Αριστείδης Α. Σπανδώνης
Εκπαιδευτικός
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Αγκύρας κυρός Ιερεμίας (Καλλιγιώργης), ο από Γαλλίας και μετέπειτα Ελβετίας, εκοιμήθη εν Κυρίω την Παρασκευή, 20 Ιουνίου τ.έ. Τα ανακοινωθέντα εκ των Ιερών Μητροπόλεων του Οικουμενικού Θρόνου στην κεντρική και δυτική Ευρώπη, όπου διηκόνησε ο μακαριστός ιεράρχης, αλλά και τα μηνύματα που δημοσιεύονται από ανθρώπους που τον γνώρισαν και θέλησαν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους για το θλιβερό γεγονός, είναι πολλά και συγκινητικά.
Η θλίψη και το πένθος, η αγάπη και ο σεβασμός προς τον εκλιπόντα, από πνευματικά του τέκνα που ανήκουν στο ποίμνιο των Ιερών Μητροπόλεων Γαλλίας, Ελβετίας, Βελγίου, Λουξεμβούργου και Κάτω Χωρών και Ισπανίας και Πορτογαλίας, αποδεικνύουν ότι ο Μητροπολίτης Ιερεμίας, τόσα χρόνια μετά από την μετακίνησή του σε άλλες Επαρχίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όπου εκλήθη να υπηρετήσει, αλλά και μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση, κατέλειπε φήμη αγαθού ανδρός, καλού ποιμένα, φιλόστοργου πνευματικού πατρός, και κατάφερε να κερδίσει την αγάπη του ποιμνίου του, όπου και αν βρέθηκε, ώστε να παραμένει μετά από τόσον καιρό, ζωηρή ακόμη και ανεξίτηλη η μνήμη του στις καρδιές των ανθρώπων που και εκείνος αγάπησε και διηκόνησε με πίστη και αφοσίωση.
Γόνος ευκλεής της Ιεράς Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, του λίκνου αυτού της Ορθοδοξίας και του Γένους των Ρωμηών, όπου ανετράφησαν εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου μορφές και αναστήματα της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, και άλλων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, πρόσωπα που επηρέασαν καθοριστικά την πορεία και την εξέλιξη των εκκλησιαστικών πραγμάτων, ιδιαίτερα από τον 19ο έως και τον 21ο αιώνα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την προσωπικότητα και τη δράση του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, του Ιμβρίου και Χαλκίτου. Στη χορεία αυτών των αναστημάτων της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας και της Χαλκίτιδος Σχολής ανήκε και ο μακαριστός Ιεράρχης.
Εξ απαλών ονύχων μαθητεύσας καταρχήν στην παλαίφατο και ιστορική Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή, όπου ολοκλήρωσε την εγκύκλιο εκπαίδευση, βρέθηκε εν συνεχεία στο φυτώριο των στελεχών του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στη Χάλκη, και στην Κωνσταντινούπολη, όπου ως ιεροσπουδαστής και εν συνεχεία ως διάκονος, έζησε το μεγαλείο και την δόξα του Ρωμαίϊκου της Πόλης των πόλεων, στο απόγειό του, και λίγο πριν από τα γεγονότα του 1965 και τον βίαιο ξεριζωμό των Κωνσταντινουπολιτών.
Είναι άξιο αναφοράς ότι, ο μακαριστός Ιεράρχης, μολονότι από πολύ νωρίς, βρέθηκε μέσα στον πλούτο του μεγαλοαστικού περιβάλλοντος της Πόλης και στην αίγλη της Πατριαρχικής Αυλής της εποχής του ΄50, όπου γνώρισε και συναναστράφηκε θρυλικές μορφές της Εκκλησίας και του Γένους, Πατριάρχες, Αρχιερείς, Πρωτοψάλτες, επιφανείς Ρωμηούς της πνευματικής και οικονομικής ζωής της εποχής, αλλά και αργότερα, στις χώρες της Ευρώπης όπου βρέθηκε για να διακονήσει τις Επαρχίες του Θρόνου από κορυφαίες θέσεις ευθύνης, σε εκλεπτυσμένα περιβάλλοντα, ακαδημαϊκές και θρησκευτικές κοινότητες με υψηλές απαιτήσεις, σε όλα τα οικονομικά επίπεδα και τις κοινωνικές τάξεις, από τις πιο χαμηλές μέχρι τις επιφανέστερες, μέσα σ΄όλα αυτά τα μεγαλεία και τη δόξα όπου κλήθηκε να ομολογήσει και μεταλαμπαδεύσει την ορθόδοξη πίστη και ζωή, ο μακαριστός Ιεράρχης, διήλθε μεν δια πυρός και ύδατος, αλλά εξήλθεν αλώβητος. Αλώβητος από την ανθρώπινη ματαιοδοξία, αδιάφορος στις κολακείες και την ανθρωπαρέσκεια, ανεπηρέαστος από την ακαμψία και τη σκληρότητα των διοικητικών μηχανισμών που εκλήθη να χειριστεί, νηφάλιος από τη μέθη της φιλοχρηματίας και του πλουτισμού, ακέραιος και ανεπίληπτος στην αρχιερατική του διακονία.
