Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ο Ελληνισμός μέσα στον Χρόνο. Έκθεση στο Κεντρικό Αναγνωστήριο της Γενναδείου Βιβλιοθήκης έως 31 Ιουλίου
Η έκθεση πραγματοποιείται με αφορμή το Gala της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών το 2025 στη Νέα Υόρκη και τιμά τη μακρά και πολυσήμαντη κληρονομιά του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, στο οποίο απονεμήθηκε το Βραβείο Γενναδείου 2025, η ανώτατη διάκριση της Γενναδείου Βιβλιοθήκης για τη συμβολή του στην διατήρηση της ελληνικής γλώσσας και παιδείας.
Μέσα από σπάνια τεκμήρια των συλλογών της Βιβλιοθήκης, η έκθεση αναδεικνύει τρεις βασικούς θεματικούς άξονες:
Την Κωνσταντινούπολη ως πνευματικό, εκκλησιαστικό και πολιτικό κέντρο του Ορθόδοξου κόσμου, μέσα από ένα χειρόγραφο σχέδιο της πόλης του 17ου αιώνα και ένα εντυπωσιακό πανομοιότυπο του πανοράματος του Melchior Lorichs (1599), που αναδεικνύουν τη φυσική και συμβολική ακτινοβολία της Πόλης·
Τη δημιουργία και δράση της Πατριαρχικής Τυπογραφίας, η οποία από τα τέλη του 18ου αιώνα — 170 χρόνια μετά την πρώτη απόπειρα ίδρυσης τυπογραφείου από τον Πατριάρχη Κύριλλο Λούκαρι, σε συνεργασία με τον Νικόδημο Μεταξά — αναδείχθηκε σε βασικό φορέα της ορθόδοξης ταυτότητας και της παιδείας στις χριστιανικές κοινότητες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας·
Τη συμβολή σημαντικών Πατριαρχών και εκκλησιαστικών λογίων, όπως ο Φώτιος Κωνσταντινουπόλεως, των οποίων τα έργα διαμόρφωσαν τη θεολογική και διανοητική ταυτότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Τα εκθέματα περιλαμβάνουν θεολογικά και απολογητικά συγγράμματα, πολύγλωσσα λεξικά, ναυτικά και επιστημονικά εγχειρίδια — ζωντανές μαρτυρίες του εκπαιδευτικού και εκδοτικού έργου του Πατριαρχείου και της συμβολής του στη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας και ταυτότητας.
Η έκθεση γίνεται με αφορμή την απονομή του Βραβείου Γενναδείου 2025 και την πρώτη προβολή της ταινίας Φύλακες του Ελληνισμού: Το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, με πρόσφατη συνέντευξη του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και παρεμβάσεις σπουδαίων επιστημόνων, προσφέροντας μια σύγχρονη και στοχαστική ματιά στην παγκόσμια πολιτιστική σημασία του Πατριαρχείου.
Επιμέλεια έκθεσης: Μαρία Γεωργοπούλου και Ειρήνη Σολομωνίδη
The Ecumenical Patriarchate and Hellenism Over Time. Exhibition held in the Gennadius Library Main Reading Room until July 31
- June 26, 2025
- Irini Solomonidi
A small exhibition in the Gennadius Library Main Reading Room will be on view until July 31. Presented on the occasion of the American School’s Gala 2025 in New York City, this small exhibition celebrates the enduring legacy of the Ecumenical Patriarchate of Constantinople, recipient of the 2025 Gennadius Prize, the highest honor bestowed by the Gennadius Library for its critical role in the preservation of Greek language and learning through the ages.
Showcasing rare materials from the Library’s collections, the exhibition explores three interconnected themes:
- Constantinople as a center of Orthodox faith, imperial power, and Greek learning, illustrated by a 17th-century manuscript plan of the city and a facsimile of Melchior Lorichs’s 1599 panoramic view of Istanbul, which together evoke the spiritual and physical grandeur of the city;
- The establishment and activity of the Patriarchal Printing Press, which by the late 18th century—170 years after the first attempt to found a press by Patriarch Cyril Lucaris in collaboration with Nicodemus Metaxas—had emerged as a key vehicle for preserving Orthodox identity and promoting education among the Christian communities of the Ottoman Empire;
- The contributions of important patriarchs and scholars, such as Photius of Constantinople, whose works—alongside others in this exhibition—testify to the lasting theological and intellectual influence of the Patriarchate.
On display are theological treatises, apologetic works, multilingual dictionaries, and scientific and nautical manuals—testimonies to the rich literary and educational output associated with the Patriarchate and its broader role in safeguarding Hellenism.
The exhibition complements the American School’s tribute to the Ecumenical Patriarchate, which includes the premiere of the short film Guardians of Hellenism: The Ecumenical Patriarchate of Constantinople, featuring a recent interview with His All-Holiness Ecumenical Patriarch Bartholomew and contributions by eminent scholars.
Curated by Maria Georgopoulou and Irini Solomonidi.
