Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος χοροστάτησε σήμερα, Σάββατο 26 Ιουλίου 2025, κατά την Θεία Λειτουργία που τελέστηκε στον εορτάζοντα Ναό της Αγίας Παρασκευής στη νήσο Τένεδο (Bozcaada).
Στην Θεία Λειτουργία παρέστη και ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης.
Στον χαιρετισμό του, αμέσως μετά, ο κ. Ανδρουλάκης επισήμανε:
«Με αίσθημα σεβασμού και συγκίνησης βρίσκομαι ανάμεσά σας σε μια σημαντική συγκυρία, καθώς το απόγευμα θα γίνουν τα θυρανοίξια του ανακαινισμένου Ναού της Κοίμησης της Θεοτόκου που σηματοδοτεί και την “ανάσταση” της ευάριθμης Κοινότητας των Ρωμιών της Τενέδου.
Το ξαναζωντάνεμα του Ιερού αυτού Ναού αποτελεί πράξη μνήμης αλλά και μέλλοντος. Γιατί μέσα από το συγκεκριμένο έργο διατρανώνουμε πως ακόμη και οι πιο μικρές, οι πιο απομακρυσμένες κοιτίδες του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας παραμένουν ζωντανές, χάρη στην επιμονή, την αγάπη, τις θυσίες και την προσήλωση των ανθρώπων. Κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό, ιδιαίτερα, σε ένα διεθνές περιβάλλον, όπου αρκετές ορθόδοξες κοινότητες βρίσκονται υπό διωγμό.
Γνωρίζω βέβαια τις δυσκολίες που υπάρχουν και εδώ, στην Τένεδο: Εμπόδια της τουρκικής κυβέρνησης στα κληρονομικά δικαιώματα των Ελλήνων, απουσία σχολείου και ακτοπλοϊκής σύνδεσης. Όλα αυτά μαζί δυσχεραίνουν την επιστροφή οικογενειών στο νησί.
Παρά τις αντιξοότητες όμως, θέλω ιδιαίτερα να αποδώσω τα εύσημα στον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος με το κύρος και τη σοφία του, υπηρετεί ακούραστα τη διατήρηση αυτών των ιερών τόπων –που είναι και τόποι δικοί του, ως γέννημα-θρέμμα Ίμβριος -. Η παρουσία Του εδώ στέλνει ένα μήνυμα υπέρβασης του χρόνου και των συγκυριών.
Σήμερα, από την Τένεδο, το μήνυμα αυτό φτάνει παντού: όπου υπάρχει πίστη, ιστορική συνείδηση, πνεύμα συνεργασίας και συλλογική προσπάθεια, τίποτε δεν σβήνει. Ούτε οι άνθρωποι, ούτε οι ναοί, ούτε η μνήμη.
Ας γίνει, λοιπόν, το μικρό αυτό νησί ένα μεγάλο φωτεινό παράδειγμα για όλους εμάς που έχουμε χρέος να διαφυλάξουμε την ταυτότητά του, να υπερασπιστούμε με αμοιβαίο σεβασμό τα δικαιώματα, τη θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά όπου κι αν αυτή απαντάται.
Ελπίζω τα επόμενα χρόνια, ο τόπος αυτός να γεμίσει ακόμα περισσότερο με Έλληνες που θέλουν να ζήσουν μόνιμα εδώ. Και κάποια επόμενη φορά να ξαναβρεθούμε όλοι μαζί και ακόμα περισσότεροι, για να εγκαινιάσουμε ένα νέο σχολείο – όπως έγινε πριν από λίγα χρόνια στην Ίμβρο. Ένα μικρό θαύμα που, αν προσπαθήσουμε συλλογικά, μπορούμε να επαναλάβουμε! Με αισιοδοξία και πίστη, εύχομαι υγεία, ειρήνη και ευημερία σε όλους σας».
Από την πλευρά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος στάθηκε ιδιαίτερα στα ευοίωνα σημεία των καιρών καθώς «η Τένεδος έχει πλέον τον ανακαινισμένο ναό της, του οποίου τα θυρανοίξια θα τελεστούν απόψε. Υπάρχουν θετικές προοπτικές για αύξηση του αριθμού των ομογενών στο νησί», ενώ επιπλέον σημείωσε ότι η σημερινή πανήγυρις της Αγίας Παρασκευής λειτουργεί ως προσκλητήριο για τους Τενεδίους.
Απευθυνόμενος στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης τον ευχαρίστησε θερμά για την παρουσία του, η οποία όπως ανέφερε «μας υπενθυμίζει τον τόπο καταγωγής του, την υψηλόφρονα και γενναιόφρονα Κρήτη».
Το απόγευμα θα τελεστούν τα θυρανοίξια του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που εκπέμπει ελπιδοφόρο μήνυμα για τη ρωμαίικη Κοινότητα της Τενέδου. Ο ναός και το σήμα κατατεθέν του -το ύψους 28 μέτρων καμπαναριό του-, χρονολογούνται τον 19ο αιώνα.
