισμού, με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα ετών από τον θάνατό της (+2015).
Η έκθεση επιδίωξε κάτι περισσότερο από μια συνηθισμένη παρουσίαση έργων. Δημιούργησε έναν χώρο στοχαστικό, αρχειακό και στοργικό, που προσκάλεσε τον επισκέπτη σε μια βιωματική επαφή με το έργο και τον εσωτερικό κόσμο της δημιουργού. Η ατμόσφαιρα της βιβλιοθήκης μετουσιώθηκε σε τόπο μνήμης και διαλόγου, όπου η τέχνη συναντά την τεκμηρίωση και η αισθητική εμπειρία μετατρέπεται σε προσωπική ανακάλυψη.
Η έκθεση περιλάμβανε χαρακτικά έργα, αρχειακό υλικό, αποκόμματα Τύπου, εργαλεία, σημειώσεις και σπάνιες εκδόσεις, παρουσιάζοντας όχι μόνο τη δημιουργική διαδρομή της Άριας Κομιανού, αλλά και τον τρόπο που η τέχνη της επικοινώνησε με το κοινό, έθιξε, άγγιξε και αγαπήθηκε.
Η επιλογή και ο σχεδιασμός της παρουσίασης εστίασαν στην πολυδιάστατη υλικότητα του έργου της, μεταφέροντας την αίσθηση ότι κάθε αντικείμενο «μιλά» και κουβαλά κάτι από την παρουσία της. Ο θεατής, εκτός από επισκέπτης ή παρατηρητής, μετατράπηκε σε συνομιλητή του αρχείου, σε έναν ταξιδιώτη στη μνήμη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον ίδιο χώρο, το 2020, είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά μια σημαντική έκθεση με περισσότερα από τριάντα έργα της χαράκτριας, εγκαινιάζοντας έτσι τη σχέση του τοπικού κοινού με το έργο της.
Η φετινή δράση, όμως, πήγε ένα βήμα παραπέρα, αναδεικνύοντας τον πλούτο και τη σημασία του αρχείου της Κομιανού μέσα από μια λιτή αλλά ουσιαστική σκηνογραφία. Το κοινό ανταποκρίθηκε θερμά, επιβεβαιώνοντας ότι η μνήμη, όταν υπηρετείται με σεβασμό και καλλιτεχνική ευαισθησία, γίνεται ζωντανός φορέας πολιτισμού.
Εκ του Μορφωτικού Κέντρου ΑΛΗΘΩΣ
Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας
Ένα από τα πορτραίτα που τεχνούργησε η χαράκτρια Άρια Κομιανού, κατά την μακρά ξυλογραφική διαδρομή της, είναι και αυτό του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, δημοσιευμένο ήδη στο βιβλίο της “Πορτραίτα (σχέδια – ξυλογραφίες” (ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 2007, σ. 74).
Το έργο αυτό φέρει χρονολογία το 1993 και είναι διαστάσεων 50Χ30 εκατοστών. Το είχε παραγγείλει στην Καλλιτέχνιδα ο Γιώργος Μάρκου, Πρόεδρος του Ομίλου Ουνέσκο Δωδεκανήσου υπηρετήσας επί σειρά ετών ως Πρόξενος της Ιταλίας στην Κω, ιδρυτής του Μουσείου Νόμπελ στο Χαλάνδρι, ο οποίος απεβίωσε το 2017. Ο Μάρκου προσέφερε ως δώρο το πορτραίτο Βαρθολομαίου στον ίδιο, όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφτηκε την Κω, τον Οκτώβριο του 1994, μεταβάς εθιμοτυπικώς και στο Ιταλικό Προξενείο της νήσου.
Ο κατά την Άρια Βαρθολομαίος, ιστορημένος στο ξύλο από γνωστή φωτογραφία του πρώτου καιρού πατριαρχίας του, κοιτάζει εμπρός δυναμικά, έχοντας αφομοιώσει θαρρείς την βαρύτατη ευθύνη πλοήγησης του ιερού σκάφους της Εκκλησίας σε λιμάνι υπήνεμο, γενόμενος ο ίδιος συχνά-πυκνά κυματοθραύστης. Τόσα χρόνια μετά, η Άρια Κομιανού δικαιώνεται από την Ιστορία. Άριστα απέδωσε τον Πρώτο της Ορθοδοξίας, καθότι “τα στερνά τιμούν τα πρώτα”. Και ο Βαρθολομαίος είδε και συνεχίζει να βλέπει μπροστά, μες από τα βλέμματα των προ Αυτού φυλάκων του φωτός και των δικαίων του Φαναρίου!
Ας έχει την ευχή του η Άρια, εκεί στην Αιωνιότητα όπου έχει μετακομίσει!
Στο πλαίσιο του Δεκαπενταύγουστου 2025, ο Βουλευτής Ζακύνθου κ. Διονύσης Ακτύπης επισκέφθηκε την Ενοριακή Βιβλιοθήκη Βανάτου, όπου φιλοξενείται η σημαντική έκθεση του Μορφωτικού Κέντρου Λόγου και Τέχνης «Αληθώς», αφιερωμένη στη μνήμη της σπουδαίας χαράκτριας Άριας Κομιανού, δέκα χρόνια μετά τον θάνατό της.
Ο κ. Ακτύπης ξεναγήθηκε στην έκθεση από τον υπεύθυνο του Κέντρου, π. Παναγιώτη Καποδίστρια, παλαιό συμμαθητή του Βουλευτή. Η ξενάγηση πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα, με γόνιμο διάλογο γύρω από τη σημασία της καλλιτεχνικής προσφοράς της Άριας Κομιανού αλλά και την αξία της διαφύλαξης της πολιτιστικής μνήμης μέσα από το αρχείο της.
Ο Βουλευτής είχε την ευκαιρία να θαυμάσει από κοντά τα πρωτότυπα χαρακτικά έργα, τα αυτοσχέδια εργαλεία της δημιουργού, εκδόσεις και αρχειακό υλικό, που αναδεικνύουν όχι μόνο την καλλιτεχνική της ταυτότητα, αλλά και την ευρύτερη παρουσία της στον δημόσιο λόγο και την πνευματική ζωή του τόπου.
Η έκθεση, η οποία δίνει προτεραιότητα στη μνήμη και το τεκμήριο έναντι της απλής αισθητικής παρουσίασης, δημιουργεί μια ιδιαίτερα στοχαστική ατμόσφαιρα στον χώρο της Ενοριακής Βιβλιοθήκης, φιλόξενης εστίας πολιτισμού στη Ζάκυνθο. Ο κ. Ακτύπης συνεχάρη τους διοργανωτές για την ευαισθησία και την ποιότητα της δουλειάς τους, υπογραμμίζοντας τη σημασία στήριξης τέτοιων πρωτοβουλιών που ενισχύουν την πολιτιστική ταυτότητα του νησιού.
Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με φιλική συνομιλία ανάμεσα στους παρευρισκομένους, σε μια συγκινητική σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν μέσα από την τέχνη, τη μνήμη και την κοινή αγάπη για τον τόπο.
