Του Θεοδώρου Καλμούκου
ΒΟΣΤΩΝΗ. Ο Μητροπολίτης Γερμανίας Αυγουστίνος, με συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» αναφέρθηκε στα προβλήματα, τις προκλήσεις, και το κλίμα που έχει δημιουργήσει ο κορωνοϊός στη Γερμανία.
Οι ναοί ήδη άνοιξαν αλλά με πολλούς προορισμούς. Με εγκύκλιό του αναγκάσθηκε να περιορίσει τη Θεία Κοινωνία μόνο στους κληρικούς. Με την ευθύτητα και την παρρησία που τον διακρίνει είπε πως «ήταν το πιο θλιβερό και οδυνηρό μέτρο που αναγκάστηκα ποτέ να λάβω κατά την σαραντάχρονη διακονία μου ως Μητροπολίτης Γερμανίας. Προτίμησα να ζητήσω κατανόηση και άσκηση από τους πιστούς παρά να διακινδυνεύσω να κλείσει η Αστυνομία τους ναούς μας».
Μίλησε με λόγια φιλόφρονα για τον Αρχιεπίσκοπο Ελπιδοφόρο και την Ομογένεια μας.
Ιδού η συνέντευξη:
«Εθνικός Κήρυκας»: Σεβασμιώτατε, τι κλίμα επικρατεί ανάμεσα στον κλήρο και τον λαό της Μητροπόλεως σας με την λοιμική του κορωνοϊού;
Μητροπολίτης Αυγουστίνος: Ο κορωνοϊός έχει φέρει μεγάλη αναστάτωση, τα πάνω κάτω, σε όλο τον πλανήτη. Ηδη από τις αρχές του χρόνου τον βλέπαμε να έρχεται στη Γερμανία, όμως η δυναμική την οποία ανέπτυξε το Μάρτιο μάς ξάφνιασε. Από τη μια μέρα στην άλλη τα γεγονότα, τα δεδομένα και οι αποφάσεις των ιθυνόντων άλλαζαν και εμείς ως Μητρόπολη έπρεπε συνεχώς να τα εξετάζουμε όλα πολύ σοβαρά και να επικαιροποιούμε τις αποφάσεις και τα μέτρα μας.
Ο περιορισμός της λατρευτικής ζωής σε μόνο μια Λειτουργία την εβδομάδα το Μάρτιο και το κλείσιμο των ιερών ναών -δηλαδή όλων των χώρων λατρείας όλων των θρησκειών- τον Απρίλιο ήταν ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα που μας κατάφερε ο ιός. Γνωρίζετε, ότι κατά τις περιόδους κρίσεων οι πιστοί αναζητούν μια πιο έντονη επικοινωνία με τον Θεό. Πολύ περισσότερο που αυτή η κρίση έπεσε μέσα στη Σαρακοστή και στη Μεγάλη Εβδομάδα. Η απογοήτευση, η απελπισία, ακόμα και η οργή και η αγανάκτηση ήταν μεγάλη. Οι ιερείς να τελούν ακολουθίες έχοντας άδεια καθίσματα απέναντί τους. Οι πιστοί να προσπαθούν να ζήσουν με κατάνυξη το θείο δράμα από τον καναπέ του σπιτιού τους.
Ισως, το μόνο που αφήνει μόνιμα χαραγμένο πλέον στο μυαλό μας είναι η ελαχιστότητά μας, ή μάλλον η μηδαμινότητα του ανθρώπου που τον μάθανε να νομίζει ότι είναι παντοδύναμος, ότι μπορεί να κάνει τα πάντα. Και ότι η μόνη ελπίδα μας -αυτό που πάντα κηρύττει η Εκκλησία μας- είναι το «Κύριε ελέησον», η φιλανθρωπία του Δημιουργού μας.
«Ε.Κ.»: Ποια η γενικότερη κατάσταση στη Γερμανία;
Μητρ. Αυγουστίνος: Η Γερμανία είναι η χώρα της οργάνωσης και της πειθαρχίας. Η συγκυρία ήταν τέτοια, ώστε το κράτος μας κατάφερε να προετοιμαστεί κατάλληλα για την έλευση του ιού. Εκτός αυτού η συνετή πολιτική των κυβερνήσεων της Καγκελαρίου Μέρκελ κατά τα προηγούμενα σχεδόν 15 χρόνια βοήθησε ώστε η οικονομική καθίζηση, την οποία θα υποστούμε να φαίνεται αντιμετωπίσιμη.
Σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης (με την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Γαλλία ή την Ισπανία) τα περιοριστικά μέτρα δεν ήταν απόλυτα. Δεν υποστήκαμε αναγκαστικό εγκλεισμό και έτσι μπορούσαμε τουλάχιστον να βγούμε χωρίς χωροφύλακα από το σπίτι μας. Βέβαια η Μητρόπολη συνέστησε στους πιστούς, ιδιαίτερα σε άτομα από τις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες, την εθελοντική απομόνωση και ως μέσο προφύλαξης αλλά και ως ένδειξη αγάπης προς το συνάνθρωπο. Μάλλον έχουμε ξεπεράσει αυτή την πρώτη φάση μόνο με «ελαφρά τραύματα».
«Ε.Κ.»: Υπάρχουν κρούσματα ή θύματα με ομογενείς στις κοινότητες της Μητρόπολης συμπεριλαμβανομένων και ιερέων;
Μητρ. Αυγουστίνος: Διαπιστωμένο κρούσμα μεταξύ των ιερέων δεν μου είναι γνωστό. Υπήρξε μια πληροφορία για κληρικό άλλης δικαιοδοσίας, η οποία δεν έλαβε και τόσο αυστηρά μέτρα αυτή την περίοδο, αλλά κι αυτό δεν επιβεβαιώθηκε επισήμως.
Μεταξύ των πιστών ασφαλώς και υπάρχουν θύματα που είχαν πριν προσβληθεί από τον κορωνοϊό. Θα έλεγα όχι πολλά.
«Ε.Κ.»: Πότε θα ανοίξουν οι ναοί στη Γερμανία;
Μητρ. Αυγουστίνος: Οι ναοί έχουν σε μερικά κρατίδια ανοίξει ήδη από την 1η Μαΐου κι αυτή την εβδομάδα έχουν ανοίξει πλέον σε όλα. Βέβαια με αρκετούς περιορισμούς και με βάση δεκασέλιδο κατάλογο μέτρων τον οποίο έχει επεξεργαστεί η Μητρόπολή μας. Ο αριθμός των πιστών που επιτρέπεται να συμμετέχουν στις ιερές Ακολουθίες είναι περιορισμένος, περίπου 50 άτομα. Γι΄ αυτό το λόγο τελούνται πολλές ακολουθίες, ώστε να ξεδιψάσει ο κόσμος μετά από τόση στέρηση τον τελευταίο καιρό.
«Ε.Κ.»: Τι σας λέγουν οι άνθρωποι και ιδιαίτερα οι νέοι; Τι ερωτήσεις ερωτούν;
Μητρ. Αυγουστίνος: Είναι μια κατάσταση που δεν ικανοποιεί κανέναν. Τι Εκκλησία είναι αυτή, όταν όλα συμβαίνουν σε καθεστώς αποστείρωσης; Τι κοινωνία να υπάρξει, όταν δεν υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Γνωρίζετε ότι στη Διασπορά οι ενορίες δεν έχουν μόνο το ρόλο της -ας το πούμε με εισαγωγικά- «εξυπηρετήσεως θρησκευτικών αναγκών». Οι ενορίες μας είναι πατρίδες στις οποίες καλλιεργούμε την πίστη και τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμά μας. Πού είναι η λειτουργία μετά τη Λειτουργία την Κυριακή, πού είναι η ενοριακή ζωή, το κατηχητικό σχολείο των παιδιών, οι ενοριακές συνάξεις, πού είναι τα πανηγύρια, τα μεγάλα αυτά ανταμώματα των ανθρώπων μας, τα οποία θα στερηθούμε φέτος. Ο δυτικός χριστιανός μπορεί να αναπαύεται με την κατά μόνας προσευχή, μπορεί να αναπαύεται με μια Ακολουθία από το internet, μπορεί να διαβάζει ένα κήρυγμα για το ευαγγέλιο της Κυριακής και να αισθάνεται πλήρης. Εμείς, οι άνθρωποί μας εδώ στη Γερμανία, θέλουμε την προσωπική επικοινωνία, την κοινωνία πρόσωπο προς πρόσωπο. Κάτι ζωντανό! Θέλουμε τον άλλο να τον βλέπουμε μπροστά μας, να τον ακούμε δίπλα μας, αλλά και να τον αγγίζουμε, να τον ασπαζόμαστε. Κι όχι μόνο το συνάνθρωπο αλλά και τους αγίους μας. Αυτά ζητά ο κόσμος μας κι αυτά ρωτάει.
«Ε.Κ.»: Μήπως θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος της Θείας Μεταλήψεως; Αλλωστε επί αιώνες η μετάληψη γινόταν με τον τρόπο που κοινωνούν οι Επίσκοποι και Ιερείς μέχρι σήμερα.
Μητρ. Αυγουστίνος: Μιλώντας θεωρητικά έχετε δίκιο. Όμως, επί αιώνες τώρα γίνεται η Θεία Μετάληψη με την αγία λαβίδα. Αυτή είναι η ζωντανή παράδοση της Εκκλησίας μας σήμερα. Αυτή είναι η αυτοσυνειδησία μας. Αυτό γνωρίζει ο κόσμος μας. Τώρα αν πρέπει ή αν μπορεί να αλλάξει είναι κάτι στο οποίο πρέπει να τοποθετηθεί όλη η Εκκλησία και να εκφραστεί με μία φωνή. Συγχωρήστε με, αλλά δεν είμαι μόνος μου για να τοποθετηθώ πάνω σε αυτό. Τώρα, το πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να αλλάξει μια τέτοια πρακτική από την μια μέρα στην άλλη δεν το γνωρίζω. Βλέπω, όμως, ότι στο πρόσφατο παρελθόν κατά την προετοιμασία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου το όλο επιχείρημα ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 με αγαθές προθέσεις και διάθεση για αλλαγές σε αρκετά επίπεδα. Κάπου, όμως, το αποτέλεσμα θα πρέπει να απογοητεύει τους οραματιστές των πρώτων εκείνων χρόνων. Η Ορθόδοξή μας Εκκλησία είναι παγκόσμια και αυτό που θεωρείται αυτονόητο για τον πιστό στο Βερολίνο, στη Νέα Υόρκη ή και στη Νεμπράσκα, αν θέλετε, είναι τουλάχιστον βλάσφημο, αν όχι αιρετικό για τον πιστό σε κάποιο χωριό της Σιβηρίας.
Στην ίδια συνάφεια: θα ακούσατε, ίσως, πως με πρόσφατη εγκύκλιό μου εν όψει της τελέσεως της Θείας Λειτουργίας και πάλιν με τη συμμετοχή των πιστών μας θεώρησα καλό, μέχρι παύσεως της ισχύος των κρατικών μέτρων να επιτρέψω μόνο τη μετάληψη των λειτουργών ιερέων. Ηταν ένα μέτρο το οποίο έλαβα με πολλή προσευχή, πολλή διαβούλευση και έχοντας υπόψη όλα τα παραπάνω. Ηταν το πιο θλιβερό και οδυνηρό μέτρο που αναγκάστηκα ποτέ να λάβω κατά την σαραντάχρονη διακονία μου ως Μητροπολίτης Γερμανίας. Προτίμησα να ζητήσω κατανόηση και άσκηση από τους πιστούς παρά να διακινδυνεύσω να κλείσει η αστυνομία τους ναούς μας.
«Ε.Κ.»: Ποια απάντηση θα μπορούσε να δώσει κάποιος σε Ελληνοαμερικανούς δεύτερης, τρίτης, τέταρτης γενιάς, επιστήμονες, επιχειρηματίες κ.λπ. οι οποίοι λέγουν ότι πιστεύομε, αλλά έχουμε δυσκολία να κοινωνήσουμε με τον τρόπο του κοινού κοχλιαρίου (λαβίδας);
Μητρ. Αυγουστίνος: Πιστεύω πως, όποια απάντηση και να δώσω, κάποιον θα δυσαρεστήσω και επίσης ότι οι πιστοί αυτοί πρέπει να θέσουν αυτό το ερώτημα στους αρχιερείς τους, αυτούς που όρισε ο Θεός να τους ποιμαίνουν.
«Ε.Κ.»: Ποια η γνώμη σας για την Ομογένεια της Αμερικής; Τι είμαστε εμείς για σας;
Μητρ. Αυγουστίνος: Είχα την ευκαιρία να σάς γνωρίσω, όσο μπόρεσα, πριν ένα χρόνο, όταν ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης με είχε στείλει εκπρόσωπό του κατά την ενθρόνιση του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου, και νιώθω περήφανος γι’ αυτό. Γνώρισα μια ζωντανή Ομογένεια που θα μπορούσε σε πολλά να αποτελέσει πρότυπο ενσωμάτωσης (και όχι αφομοίωσης!) του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, εκεί όπου μάς έταξε η Χάρη του. Η Αμερική είναι η μεγαλύτερη Επαρχία, αλλά και μεγάλο καύχημα του Οικουμενικού Θρόνου.
Παρεμπιπτόντως να πω ότι παρακολουθώ αυτό το χρόνο την πορεία του Ποιμενάρχη σας στην Αμερική, του λίαν αγαπητού μου Ελπιδοφόρου, και τολμώ να πω ότι δεν διαψεύδομαι σε όσα είχα πει πέρσι στην Αμερική, τουναντίον. Του εύχομαι και σάς εύχομαι όλους σας να δείτε σύντομα να πραγματοποιούνται με τη βοήθεια του Θεού όλα όσα έχετε οραματιστεί.
Εύχομαι ο καλός μας Θεός να σάς χαρίζει υγεία και να βοηθήσει την ανθρωπότητα να νικήσει γρήγορα τον ιό.