Ακολουθεί το σχετικό δελτίο τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου:
Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, χοροστάτησε στη Θεία Λειτουργία που τελέστηκε σήμερα, Σάββατο, 26 Ιουλίου 2025, ημέρα της εορτής της Αγίας Παρασκευής, προστάτιδος της Τενέδου και των Τενεδίων, στο ιστορικό Ναΰδριο του Αγιάσματος της Αγίας Παρασκευής της Αιγαιοπελαγίτικης νήσου.
Εκκλησιάστηκαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ζάμπιας κ. Ιωάννης, οι Εντιμολ. Άρχοντες της Μ.τ.Χ.Ε. κύριοι Αθανάσιος Μαρτίνος και Γεώργιος Προκοπίου, Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος αντίστοιχα της Αδελφότητος των Οφφικιαλίων της Μ.τ.Χ.Ε. “Παναγία η Παμμακάριστος”, μαζί με μέλη αυτής, ο Εξοχ. κ. Νικόλαος Ανδρουλάκης, Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής και Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως της Ελλάδος, ο Εξοχ. Πρέσβυς κ. Κωνσταντίνος Κούτρας, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, ο Εντιμ. κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος, μέλος της Βουλής των Ελλήνων και Γενικός Γραμματέας της Δ.Σ.Ο. μαζί με συνεργάτες του, ο Εντιμ. κ. Γεώργιος Κουτελάκης, Δήμαρχος Νέας Σμύρνης, εκπρόσωποι Συλλόγων Τενεδίων και Ιμβρίων, καθώς και πλήθος Τενεδίων και φίλων της Τενέδου.
“Ήλθαμε στην Τένεδο για να προσκυνήσουμε την πανίερη εικόνα της και να παρακαλέσουμε την Αγία να σκέπη το νησί και τους κατοίκους του, τους φίλους της Τενέδου, όλους εσάς τους ευσεβείς προσκυνητάς και τα αγαπημένα σας πρόσωπα.”, είπε ο Παναγιώτατος απευθυνόμενος προς το πυκνό εκκλησίασμα, και επεσήμανε ότι οι Άγιοι και οι Μάρτυρες ανήκουν στον πυρήνα της ζωής της Εκκλησίας και ενσαρκώνουν την ταυτότητα, την αποστολή και την ελπίδα της.
Ιδιαιτέρως αναφέρθηκε στην τιμώμενη Αγία, ο βίος της οποίας, όπως είπε, “υπήρξε υπόδειγμα ολικής και απροϋποθέτου αφιερώσεως στον Σωτήρα Χριστό και στη χάρη Του”, και υπενθύμισε ότι ο Ιούλιος έχει χαρακτηριστεί μήνας των Αγίων Γυναικών.
“Η Αθληφόρος Αγία Παρασκευή παραμένει μέχρι σήμερα, και θα συνεχίση να είναι και για τις γενεές των Χριστιανών που έρχονται, σύμβολο της δυνάμεως της πίστεως και της αφοσιώσεως στον Χριστό και στην επιτέλεση των εντολών Του. Με τη γενναιότητά της η Αγία υπενθυμίζει ότι ενώπιον του Θεού «ουκ ένι άρσεν και θήλυ», ότι «πάντες εις εσμεν εν Χριστώ Ιησού» (βλ. Γαλ. γ’, 28). Είναι αυτονόητο ότι ο άθλος της Αγίας Παρασκευής είναι πρότυπο για όλους, άνδρες και γυναίκες. Το γεγονός ότι ο μήνας Ιούλιος, κατά τον οποίο τιμώνται είκοσι περίπου Άγιες γυναίκες, έχει χαρακτηρισθή ως ο «μήνας των Αγίων Γυναικών», μας δίδει την ευκαιρία να εξάρουμε τις θυσίες, τη μαρτυρία και την προσφορά των γυναικών στην Εκκλησία, στην οικογένεια, την «μικράν Εκκλησίαν», όπως την αποκαλεί ο εν Αγίοις Προκάτοχος της Μετριότητός μας στον Θρόνον της Κωνσταντινουπόλεως Ιωάννης ο Χρυσόστομος, να θυμηθούμε τον ρόλο των γυναικών στην εν Χριστώ και κατά Χριστόν διαπαιδαγώγηση των τέκνων, στη διάσωση των παραδόσεων της Ορθοδοξίας και στο διακονικό έργο των ενοριών.”
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Πατριάρχης, αναφέρθηκε στις δοκιμασίες που υπέστησαν κατά το πρόσφατο παρελθόν οι Ίμβριοι και οι Τενέδιοι.