Είχε την ευλογία να ζήσει τα τελευταία του χρόνια και να ολοκληρώσει τον επίγειο βίο του στη γενέτειρά του, την αγαπημένη του Κω, την οποίαν άλλωστε ποτέ δεν ξέχασε ούτε απαρνήθηκε, αλλά πάντοτε επέστρεφε για να πάρει δύναμη και αναγεννηθεί από τα βιώματα και τις αναμνήσεις της γενέθλιας γης.
Είμαι ευτυχής που βρέθηκα κοντά του κατά το τελευταίο αυτό διάστημα της ζωής του στην Κω, όπου υπηρέτησα επί διετία στα σχολεία του νησιού. Η γνωριμία μου με τον μακαριστό ξεκίνησε νωρίτερα, το 2013, οπότε βρέθηκα στη Γενεύη ως υπότροφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, υπό την σκέπη και την προστασία του τότε Μητροπολίτου Ελβετίας Ιερεμία. Όταν μετατέθηκα ως εκπαιδευτικός στην Κω, όπου ήδη βρισκόταν ως Μητροπολίτης Αγκύρας πλέον, φρόντισε αμέσως να κάνει ό,τι ήταν δυνατόν για να με βοηθήσει να εγκατασταθώ στο νησί, με την ευγενική προθυμία και το ενδιαφέρον των ανεψιών του, που υπήρξαν οι δικοί του φύλακες άγγελοι και του συμπαραστάθηκαν με σεβασμό και αγάπη στις ανάγκες του γήρατός του.
Κατά την παραμονή μου στο νησί, με τίμησε συγκαταλέγοντάς με στους συνδαιτυμόνες του, γενναιόδωρος και φιλόξενος πάντοτε. Συντροφιά του εκλεκτή ο γιατρός, συμμαθητής του από το Δημοτικό σχολείο, ο Σκεύος, ο Ασλάνης, η Καλοτίνα με τον σύζυγό της που ζούσαν κι αυτοί στη Γαλλία και έρχονταν στην Κω τα καλοκαίρια, άνθρωποι απλοί και αληθινοί, φίλοι και αγαπημένοι του από τα παιδικά και νεανικά του χρόνια.
Αγαπούσε ιδιαίτερα να χοροστατεί και να λειτουργεί στους ναούς και τα όμορφα εξωκκλήσια της πατρίδας του, στον Τίμιο Σταυρό, στον άγιο Κωνσταντίνο, στον άγιο Νικόλαο, όπου έστεκε ιεροπρεπώς στο θρόνο του και είχε έναν καλό λόγο για όλους και ένα εγκάρδιο και ζεστό χαμόγελο για τον καθένα χωριστά, μια ευχή, μια ερώτηση γεμάτη ενδιαφέρον, έναν λόγο παρηγοριάς, ένα χαριτωμένο αστείο ή μια συμβουλή.
Κάθε φορά που είχα τη χαρά να βρίσκομαι κοντά στον μακαριστό Μητροπολίτη Ιερεμία, δυο χαρακτηρισμοί από την Αγία Γραφή έρχονταν ασυναίσθητα στο νου μου: Μακάριοι οἱ πραείς (Ματθ. ε΄,5) και Τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις (Φιλιπ. δ΄,5). Η πραότητα ήταν η αρετή που διέκρινε κανείς από την πρώτη στιγμή που συναντούσε τον μακάριο Ιεράρχη, μαζί με το εγκάρδιο και χαρακτηριστικό χαμόγελό του, που ήταν απαύγασμα, θαρρείς, του γλυκασμού της αγαθής και ειρηνικής ψυχής του. Η επιείκεια δε, που, σύμφωνα με τους Πατέρες, σημαίνει καὶ τὸ ἀγαθὸν ἦθος καὶ τὸ μέτριον καὶ τὸ ἥμερον καὶ τὸ πρᾶον καὶ τὸ ταπεινόν, καὶ τὸ ἀόργητον, καὶ τὸ παραχωρητικὸν καὶ τὸ ἀνεξίκακον, ήταν το δεύτερο στοιχείο του χαρακτήρα του που αμέσως διαπίστωνε όποιος επικοινωνούσε, έστω και λίγο, μαζί του.
Εκφράζοντας την βαθειά θλίψη μου για την κοίμηση του μακαριστού Ιεράρχη, κυρού Ιερεμία, τον οποίο αξιώθηκα να γνωρίσω και συναναστραφώ εκ του σύνεγγυς, και με την μεγάλη μου ευγνωμοσύνη για όσα πρόσφερε στην ελαχιστότητά μου, απευθύνω μαζί με τις ευχές και τις προσευχές όλων όσων ευεργετήθηκαν από την πατρική αγάπη του, τη δική μου ειλικρινή και θερμή προσευχή για την ανάπαυση της μακαρίας ψυχής του:
Δός Κύριε, τῶ δούλω σου κυρῶ Ἰερεμία,
Ἄνεσιν, ἀγαλλίασιν, ψυχῆς τήν σωτηρία,
Ὡς κατηξίωσας αὐτόν τοῦ Θυσιαστηρίου,
καί λειτουργόν ἀνέδειξας τοῦ θείου Μυστηρίου,
Οὔτῳ, Χριστέ, παράλαβε ἐν τοῖς ἐπουρανίοις,
Τήν μακαρίαν του ψυχήν, σύν πᾶσι τοῖς ἁγίοις,
καί δός αὐτῶ σέ εὐλογεῖν καί ἀνυμνεῖν καί ψάλλειν,
Σύν ἀσωμάτοις Σεραφείμ σήν δόξαν τήν μεγάλην