“Μετά «το σκοτεινό 1964», το έτος εφαρμογής του «Προγράμματος διάλυσης» στην Ίμβρο και εδώ στην Τένεδο, ακολούθησαν πέτρινα χρόνια για τους Ομογενείς, με κλειστά τα σχολεία μας, χωρίς εισόδημα, μέσα στην ανασφάλεια. Ελάχιστοι ημέτεροι παρέμειναν στα δύο νησιά, οι οποίοι, καρτερικά και ηρωικά, κράτησαν ανοικτές και εδώ στην Τένεδο τις πύλες του Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, της Αγίας Παρασκευής και όσων εξωκκλησίων μας έμειναν ακέραια.” είπε ο Πατριάρχης, ενώ σε άλλο σημείο της ομιλίας του τόνισε ότι οι εμπνευστές του “κατάπτυστου Προγράμματος διάλυσης” θα έπρεπε να αισχύνονται. “Το να καταστρέφει ένα Κράτος τους δικούς του πολίτες είναι απαράδεκτο” τόνισε, και αναφερόμενος στους Ομογενείς που παρέμειναν στα δύο νησιά, επεσήμανε:
“Η ελπίδα τους όμως δεν έσβησε, γιατί είχαν ακλόνητη εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού και στην προστάτιδά τους Αγία Παρασκευή. Διέσωσαν τη λαλιά μας και τις παραδόσεις μας, και η ύπαρξίς τους ήταν ένα κάλεσμα στους ξενιτεμένους Τενεδίους να μη λησμονήσουν τη μικρή πατρίδα τους. Ηχούσε από την ιστορική Τένεδο στους αιθέρες η φωνή τους: «Αν μας ξεχάσετε εσείς, ποιος άλλος θα μας θυμηθή;». Σήμερα υπάρχουν ευοίωνα σημεία. Η Τένεδος έχει τον ανακαινισμένο πλέον ιστορικό Ναό της, τα Θυρανοίξια του οποίου θα τελεσθούν σήμερα το απόγευμα. Υπάρχουν θετικές προοπτικές για αύξηση του αριθμού των Ομογενών στο νησί. Και η πανήγυρις της Αγίας Παρασκευής λειτουργεί κάθε χρόνο ως προσκλητήριο και μήνυμα προς τους ανά την οικουμένην Τενεδίους, ότι το νησί και οι συμπατριώτες τους τους αναμένουν.
Με αυτά τα αισθήματα και τις σκέψεις, ευλογούμε όλα τα τέκνα της μαρτυρικής Τενέδου. Εσάς τους παρόντας και συμπανηγυρίζοντας, όσους ζούν στη Νέα Τένεδο και σε ολόκληρη την οικουμένη, οι οποίοι, αν και σωματικώς απόντες από την πανήγυρη της Αγίας Παρασκευής, ευρίσκονται εδώ νοερώς ανάμεσά μας. Είμεθα βέβαιοι, ότι σήμερα συμπροσεύχονται μαζί μας και οι ψυχές όλων των Τενεδίων, που έζησαν στον ευλογημένο αυτόν τόπο ή κατάγονται από εδώ και αναπαύονται εδώ στο κοιμητήριο της Τενέδου ή αλλαχού, προσδοκώντες ανάστασιν νεκρών.
Σίγουρα είναι εδώ μαζί μας και οι Τενέδιοι του Bischwiller, τους οποίους επισκέφθηκα όχι για πρώτη φορά τον περασμένο Ιανουάριο, όταν πήγα στο Στρασβούργο, προσκεκλημένος να ομιλήσω στη Διακοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Επιθυμούμε να ευχαριστήσουμε και όλους εσάς τους φίλους της Τενέδου και τους ευλαβείς προσκυνητάς για την παρουσία σας και σας απονέμουμε την πατρική και Πατριαρχική μας ευλογία.“
Ο Παναγιώτατος εξέφρασε την Πατριαρχική ευαρέσκειά του προς τον Σεβ. Μητροπολίτη Ίμβρου και Τενέδου κ. Κύριλλο για όσα πράττει και προσφέρει στα πνευματικά του τέκνα στην Τένεδο, και, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως πέντε ετών Ποιμαντορίας του στην νησιωτική αυτή επαρχία του Θρόνου, του ευχήθηκε ο Θεός να του δίδει δύναμη να συνεχίζει τη διακονία του. Με ιδιαίτερη εγκαρδιότητα καλωσόρισε τον Εξοχ. κ. Ανδρουλάκη, τον Εντιμ. κ. Χαρακόπουλο, την Αντιπροσωπεία από την Αμπχαζία, αλλά και όλους τους προσκυνητές από το εξωτερικό.
Στον περίβολο του Ναϋδρίου χαιρετισμούς απηύθυναν ο Ποιμενάρχης Σεβ. Μητροπολίτης Κύριλλος, καθώς και ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Τενεδίων Αθηνών “Ο Τέννης” Εντιμ. κ. Παναγιώτης Οκομούσης, και ο Δήμαρχος Νέας Σμύρνης.
Την παραμονή της εορτής, το απόγευμα, ο Παναγιώτατος παρέστη συμπροσευχόμενος στον Μ. Εσεπρινό της εορτής, στον οποίο χοροστάτησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ζάμπιας κ. Ιωάννης.
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου
